Netherlands
Netherlands Nederland (Olandes)
| |
---|---|
![]() Kinaroroonan ng the European Netherlands (maitim na lunti) – sa Europe (green & dark grey) | |
![]() Kinaroroonan ng the Dutch special municipalities (green) | |
Kabisera | Amsterdam[b] |
Pinakamalaking lungsod | capital |
Wikang opisyal | National: Olandes Regional: West Frisian, Ingles, Papiamento[c] |
Kinilalang wikang panrehiyon | Limburgish, Dutch Low Saxon[c] |
Pangkat-etniko (2014[1]) |
|
Relihiyon | Catholism 23.7%,[2] Protestantism 10.2%,[3] Islam 5.0%,[4] other faiths and religions 6.0%[4] |
Katawagan | Dutch |
Sovereign state | ![]() |
Pamahalaan | Unitary parliamentary constitutional monarchy |
• Monarch | Willem-Alexander |
Mark Rutte | |
Lehislatura | States General |
Senate | |
House of Representatives | |
Kasarinlan mula sa Espanya | |
• Ipinahayag | 26 Hulyo 1581 |
• Kinilala | 30 Enero 1648 |
• Itinatag ang Kaharian | 16 Marso 1815 |
15 Disyembre 1954 | |
Lawak | |
• Kabuuan | 41,543 km2 (16,040 mi kuw) (134th) |
• Katubigan (%) | 18.41 |
Populasyon | |
• Pagtataya sa 2015 | 16,912,640[5] (ika-63) |
• Kapal | 417.1/km2 ([convert: di tugmang yunit]) (ika-24) |
KDP (PLP) | Pagtataya sa 2015 |
• Kabuuan | $818.249 bilyon[6] (ika-27) |
• Bawat kapita | $48,317 (ika-15) |
KDP (nominal) | Pagtataya sa 2015 |
• Kabuuan | $749.365 bilyon[6] (ika-18) |
• Bawat kapita | $44,249 (ika-15) |
Gini (2011) | 25.8[7] mababa · 111th |
TKP (2013) | ![]() napakataas · 4th |
Salapi |
|
Sona ng oras | UTC-4 (CET (UTC+1)[e] AST) |
• Tag-init (DST) | UTC-4 (CEST (UTC+2) AST) |
Ayos ng petsa | dd-mm-yyyy |
Gilid ng pagmamaneho | right |
Kodigong pantelepono | |
Kodigo sa ISO 3166 | NL |
Internet TLD | .nl, .bq, .frl[g] |
|
Ang Olanda o Netherlands sa Ingles (literal na Mabababang Lupain) ay isang bansa sa hilagang Europa. Ang Netherlands ay isang demokrasyang parlamentaryo sa ilalim ng isang monarkang konstitusyonal na matatagpuan sa hilagang-kanlurang Europa. Napaliligiran ito ng Dagat Hilaga (North Sea) sa hilaga at kanluran, Kaharian ng Belhika sa timog, at Alemanya sa silangan.
Pangalan[baguhin | baguhin ang wikitext]
Kadalasang tinatawag ang Netherlands na Olanda (mula sa Holland), ngunit ito ay may kamalian. Olanda ay nakakakuha ng pagsasarili mula sa Espanyol panuntunan sa 1648. Ay isang kapangyarihang pang-ekonomiya noong panahon ng Mga Lalalawigang Nagkakaisa (1581–1795). Pagkaraan ng panahong Napoleoniko, ang Olanda ay naging lalawigan lamang ng Kaharian at nahati sa Hilaga at Timog Olanda noong 1840. Gayumpaman, Olanda ang nakagawiang katawagan sa Tagalog, ayon sa mga makalumang sanggunian;[12] ito rin ang naging katawagan sa marami pang wika. Tinatawag na Olandes[13] (lalaki) at Olandesa[13] (babae) ang mga taga-Olanda o mamamayan ng Olanda.
