Netherlands

Mula sa Wikipediang Tagalog, ang malayang ensiklopedya
Tumalon sa: nabigasyon, hanapin
Ang artikulong ito ay tungkol sa kasaping-bansa. Para sa pangkalahatang kaharian, tingnan ang Kaharian ng Olanda. Para sa makasaysayang rehiyon, tingnan ang Mabababang Lupain.
Disambig colour.svg Nakakarga ang "Dutch" dito. Para sa paglilinaw, tingnan ang Mga Pangalan ng Olanda.
Netherlands
Nederland  (Dutch)
Pambansang Kasabihan: "Je maintiendrai" (Pranses)
"Ik zal handhaven" (Dutch)
"I will uphold"[a]
Pambansang Awit: "Wilhelmus" (Dutch)
"'William"
Kinaroroonan ng the  European Netherlands  (maitim na lunti)

– sa Europe  (green & dark grey)
– sa the European Union  (green)
Kinaroroonan ng the  Dutch special municipalities  (green)
Kabisera
(at pinakamalaking lungsod)		 Amsterdam[b]
52°22′N 4°53′E / 52.367°N 4.883°E / 52.367; 4.883
Opisyal na wika National: Dutch
Regional: West Frisian, English, Papiamento[c]
Kinikilalang rehiyonal na wika Limburgish, Dutch Low Saxon[c]
Pangkat etniko (2014[1])
Pangalang-
turing		 Dutch
Sovereign state  Kingdom of the Netherlands
Pamahalaan Unitary parliamentary constitutional monarchy
 -  Monarch Willem-Alexander
 -  Prime Minister Mark Rutte
Lehislatura States General
 -  Mataas na kapulungan Senate
 -  Mababang kapulungan House of Representatives
Kasarinlan mula sa Espanya
 -  Ipinahayag 26 Hulyo 1581 
 -  Kinilala 30 Enero 1648 
 -  Itinatag ang Kaharian 16 Marso 1815 
 -  Constituent country 15 Disyembre 1954 
Lawak
 -  Kabuuan 41,543 km2 (134th)
16,039 sq mi 
 -  Katubigan (%) 18.41
Populasyon
 -  Pagtataya ng 2015 16,912,640[2] (ika-63)
 -  Kakapalan 408.7/km2 (ika-24)
1,058.7/sq mi
KGK (KLP) Pagtataya ng 2015
 -  Kabuuan $818.249 bilyon[3] (ika-27)
 -  Per capita $48,317 (ika-15)
KGK (nominal) Pagtataya ng 2015
 -  Kabuuan $749.365 bilyon[3] (ika-18)
 -  Per capita $44,249 (ika-15)
Gini (2011) 25.8 (111th)
TKT (2013) 0.915 (4th)
Salipi
Pook ng oras CET (UTC+1)[e]
AST (UTC-4)
 -  Tag-araw (DST) CEST (UTC+2)
AST (UTC-4)
Anyo ng Petsa dd-mm-yyyy
Nagmamaneho sa right
Kodigong PKP 3166 NL
Internet TLD .nl, .bq, .frl[g]
Kodigong pantawag

Ang Netherlands (literal na mga Mga Bayang Mabababa) ay isang bansa sa hilagang Europa. Ang Netherlands ay isang demokrasyang parlamentaryo sa ilalim ng isang monarkang konstitusyonal na matatagpuan sa hilagang-kanlurang Europa. Napaliligiran ito ng Dagat Hilaga (North Sea) sa hilaga at kanluran, Belgium sa timog, at Alemanya sa silangan.

Pangalan[baguhin | baguhin ang batayan]

Pangunahing lathalain: Mga pangalan ng Olanda

Kadalasang tinatawag ang Netherlands na Olanda (mula sa Holland), ngunit ito ay may kamalian. Olanda ay nakakakuha ng pagsasarili mula sa Espanyol panuntunan sa 1648. Ay isang kapangyarihang pang-ekonomiya noong panahon ng Mga Lalalawigang Nagkakaisa (1581–1795). Pagkaraan ng panahong Napoleoniko, ang Olanda ay naging lalawigan lamang ng Kaharian at nahati sa Hilaga at Timog Olanda noong 1840. Gayumpaman, Olanda ang nakagawiang katawagan sa Tagalog, ayon sa mga makalumang sanggunian;[4] ito rin ang naging katawagan sa marami pang wika. Tinatawag na Olandes[5] (lalaki) at Olandesa[5] (babae) ang mga taga-Olanda o mamamayan ng Olanda.


Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang batayan]

  1. ↑ Official CBS website containing all Dutch demographic statistics. Cbs.nl. Retrieved on 30 October 2014.
  2. ↑ "Population counter". Centraal Bureau voor de Statistiek. 2015. http://www.cbs.nl/en-GB/menu/themas/bevolking/cijfers/extra/bevolkingsteller.htm. Hinango noong 2 Pebrero 2015. 
  3. ↑ 3.0 3.1 "Netherlands". International Monetary Fund. http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2015/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=22&pr.y=9&sy=2015&ey=2015&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=138&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC&grp=0&a=. Hinango noong 26 Abril 2015. 
  4. ↑ Kahit sa ngayon, hindi pa rin tinatanggap ang katawagang Mga Bansang Mabababa o katumbas.
  5. ↑ 5.0 5.1 Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang JETE); $2

Alemanya · Austria · Belhika · Bulgarya · Croatia · Dinamarka · Eslobakya · Eslobenya · Espanya · Estonya · Gresya · Irlanda · Italya · Latbiya · Litwaniya · Luxembourg · Malta · Nagkakaisang Kaharian · Olanda · Pinlandiya · Polonya · Portugal · Pransiya · Rumanya · Suwesya · Tsekya · Tsipre · Unggarya

Mga bansang kandidato na nasa usapan sa paglawak: Iceland · Montenegro · Serbiya · Turkiya

Mga bansang kandidato: Republika ng Masedonya (kilala ng UE bilang "Dating Republikang Yugoslav ng Masedonya")

Mga bansang maaring maging bansang kandidato: Albanya · Bosnia at Herzegovina · Kosovo
Watawat ng Unyong Europeo

Albanya · Alemanya · Andora · Armenya2 · Austrya · Aserbayan1 · Belhika · Biyelorusya · Bosnia at Hersegobina · Bulgarya · Dinamarka3 · Eslobakya · Eslobenya · Estonya · Espanya1 · Heyorhiya1 · Gresya1 · Unggarya · Irlanda · Italya3 · Kasakistan1 · Kroasya · Latbiya · Liechtenstein · Litwanya · Luksemburgo · Lupangyelo · Republika ng Masedonya · Malta · Moldabya · Monako · Montenegro · Noruwega3 · Olanda3 · Pinlandiya · Polonya · Portugal3 · Pransiya1 · Rumanya · Rusya1 · San Marino · Serbya · Suwesya · Suwisa · Turkiya1 · Tsekya · Tsipre2 · Ukranya · Pinag-isang Kaharian3 · Lungsod ng Batikano

1 Mayroong bahagi ng teritoryo nito na nasa labas ng Europa.  2 Buong nasa Kanlurang Asya ngunit mayroong ugnayang sosyo-politikal sa Europa.  3 May mga umaasang teritoryo sa labas ng Europa.




Usbong Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.

Kinuha mula sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Netherlands&oldid=1496328"