Anglisisasyon

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Ang Anglisisasyon o Pag-iingles (Ingles: Anglicisation, o anglicization(pansinin ang baybaying Briton at Amerikanong Ingles na -ise vs -ize) ang proseso ng pagbabago ng sinasalita o sinusulat ng anumang mga wika sa anyong mas maiintindihan sa isang tagapagsalita ng Ingles. Sa pagnakalahatan, ito ay pagbabago ng salita sa paraang nagiging Ingles ito sa anyo o katangian.

Ang terminong ito ay kalimitang tumutukoy sa proseso ng pagbabago ng pagbibigkas o pagbabaybay ng isang salitang banyaga o dayuhan kung ito ay hiniram sa Ingles. Ang mga personal na pangalan ay maaari ring i-Ingles. Ito ay karaniwan para sa mga pangalan na tumutukoy ng mga sinaunang bagay o mga pinunong dayuhan ng estado. Ito ay karaniwan rin sa mga imigrante sa mga bansa na nagsasalita ng Ingles halimbawa ang Battenberg ay naging Mountbatten.

Halimbawa[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang mga pangalan ng lugar ay karaniwang in-anglisa sa Ingles. Ang mga halimbawa nito ang sumusunod:

  • Ang Napoli at Milano ay isinalin sa Ingles na Naples at Milan
  • Ang siyudad sa Alemanya na München ay iningles na Munich
  • Ang siyudad sa Denmark na København ay iningles na Copenhagen
  • Ang siyudad sa Sweden na Göteborg ay iningles na Gothenburg
  • Ang siyudad sa Netherlands na Den Haag ay iningles na The Hague
  • Ang siyudad sa Ehipto na القاهرة o Al-Qāhira ay iningles na Cairo.

Ang mga pangalan ng indibidwal gaya ng:

  • Aristoteles ay iningles na Aristotle
  • Hadrianus ay iningles na Hadrian
  • Iones Paulus II ay iningles na Pope John Paul II at Benedictus XVI ay iningles na Pope Benedict XVI

Kabilang din sa pag-iingles ang pagbabago ng mga pangalan gaya ng Carlos na naging Charles sa Ingles, Friedrich na naging Frederic at iba pa.

Anglisisasyon ng ibang mga wika[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang isa pang kamakailang pagbuong linguistiko ang anglisasyon ng ibang mga wika kung saan ang mga salitang Ingles ay inangkat(imported) sa ibang wika. Dahil sa paglitaw ng midya na Anglophone at pandaigdigang paglaganap ng mga kulturang Briton at Amerikano sa ika-20 at ika-21 siglo, maraming mga salitang Ingles ang pumasok sa ibang mga wika. Kabilang dito ang mga salitang pang-teknolohiya gaya ng internet na partikular na karaniwan sa buong daigdig dahil sa walang mga mas naunang salita para dito. Ang mga salitang Ingles ay minsan inaangkat sa lokal na wika ng verbatim(eksaktong anyo) at minsan ay inaangkop sa lokal na wika sa isang prosesong gaya ng anglisasyon. Sa ibang kaso ito ay isinasailalim sa isang transliterasyon na pagkokonberte ng isang tekto mula sa skripto ng isang wika sa iba pang skripto. Halimbawa, ang orihinal na skriptong Griyego na Ελληνική Δημοκρατία ay naging transliteradong Hellēnikē Dēmokratia na iningles namang Hellenic Republic.

Ang pagsasalin sa lokal na wika ay hindi lamang karaniwan sa Ingles kundi sa pagitan ng iba ibang wika. Halimbawa, ang orihinal na pangalan ng apelyido ng matematikong si Giuseppe Lodovico (Luigi) Lagrangia ay isinalin sa Pranses na Lagrange at kilala naman sa Ingles bilang Joseph Louis Lagrange.