Talaan ng mga lungsod sa Netherlands[baguhin | baguhin ang wikitext]
n° | Lungsod | Lalawigan | Populasyon (2014)[14] |
---|---|---|---|
1 | Amsterdam | ![]() |
743,000[15] |
2 | Rotterdam | ![]() |
533,900[16] |
3 | Ang Haya | ![]() |
475,630 |
4 | Utrecht | ![]() |
258,520[17] |
5 | Eindhoven | ![]() |
219,170 |
6 | Almere | ![]() |
185,827 |
7 | Tilburg | ![]() |
183,000[18] |
8 | Groningen | ![]() |
165,610[19] |
9 | Nijmegen | ![]() |
150,230[20] |
10 | Haarlem | ![]() |
147,020 |
11 | Arnhem | ![]() |
140,430[21] |
12 | Breda | ![]() |
138,650[22] |
13 | Apeldoorn | ![]() |
136,030[23] |
14 | Enschede | ![]() |
130,960[24] |
15 | Amersfoort | ![]() |
124,550[25] |
16 | Zoetermeer | ![]() |
119,500 |
17 | Dordrecht | ![]() |
118,070 |
18 | Leiden | ![]() |
116,000 |
19 | Maastricht | ![]() |
115,440[26] |
20 | Zwolle | ![]() |
110,660[27] |
Kultura[baguhin | baguhin ang wikitext]
Ang Netherlands ay isang kulturang indibidwalistiko na isang uri ng ng kultura na ang pagpapahalaga ay nasa isang indibidwal o sarili kesa sa isang grupo. Ang mga kulturang indidbidwalistiko ay nagbibigay halaga sa sariling pananaw, pribasiya, autonomiya(pangangasiwa sa sariling buhay), pag-asa sa sarili at sariling sikap. Ang mga Dutch ay gumagamit ng diretsang pakipagtalastasan, naghahayag sa sariling naisin, at gumagamit ng mga iba't ibang paraan upang maayos ang mga alitan sa ibang kapwa tao. Ang Netherlands ay isang uri ng may mababang pagitan ng kapangyarihan(low power distance culture) kung saan ito ay nagbibigay halaga sa bawat indibidwal na walang tinitingnang estado o katayuan sa buhay at nagtatakwil ng kawalang kapantayan sa lipunan. Tinatakwil ng mga Dutch ang mga autoridad sa ikabubuti ng bawat indibidwal na bahagi ng isang lipunan.
Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]
- ↑ Official CBS website containing all Dutch demographic statistics. Cbs.nl. Retrieved on 30 October 2014.
- ↑ Kaski: Cijfers Rooms-Katholieke Kerk
- ↑ Kaski: Kerncijfers 2012
- ↑ 4.0 4.1 Centraal Bureau voor der Statistiek: De religieuze kaart van Nederland, 2010-2013.
- ↑ "Population counter". Centraal Bureau voor de Statistiek. 2015. Nakuha noong 2 Pebrero 2015.
- ↑ 6.0 6.1 "Netherlands". International Monetary Fund. Nakuha noong 26 Abril 2015.
- ↑ "Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC)". Eurostat Data Explorer. Nakuha noong 13 August 2013.
- ↑ "2014 Human Development Report Summary" (PDF). United Nations Development Programme. 2014. pa. 21–25. Nakuha noong 27 July 2014.
- ↑ "Wet gebruik Friese taal in het rechtsverkeer" (sa wikang Olandes). wetten.nl. Nakuha noong 25 October 2010.
- ↑ 10.0 10.1 "Invoeringswet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba" (sa wikang Olandes). wetten.nl. Nakuha noong 1 January 2011.
- ↑ "Wet geldstelsel BES". Dutch government. 30 Setyembre 2010. Nakuha noong 11 Enero 2014.
- ↑ Kahit sa ngayon, hindi pa rin tinatanggap ang katawagang Mga Bansang Mabababa o katumbas.
- ↑ 13.0 13.1 Maling banggit (Hindi tamang
<ref>
tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalangJETE
); $2 - ↑ Source : Kerncijfers wijken en buurten mula sa CBS; Padron:1er January 2009. Figures are rounded to the nearest ten Figures are rounded to the nearest ten.
- ↑ excl. Driemond and rural areas of Amsterdam-Noord.
- ↑ excl. Hoek van Holland, Hoogvliet at Pernis
- ↑ excl. Vleuten, De Meern at Haarzuilens
- ↑ excl. Berkel-Enschot, Udenhout
- ↑ excl. Engelbert, Hoogkerk, Middelbert at Noorderhoogebrug
- ↑ excl. Lent at Oosterhout
- ↑ excl. Schaarsbergen
- ↑ excl. Bavel, Effen, Prinsenbeek, Teteringen et Ulvenhout
- ↑ excl. Beekbergen, Hoenderloo, Hoog Soeren, Klarenbeek, Lieren, Loenen, Uddel at Ugchelen
- ↑ excl. Boekelo, Glanerbrug, Lonneker at Usselo
- ↑ excl. Hoogland at Hooglanderveen
- ↑ excl. Borgharen at Itteren
- ↑ excl. Brinkhoek, Haerst, Herfte, Langenholte, Wijthmen at Windesheim
Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.