Sodium bicarbonate

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Sodium bicarbonate
SodiumBicarbonate.svg
Modelong bola at tungkod ng sodyong kasyon
Modelong bola at tungkod ng bikarbonatong anyon
Halimbawa ng sodyo bikarbonato
Pangalang IUPAC
sodium hydrogencarbonate
Iba pang pangalan
Sodang panghurno, baking soda

Mga pangkilala (panturing)

Bilang ng CAS [144-55-8]
PubChem 516892
Bilang ng EC 205-633-8
DrugBank DB01390
KEGG C12603
MeSH Sodium+bicarbonate
ChEBI CHEBI:32139
RTECS number VZ0950000
Larawang 3D ng Jmol Unang Larawan
Beilstein Reference 4153970
Mga pag-aaring katangian
Pormulang Tipik NaHCO3
Bigat pangmolar 84.0066 g mol−1
Ayos Puting kristal
Odor Walang amoy
Densidad
Solubilidad sa tubig
Solubilidad 0.02 wt% acetone, 2.13 wt% methanol @22 °C.[4] insoluble in ethanol
log P −0.82
Acidity (pKa)
  • 6.34[5]
  • 6.351 (carbonic acid)[5]
Refractive index (nD) nα = 1.377 nβ = 1.501 nγ = 1.583
Termokimika
Std enthalpy of
formation ΔfHo298 		−950.8 kJ/mol[6]
Standard molar
entropy So298 		101.7 J/mol K[6]
Specific heat capacity, C 87.6 J/mol K[6]
Pharmacology
ATC code
Mga panganib
Pangunahing hasard Nagdudulot ng malubhang pangangati sa mata
NFPA 704
NFPA 704.svg
0
2
1
Flash point Di-nasusunog
LD50 4220 mg/kg (rat, oral)[7]
Related compounds
Other anions Sodium carbonate
Other cations
 Y (ano ba ito?)  (patunayan)
Maliban na lamang kung itinala ang kabaligtaran, ibinigay ang datos para sa mga materyal sa kanilang pamantayang estado (sa 25 °C, 100 kPa)
Infobox references
Mga cupcake na hinalo ng sodang panghurno bilang pampaalsa

Ang sodium bicarbonate (Kastila: bicarbonato de sodio), na kilala rin bilang sodang panghurno (Ingles: baking soda), ay isang kompuwestong kimikal na may pormulang NaHCO3. Isa itong asin na binubuo ng sodyong kasyon (Na+) at bikarbonatong anyon (HCO3−). Isang puting solido ang sodium bicarbonate na malakristal, ngunit pinong pulbos ang kadalasang itsura nito. Mayroon itong bahagyang maalat, alkalinang lasa ng kahawig sa sodium carbonate. Nahcolite ang tawag sa anyong likas na mineral nito. Isa itong bahagi ng mineral na natron at masusumpungan ito na nakatunaw sa maraming bukal.[8]

Paggamit[baguhin | baguhin ang wikitext]

Pagluluto[baguhin | baguhin ang wikitext]

Pampaalsa[baguhin | baguhin ang wikitext]

Pangunahing artikulo: Pampaalsa

Sa pagluluto, pangunahing ginagamit ang sodang panghurno sa paghuhurno bilang pampaalsa. Kapag may reaksiyon ito sa asido, lumalabas ang carbon dioxide, kaya umaalsa ang batter at nabubuo ang kilalang tekstura at ligasgas sa mga cake, tinapay, at iba pang pagkaing inihuhurno at ipiniprito. Maaaring katawanin ang reaksiyong asido–base ng sumusunod:[9]

NaHCO3 + H+ → Na+ + CO2 + H2O

Kabilang sa mga asidong materyales na nag-uudyok ng ganitong reaksiyon ang mga hydrogen phosphate, krema ng tartar, katas ng limon, yogurt, buttermilk, cocoa, at suka. Maaaring gamitin ang sodang panghurno sa maasidong sourdough, para gumaan ito at mabawasan ang maasidong lasa nito.[10]

Maaari ring pakilusin ng init mismo ang sodium bicarbonate bilang pampaalsa sa paghuhurno dahil sa dekomposisyong termal, at lumalabas ang carbon dioxide sa mga temperaturang higit sa 80 °C (180 °F), gaya ng sumusunod:[11]

