Haring Zhou ng Shang
| Haring Di Xin ng Shang 帝辛 | |
|---|---|
| |
| Si Haring Zhou ng Dinastiyang Shang, pagkakaguhit mula sa Ehon Sangoku Yōfuden (c. 1805) | |
| Panahon | 1075–1046 BCE (29 na taon) |
| Sinundan | Di Yi (kanyang ama) |
| Asawa | Consort Daji |
| Anak | Wu Geng |
| Buong pangalan | |
| Pangalan ng pamilya: Zǐ (子) Ibinigay na pangalan: Shòu (受)[1][2] or Shòudé (受德)[3] | |
| Pangalan pagkamatay | |
| Zhou (紂) Di Xin (帝辛) | |
| Ama | Di Yi |
| Kapanganakan | 1105 BCE |
| Kamatayan | 1046 BCE |
Si Haring Zhou ( [ʈ͡ʂoʊ] ; ) ay ang pangalang pagkalipas ng kamatayan na ibinigay kay Di Xin ng Shang () o Haring Shou ng Shang (商王受; Shāng Wáng Shòu), ang huling hari ng dinastiyang Shang ng sinaunang Tsina. [4] Tinatawag din siyang Zhou Xin ( ). Sa wikang Intsik, ang kanyang pangalan na Zhòu (紂) ay tumutukoy din sa bartikola ng kabayo, ang bahagi ng siyahan o pamatok na malamang na madungisan ng kabayo. Hindi ito dapat ipagkamali sa pangalan ng sumunod na dinastiya, na may ibang karakter at pagbigkas ( ).
Sa mga huling panahon, ang kuwento ni Haring Zhou ay naging isang babala sa kung ano ang maaaring mangyari sa isang kaharian kung ang pinuno nito ay sumuko sa katiwalian at kasamaan sa ilalim ng moralidad.
Pagbagsak mula sa kapangyarihan[baguhin | baguhin ang wikitext]
Nang matalo ng hukbo ng dinastiyang Zhou, sa pamumuno ni Jiang Ziya, ang dinastiyang Shang sa Labanan ng Muye noong 1046 BC, tinipon ni Di Xin ang lahat ng kanyang kayamanan sa paligid ng kanyang sarili sa Palasyo, at pagkatapos ay sinunog ang kanyang palasyo at nagpakamatay. Pagkatapos ng kanyang kamatayan, ang ulo ni Di Xin ay pinutol at ipinakita sa isang puting-bandilang pinoste ni Ji Fa . Sa mga paboritong asawa ni Di Xin, si Da Ji ay pinatay at dalawa pa ang nagpakamatay. Ang kanilang mga ulo, gayundin, ay nakalagay sa alinman sa maliliit na poste ng bandilang puti o poste ng bandilang pula. [5] [6] [7] [8] [9]
Ang pangalang Zhòu (紂; bartikola sa Tagalog) ay aktwal na lumitaw pagkatapos ng pagkamatay ni Haring Zhou. Ang pangalang ito ay sinadya upang maghatid ng negatibong paghatol sa halaga, at ang kanyang paghahari ay nag-ipon ng mga kuwento ng lalong matinding katiwalian. Mga siglo pagkatapos ng kanyang kamatayan, nakuha niya ang reputasyon ng halos isang paradigmatikong masamang pinuno. [10]
Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]
- ↑ Book of Documents, "Book of Zhou - Speech at Mu". quote: 「今商王受惟婦言是用。昏棄厥肆祀弗答，昏棄厥遺王父母弟不迪。乃惟四方之多罪逋逃，是崇是長，是信是使，是以為大夫卿士，俾暴虐于百姓，以奸宄于商邑。」Kern (2017)'s translation: "Now for Shou, the king of Shang, it is indeed the words of his wife that he follows. He blindly discards the sacrifices he should present and fails to respond [to the blessings he has received from the spirits]. He blindly discards his paternal and maternal uncles who are still alive and fails to employ them. Thus, indeed, the vagabonds of the four quarters, loaded with crimes—these he honors, these he exalts, these he trusts, these he enlists, these he takes as high officials and dignitaries, to let them oppress and tyrannize the people and bring villainy and treachery upon the City of Shang."
- ↑ Kern, Martin (2017) "Chapter 8: The "Harangues" (Shi 誓) in the Shangshu" in Origins of Chinese Political Philosophy: Studies in the Composition and Thought of the Shangshu (Classic of Documents). Series: Studies in the History of Chinese Texts, Volume 8. Eds Ker, Martin & Dirk, Meyer. p. 298 of pp. 281-319
- ↑ Lü Buwei. "仲冬紀—當務" [Winter's Middle Month Almanac | On being appropriate to the circumstances]. Lüshi Chunqiu.
受德乃紂也
- ↑ Wu, 220.
- ↑ Yi Zhou Shu "Shifu"
- ↑ Yegor Grebnev, (2018).
- ↑ Shiji "Annals of Yin"
- ↑ Shiji "Annals of Zhou"
- ↑ Liu Xiang, Biographies of Exemplary Women "Depraved Favorites - Da Ji (consort) of Zhou of Yin"
- ↑ Pines, Yuri (2008). "To Rebel is Justified? The Image of Zhouxin and the Legitimacy of Rebellion in the Chinese Political Tradition". Oriens Extremus. Harrassowitz Verlag. 47: 1–24. JSTOR 24048044.