Wikang Sumeryo

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa Wikang Sumerian)
Sumerian
eme-ĝir, eme-gi
Katutubo saSumer and Akkad
RehiyonIraq (Mesopotamia)
PanahonAttested from 3300 BC. Effectively extinct from about 1800 BC; used as classical language until about 100 AD.
Mga kodigong pangwika
ISO 639-2sux
ISO 639-3sux
26th century BC Sumerian document
Naglalaman ang artikulong ito ng mga simbolong ponetiko ng IPA Posible po kayong makakita ng mga tandang pananong, kahon, o iba pang mga simbolo imbes ng mga karakter ng Unicode dahil sa kakulangan ng suporta sa pag-render sa mga ito. Para sa isang panimulang gabay sa mga simbolong IPA, tingnan ang en:Help:IPA.

Ang wikang Sumeryo o wikang Sumerian (𒅴𒂠 EME.ĜIR15 "katutubong wika") ang wika ng sinaunang Sumerya na sinalita sa katimugang Mesopotamia(modernong Iraq) mula sa ca. ika-4 milenyo BCE. Noong ika-3 milenyo BCE, ang isang malapit na simbiosis na kultural ay nabuo sa pagitan ng mga Sumeryo (na nagsasalita ng Hiwalay na wika) at mga tagapagsalitang Semitikong Akkadiano na kinabibilangan ng malawakang bilingualismo.[2] Ang impluwensiya ng wikang Sumerian sa wikang Akkadian at bise bersa ay ebidente sa lahat ng mga sakop mula sa malawakang panghihiram na leksikal hanggang sa pagtatagpong sintaktiko, morpolohikal at ponolohikal.[2] Ito ay nagtulak sa mga skolar na tukuyin ang wikang Sumeryo at Akkadiano noong ikatlong milenyo BCE bilang isang sprachbund.[2] Ang wikang Akkadiano ay unti-unting pumalit sa wikang Sumeryo bilang isang sinasalitang wika noong mga 2000 BCE(ang eksaktong petsa ay pinagdedebatihan pa rin). Gayunpaman, ang wikang Sumeryo ay patuloy na ginamit bilang isang wikang sagrado, seremonyal, pampanitikan, at pang-agham sa Mesopotamia hanggang sa ika-1 siglo CE. Ito ay nakalimutan hanggang noong ika-19 siglo CE, nang simulang maunawaan ng mga Asiryologo ang mga inksripsiyong kuneiporma at naghukay ng mga tabletang naiwan ng mga tagapagsalita nito. Ang wikang Sumeryo ay isang hiwalay na wika. Ang ilang mga skolar ay naniniwalang ang wikang Sumeryo ay nauugnay sa pangkat austriko ng mga wika.[3][4]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. Gelb, Ignace J. "Sumerian language". Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica. Nakuha noong 2011-07-30.
  2. 2.0 2.1 2.2 Deutscher, Guy (2007). Syntactic Change in Akkadian: The Evolution of Sentential Complementation. Oxford University Press US. pp. 20–21. ISBN 978-0-19-953222-3.
  3. http://asiapacificuniverse.com/pkm/sumer.htm
  4. The Austric Origin of the Sumerian Language, Language Form, vol. 22, no.1-2,Jan-Dec. 1996.