Ang Ginintuang Ugat (Italyanong Kuwentong Bibit)

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Ang Ginintuang Ugat[1] o Ang Ginintuang Baul[2] (Italyano: Lo turzo d'oro) ay isang kwentong pampanitikan na isinulat ni Giambattista Basile sa Pentamerone.

Buod[baguhin | baguhin ang wikitext]

Nakatuon ang kuwento kay Parmetella, isang mahirap na babae at bunso sa tatlong magkakapatid: siya, si Pascuzza at Cice. Sila ay mga anak na babae ng isang hardinero, na nagbibigay sa kanila ng mga baboy sa pag-asang makakuha ng isang dote sa hinaharap. Pinilit ng kaniyang mga kapatid na babae si Parmetella na itaboy ang mga baboy sa ibang bahagi ng parang, kung saan nakahanap siya ng fountain at isang puno na may gintong mga dahon. Kumuha siya ng ilan at ibinibigay sa kaniyang ama, na nagbebenta ng mga ito. Inulit niya ang pagkilos hanggang sa ang puno ay nahubaran ng mga dahon nito.

Makalipas ang ilang sandali, napansin ni Parmetella na ang gintong dahon na puno ay may gintong ugat. Kaya kinuha niya ang isang palakol sa ugat at nakahanap ng isang hagdanan na patungo sa ilalim ng lupa. Bumaba siya sa butas kung saan nakatayo ang puno ng kahoy at nakarating sa isang napakagandang palasyo. Siya ay gumagala sa palasyo at namangha sa mga tanawin nito, hanggang sa makakita siya ng isang mesa na may pagkain at inumin. Lumilitaw ang isang aliping Moro at hiniling sa kaniya na maging asawa niya. Pumayag siya, at sinabihan siya ng Panginoon na dapat siyang mangako na hinding-hindi magsisindi ng lampara sa gabi.

Kinabukasan, naghihintay si Parmetella hanggang sa makatulog ang kaniyang misteryosong kasama, at magsindi ng kandila. Isang gwapong lalaki ang kaniyang nakikita. Nagising ang lalaki, sinumpa siya dahil sa hindi pagsunod sa kaniyang mga utos at naglaho. Umalis si Parmetella sa palasyo at nakilala ang isang diwata, na nagbigay sa kaniya ng pitong spindle, pitong igos, isang banga ng pulot, at pitong pares ng sapatos na bakal. Inutusan niya siyang magpatuloy sa paglalakad hanggang sa makatagpo siya ng pitong babaeng kumakain ng buto ng tao, at gamitin ang mga regalong natanggap niya para akitin sila.

Nahanap ni Parmetella ang bahay ng mga dambuhala, na nakumbinsi niyang isumpa ang pangalan ng kaniyang asawa, Truone-e-lampe ("Kulog-at-Kidlat"), na hindi siya sasaktan. Nang maglaon, lumitaw ang kanilang ogresa na ina at pinilit siya ng taong babae na isumpa ang pangalan ng kaniyang anak na hindi siya sasaktan. Sumusunod ang dambuhala.

Inutusan ng ogresa na ina si Parmetella, bilang unang gawain, na paghiwalayin ang labindalawang sako ng butil, na pinaghalo sa isang bunton. Ang kaniyang asawang si Truone-e-lampe, ay nagpatawag ng hukbo ng mga langgam na gagamitin para paghiwalayin ang mga butil. Bilang pangalawang gawain, hinihiling ng dambuhala na punan niya ng mga balahibo ang isang dosenang kutson, na nagawa rin niya sa payo ng kaniyang asawa: ilalatag niya ang mga kutson sa lupa at sumigaw na ang hari ng mga ibon ay patay na, at ang lahat ng ibon. lilitaw upang bigyan siya ng ilan sa kanilang mga balahibo.

Ang huling gawain ay pumunta sa bahay ng kapatid ng bruha at kumuha ng isang kahon ng mga instrumento mula sa kaniya, na gagamitin sa hinaharap na kasal ni Truone-e-lampe sa isa pang asawa. Kasunod ng payo ng kaniyang asawa, pumasok siya sa bahay ng kapatid, binibigyan ng pagkain ang kabayo at aso, at pinupuri ang mga bisagra ng pinto. Nilinlang niya ang pamangkin ng dambuhala sa oven sa halip na siya, kinuha ang kahon ng mga instrumento at tumakas; inutusan ng mangkukulam ang mga bisagra ng pinto, ang kabayo at ang aso na pigilan siya, ngunit umalis siya nang hindi nasaktan dahil sa kaniyang mabubuting kilos. Sa isang ligtas na distansya mula sa mangkukulam, kuryusidad kinuha ang pinakamahusay sa kaniya at binuksan niya ang kahon; lumilipad ang mga instrumentong pangmusika. Lumilitaw ang Truone-e-lampe at, sa pamamagitan ng isang sipol, ay inuutusan ang mga instrumento pabalik sa kahon.[3]

Sa wakas, inihanda ng ogresa na ina ang kasal ng kaniyang anak: binibigyan niya ng sulo ang bawat isa sa kaniyang pitong anak na babae, at dalawa kay Parmetella upang hawakan, at inilagay siya malapit sa isang balon para, kapag siya ay nakatulog, maaaring mahulog siya dito. Ang pangit na nobya ni Truone-e-lampe ay dumaan kay Parmetella at kinukutya siya sa hindi paghalik sa nobyo, habang hinahalikan niya ang isang pastol para sa ilang mga kastanyas. Narinig ni Truone-e-lampe ang pag-amin ng nobya at tahimik na umuusok. Pagkatapos ng party ng kasal, sa kaniyang mga silid sa kasal, pinatay ni Truone-e-lampe ang kaniyang nobya.[4]

Nakita ng ogresa na ina ang kaniyang anak sa mga bisig ni Parmetella, nagpasya siyang bisitahin ang kaniyang kapatid na babae upang maalis ito. Nang pumasok siya sa bahay ng kaniyang kapatid, natuklasan ng dambuhala na, dahil sa kalungkutan sa pagkawala ng kaniyang sanggol, tumalon siya sa oven upang mamatay sa tabi niya. Ang dambuhala ay nagiging isang lalaking tupa at isinandal ang ulo nito sa dingding. Sina Truone-e-lampe at Parmetella ay nakipagpayapaan sa kaniyang mga hipag at namuhay nang maligaya.[5]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. Basile, Giambattista; Strange, E. F. (Ed.); Taylor, John Edward (translator). Stories from the Pentamerone. London: Macmillan and Co., Limited. 1911. pp. 260-272.
  2. Canepa, Nancy. Giambattista Basile's The Tale of Tales, or Entertainment for Little Ones. Detroit: Wayne State University Press, 2007. pp. 404-412. muse.jhu.edu/book/14344.
  3. Praet, Stijn. "“Se lieie la favola”: Apuleian Play in Basile’s Lo cunto de li cunti". In: International Journal of the Classical Tradition 25: 317–318 (2018). https://doi.org/10.1007/s12138-017-0454-6
  4. Cosquin, Emmanuel. "Contes populaires lorrains recueillis dans un village du barrois (suite)". In: Romania, tome 10 n°37-38, 1881. p. 138. DOI: https://doi.org/10.3406/roma.1881.6138; www.persee.fr/doc/roma_0035-8029_1881_num_10_37_6138
  5. Maggi, Armando. Preserving the Spell: Basile's "The Tale of Tales" and Its Afterlife in the Fairy-Tale Tradition. The University of Chicago Press, 2015. pp. 41-43. ISBN 9780226242965.