Stalinismo

Propagandang poster pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig sa Unyong Sobyetiko na pinupuri si Dakilang Stalin. Siya ang namahala ng USSR mula sa pagkamatay ni Vladimir Lenin.

Ang Stalinismo (Ruso: Сталинизм) ay interpretasyong ideolohikal ng Marxismo–Leninismo at pamamagitan ng pamamahala na ipinatupad ni Joseph Stalin sa Unyong Sobyetiko. Ang lihim na kasaysayan ng mga panahong iyon ay nilalaman sa Mga Arkibong Mitrokin. Si Lazar Kaganovich, isang politikong Sobyet, ang umimbento ng katagang ito.

Balangkas at Pundasyon

Tinitingnan ng ilang mananalaysay ang Stalinismo bilang repleksyon ng mga ideolohiya ng Marxismo at Leninismo, ngunit ang ilan ay nangangatwiran na ito ay hiwalay sa mga sosyalistang mithiin na pinanggalingan nito. Pagkatapos ng pampolitikang pakikibaka na nagtapos sa pagkatalo ng mga Bukharinista, ang Kanang Tendensya ng Partido, ang Stalinismo ay malayang hubugin ang patakaran nang walang pagsalungat, na nag-udyok sa isang panahon ng malupit na totalitarianismo na tumungo sa mabilis na industriyalisasyon kapalit ang buhay ng tao.

Mula 1917 hanggang 1924, bagaman madalas na lumitaw na nagkakaisa, sina Stalin, Vladimir Lenin, at Leon Trotsky ay may nakikitang pagkakaiba sa ideolohiya. Sa kanyang pakikipagtalo kay Trotsky, inalis ni Stalin ang tungkulin ng mga manggagawa sa mga maunlad na kapitalistang bansa. Itinuturing ng ibang pinunong Bolshebista ng Himagsikang Oktubre 1917 ang kanilang rebolusyon na simula pa lamang, kung saan ang Rusya ang pambuwelo sa daan patungo sa pandaigdigang paghihimagsik. Ipinakilala ni Stalin ang ideya ng sosyalismo sa isang bansa noong taglagas ng 1924, isang teorya na kabaligtaran ng permanenteng rebolusyon ni Trotsky at lahat ng naunang sosyalistikong mga tesis. Ang rebolusyon ay hindi lumaganap sa labas ng Rusya gaya ng inakala ni Lenin na ito ay malapit nang lumaganap. Ang rebolusyon ay hindi nagtagumpay kahit sa loob ng ibang mga dating teritoryo ng Imperyong Ruso—tulad ng Polonya, Pinlandiya, Litwanya, Letonya, at Estonya. Sa kabaligtaran, ang mga bansang ito ay bumalik sa kapitalistang burges na paghahari.

Sa kabila nito, noong taglagas ng 1924, ang ideya ni Stalin tungkol sa sosyalismo sa Sobyetikong Rusya ay una nang itinuturing na kasunod ng kalapastanganan ng ibang mga miyembro ng Politburo, kabilang sina Zinoviev at Kamenev sa kaliwang intelektwal; Rykov, Bukharin, at Tomsky sa pragmatikong kanan; at ang makapangyarihang Trotsky, na hindi kabilang sa kanyang sarili. Walang sinuman ang magtuturing na ang konsepto ni Stalin ay isang potensyal na karagdagan sa ideolohiyang komunista. Ang sosyalismo ni Stalin sa isang bansang doktrina ay hindi maipapataw hanggang sa siya ay malapit nang maging awtokratikong pinuno ng Unyong Sobyetiko noong 1929. Si Bukharin at ang Kanang Oposisyon ay nagpahayag ng kanilang suporta sa pagpapataw ng mga ideya ni Stalin, dahil si Trotsky ay ipinatapon, at sina Zinoviev at Kamenev ay pinatalsik sa partido. Sa isang panayam noong 1936 sa Amerikanong mamamahayag na si Roy W. Howard, ipinahayag ni Stalin ang kanyang pagtanggi sa rebolusyong pandaigdig at sinabing, "Hindi kami nagkaroon ng ganoong mga plano at intensyon" at "Ang pagluluwas ng rebolusyon ay walang kapararakan".

Patakaran

Ideolohikong Panunupil at Pagsensura

Sa ilalim ni Stalin, ang panunupil ay pinalawak sa akademikong iskolarsip, mga likas na agham, at mga larangang pampanitikan. Sa partikular, ang teorya ng relatibidad ni Einstein ay napapailalim sa pampublikong pagtuligsa, marami sa kanyang mga ideya ay tinanggihan sa ideolohikal na batayan at hinatulan bilang ideyalismong burges sa panahon ni Stalin. Ang isang patakaran ng ideolohikal na panunupil ay nakaapekto sa iba't ibang larangan ng disiplina gaya ng genetika, sibernetika, biyolohiya, linggwistika, pisika, sosyolohiya, sikolohiya, pedolohiya, matematika, ekonomika, at estadistika. Ang mga pseudosiyentipikong teorya ng Trofim Lysenko ay pinaboran kaysa sa iba pang mga siyentipikong disiplina noong panahon ni Stalin. Napilitan ang mga Sobyetikong dalub-agham na tuligsain ang anumang gawaing sumasalungat sa Lysenko. Mahigit sa 3,000 biologist ang ikinulong, sinibak, o pinatay dahil sa pagtatangkang tutulan ang mga ideya ni Lysenko at ang henetikong pananaliksik ay epektibong nawasak hanggang sa pagkamatay ni Stalin noong 1953. Dahil sa ideolohikal na impluwensya ng Lysenkoismo, ang mga ani ng pananim sa USSR ay humina.

Ipinatupad ang ortodoksiya sa larangan ng kultura. Bago ang pamumuno ni Stalin, ang mga kinatawan sa panitikan, relihiyon at pambansa ay may ilang antas ng awtonomiya noong 1920s ngunit ang mga grupong ito ay mahigpit na sinupil noong panahong Stalinista. Ang sosyalistang reyalismo ay ipinataw sa masining na produksyon at iba pang malikhaing industriya tulad ng musika, pelikula kasama ang mga isports ay napapailalim sa matinding antas ng kontrol sa pulitika.Ang makasaysayang palsipikasyon ng mga kaganapang pampulitika tulad ng Himagsikang Oktubre at ang Brest-Litovsk Treaty ay naging isang natatanging elemento ng rehimen ni Stalin. Ang isang kapansin-pansing halimbawa ay ang publikasyon noong 1938, Kasaysayan ng Partido Komunista ng Unyong Sobyetiko (Bolshebista), kung saan ang kasaysayan ng namamahalang partido ay makabuluhang binago at binago kabilang ang kahalagahan ng mga nangunguna sa panahon ng rebolusyong Bolshebista. Sa pagbabalik-tanaw, ang mga pangunahing kasamahan ni Lenin tulad nina Zinoviev, Trotsky, Radek at Bukharin ay ipinakita bilang "nag-aalinlangan", "mga oportunista" at "mga dayuhang espiya" samantalang si Stalin ay inilalarawan bilang pangunahing disiplina sa panahon ng rebolusyon. Gayunpaman, sa katotohanan, si Stalin ay itinuturing na isang medyo hindi kilalang pigura na may pangalawang kahalagahan sa oras ng kaganapan.