Parirami

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Biswal na pagpapakita sa proseso ng parirami. Ipinapakita rito ang ekspresyong x2 (isinusulat din na x × x). Katumbas ng 1 ang bawat blokeng makikita rito, at kung bibilangin ay aabot sa 25.

Sa matematika, ang parirami[1][2] (Ingles: square) o kuwadrado (mula Kastila: cuadrado, "parisukat") ay ang resulta ng pagpaparami sa isang bilang gamit ang sarili niya. Isinusulat ito sa anyong x2, kung saan ang x ay ang bilang na paparamihin. Isinusulat rin ito sa anyong pinalawig: x × x. Parehas lang ang parirami sa proseso ng pagpapalakas ng bilang sa ikalawang antas.

Ang parirami ng isang buumbilang ay tinatawag ring kuwadradong bilang (Ingles: square number) o perpektong parirami (Ingles: perfect square). Sa alhebra, malimit na ginagamit ang parirami di lamang sa mga bilang kundi maging sa mga damikay (Ingles: polynomial) at iba pang mga ekspresyon o halaga. Halimbawa, ang parirami ng linyar na damikay na x + 1 ay ang kwadratikong damikay na (x + 1)2 = x2 + 2x + 1.

Isa sa mga pinakamahahalagang katangian ng parirami ay ang pagkakapareho ng parirami ng x sa kabaligtarang pandagdag na -x. Ibig sabihin, sumasakto ito sa identidad na x2 = (-x)2. Maaari rin itong tingnan bilang isang tukol na bunin.

Sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. "parirami": Del Rosario, Gonsalo (1969). Salcedo, Juan (pat.). Maugnaying Talasalitaang Pang-agham Ingles-Pilipino (sa wikang Filipino). Maynila, Pilipinas: Lupon sa Agham.
  2. "parirami". Tagalog Dictionary (sa wikang Ingles). Nakuha noong Marso 31, 2021.

Matematika Ang lathalaing ito na tungkol sa Matematika ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.