2 NaHCO3 → Na2CO3 + H2O + CO2

Kapag ginamit sa ganitong paraan na mag-isa, nang walang maasidong sangkap (sa batter man o sa paggamit ng pulbos panghurno na may nilalamang asido), kahalati lamang ng CO2 ang lumalabas (isang molekula ng CO2 ang nabubuo sa bawat dalawang katumbas na NaHCO3). Bukod pa rito, sa kawalan ng asido, ang dekomposisyong termal ng sodium bicarbonate ay nagluluwal din ng sodium carbonate, na napakaalkalina at nagbibigay ng mapait at masabon na lasa at dilaw na kulay sa inihurnong produkto. Dahil mabagal ang reaksiyon sa temperatura ng silid, maaaring ipatayo ang mga halo (cake batter, atbp.) nang hindi umaalsa hanggang pinainit sa hurno.[kailangan ng sanggunian]

Pulbos panghurno[baguhin | baguhin ang wikitext]

Pangunahing artikulo: Pulbos panghurno

Naglalaman ang pulbos panghurno, na ibinebenta rin sa pagluluto, ng halos 30% ng bikarbonato, at iba't ibang maasidong sangkap na naaaktiba sa pagdagdag ng tubig nang hindi kailangan ng karagdagang asido sa pinaglulutuan.[12][13][14] Maraming anyo ng pulbos panghurno ang naglalaman ng sodium bicarbonate na pinagsama sa calcium acid phosphate, sodium aluminum phosphate, o krema ng tartar.[15] Alkalina ang sodang panghurno; hindi nagkakaroon ng lasang metal ang asido na ginagamit sa pulbos panghurno kapag naglilikha ng sodium carbonate ang kemikal na pagbabago sa paghuhurno.[16]

Talasanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. ↑ Haynes, p. 4.90
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 Haynes, p. 5.194
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 "Sodium Bicarbonate" [Sodyo Bikarbonato] (PDF) (sa wikang Ingles). United Nations Environment Programme. Tinago mula sa orihinal (PDF) noong Mayo 16, 2011.
  4. ↑ Ellingboe JL, Runnels JH (1966). "Solubilities of Sodium Carbonate and Sodium Bicarbonate in Acetone-Water and Methanol-Water Mixtures" [Mga Solubilidad ng Sodyo Karbonato at Sodyo Bikarbonato]. J. Chem. Eng. Data (sa wikang Ingles). 11 (3): 323–324. doi:10.1021/je60030a009.
  5. ↑ 5.0 5.1 Haynes, p. 7.23
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 Haynes, p. 5.19
  7. ↑ Chambers M. "Sodium bicarbonate [USP:JAN]". ChemIDplus. U.S. National Library of Medicine.
  8. ↑ "Mineral Springs – an overview | ScienceDirect Topics" [Bukal – isang sumaryo] (sa wikang Ingles).
  9. ↑ Bent AJ, pat. (1997). The Technology of Cake Making [Ang Teknolohiya sa Paggawa ng Keyk] (sa wikang Ingles) (ika-6 (na) edisyon). Springer. pa. 102. ISBN 9780751403497. Nakuha noong Agosto 12, 2009.
  10. ↑ Cascio J. "Sourdough" (PDF) (sa wikang Ingles). University of Alaska Fairbanks Cooperative Extension Service. FNH-00061. Tinago mula sa orihinal (PDF) noong Marso 27, 2016. Nakuha noong Mayo 2, 2017.
  11. ↑ "The Many Practical Uses of Baking Soda in the Kitchen" [Ang Maraming Pratikal na Paggamit ng Sodang Panghurno sa Kusina]. About.com Food (sa wikang Ingles). Nakuha noong Enero 22, 2017.
  12. ↑ Czernohorsky JH, Hooker R. "The Chemistry of Baking" [Ang Kimika ng Paghuhurno] (PDF) (sa wikang Ingles). New Zealand Institute of Chemistry. Tinago mula sa orihinal (PDF) noong Nobyembre 27, 2016. Nakuha noong Enero 22, 2017.
  13. ↑ "Baking Soda and Baking Powder" [Sodang Panghurno at Pulbos Panghurno]. FineCooking.com (sa wikang Ingles). Tinago mula sa orihinal noong Pebrero 2, 2017. Nakuha noong Enero 22, 2017.
  14. ↑ "Baking Soda FAQs" [Mga Madalas Itanong sa Sodang Panghurno]. Arm & Hammer Multi-Brand (sa wikang Ingles). Church & Dwight Company. What is the difference baking soda and baking powder?. Tinago mula sa orihinal noong 27 June 2017. Nakuha noong 20 July 2017.
  15. ↑ "Glossary Ingredients". Cooking.com. Tinago mula sa orihinal noong 15 September 2008.
  16. ↑ "Sodium Bicarbonate" [Sodyo Bikarbonato]. BRP Adhikary (sa wikang Ingles). Hulyo 11, 2016. Nakuha noong Enero 25, 2021.
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sodium_bicarbonate&oldid=1993251"