Listong Gretel
Ang Listong Gretel (Aleman: Das kluge Gretel) ay isang Aleman na kuwentong bibit na kinolekta ng Brothers Grimm, KHM 195. Ito ay Aarne-Thompson tipo 1741 - Trickster Wives and Maids at unang inilathala sa ikalawang edisyon ng Grimms' Fairy Tales noong 1819.[1]
Buod[baguhin | baguhin ang wikitext]
Minsan ay may isang kusinero na tinatawag na Gretel na nagsusuot ng sapatos na may pulang takong at pulang rosas, at kapag lumabas siya na nakasuot ng mga ito ay humahanga siya sa kung saan-saan, na nagbibigay sa kaniyang sarili ng mahusay na hangin at sinasabing, "Ikaw talaga ay isang magandang babae, Gretel!" At ito ang nagpasaya sa kaniya, kaya't pagbalik niya sa bahay ng kaniyang amo ay humigop siya ng alak, na magpapagutom sa kaniya, kaya't siya ay tumikim ng anumang niluto niya para sa hapunan hanggang sa hindi na siya magutom at pagkatapos ay sabihin sa sarili, "Dapat malaman ng kusinera kung ano ang lasa ng pagkain."
Isang araw, sinabi sa kaniya ng kaniyang amo, "Gretel, ngayong gabi may darating na bisita para sa hapunan. Magluto ng dalawang manok hangga't kaya mo."
"Oo, sir," sabi ni Gretel. At kinuha niya ang dalawang manok, pinatay niya ang mga ito, at pinaso ang balat at hinugot ang mga ito, at pagkatapos ay inihaw niya ang mga ito sa abot ng kaniyang makakaya. Ang mga manok ay lubusang niluto, ngunit ang bisita ng amo ay hindi pa dumating.
Tinawag ni Gretel ang kaniyang panginoon, "Sir, tapos na ang mga manok at perpekto na pero kapag hindi agad kakainin ay masisira."
Sinabi ng kaniyang amo, "Tama ka. Hindi sila dapat masira. Ako na mismo ang pupunta at kukuha ng bisita ko." And with that, nagmamadali siyang lumabas ng bahay.
Pagkaalis niya ay inilagay ni Gretel sa isang tabi ang mga manok at sinabi sa kaniyang sarili, "Ang lahat ng pag-alipin na ito sa oven ay nagpainit at nauuhaw sa akin. Sino ang nakakaalam kung gaano katagal sila? Habang naghihintay ako ay bababa lang ako sa cellar at uminom ng kaunting alak." Kaya't bumaba siya sa cellar kung saan itinaas niya ang pitsel ng alak sa kaniyang mga labi at humigop ng malakas, sinabi sa sarili, "Pagpalain ka ng Diyos, Gretel."
Pagkatapos ay sinabi niya sa kaniyang sarili, "Talaga, ang alak ay hindi dapat paghiwalayin", at kumuha siya ng isa pang malusog na paghigop. Pagkatapos ay bumalik sa itaas na palapag ay ibinalik niya ang mga manok sa oven at nilagyan ng mantikilya. Masarap ang bango ng mga inihaw na manok, at nasabi ni Gretel sa sarili, "Mabango sila ngunit maaaring hindi ito luto ng maayos. Mas mabuting tikman ko sila." At kinurot niya ang isa gamit ang kaniyang mga daliri, na dinilaan niya. "Ay," sabi niya sa sarili, "ang manok ay perpekto. Mas mabuting tingnan ko rin ang isa." At ganoon din ang ginawa niya. Sinabi ni Gretel sa kaniyang sarili, "Ang mga manok na ito ay perpekto ngayon, ngunit kung hindi sila kakainin sa lalong madaling panahon sila ay masisira", at tumakbo siya sa bintana upang hanapin ang kaniyang panginoon at ang kaniyang bisita, ngunit wala sila kahit saan.
Paglingon sa mga manok ay sinabi niya, "Nasusunog ang pakpak na iyon, kaya't mas mabuting kainin ko ito," at pinutol niya ito at kinain, at ito ay masarap. Pagkatapos ay sinabi niya, "Mas mabuting kainin ko rin ang kabilang pakpak, kung hindi ay mapansin ng aking panginoon na may mali." At ginawa niya iyon, at ito ay kasing sarap ng kabilang pakpak.
Pagkatapos ay tumakbo si Gretel sa bintana upang hanapin ang kaniyang panginoon at ang kaniyang bisita, ngunit wala sila kahit saan. Pagkatapos ay sinabi niya sa kaniyang sarili, "Baka hindi sila darating? Baka nakahanap na sila ng ibang makakainan? Sinimulan ko na ang isang ito kaya maaari ko ring tapusin ito dahil mali ang pagtanggi sa regalo ng Diyos." At sa sinabi niya, inubos niya ang manok at hinugasan ito ng mas maraming alak. Pagkatapos ay ibinaling ni Gretel ang kaniyang atensyon sa isa pang manok, at sinabi sa kaniyang sarili, "Hindi dapat paghiwalayin ang dalawa. Kung saan napunta ang isa, dapat sumunod ang isa." At kinain niya ang pangalawang manok, hinugasan ito ng alak, gaya ng dati.
Katatapos pa lang niyang kumain ay narinig niya ang boses ng kaniyang amo na tumatawag, "Bilisan mo, Gretel, dahil nasa likod ko lang ang bisita ko!"
Pinunasan ni Gretel ang kaniyang bibig, "Yes, sir. Handa na ang mga manok." Pumasok ang kaniyang amo sa kusina kung saan kinuha niya ang malaking kutsilyong inukit at dinala ito sa pasilyo, kung saan sinimulan niya itong patalasin, handang ukitin ang mga manok. Dumating ang bisita at kumatok sa pinto na mabilis namang binuksan ni Gretel. Nakahawak ang isang daliri sa kaniyang bibig, bumulong siya sa bisita ng kaniyang amo, "Shh! Shh! Dapat kang tumakas kaagad dito, sapagkat nilinlang ka ng aking panginoon na sumama sa usapang ito ng hapunan. Talagang gusto niyang putulin ang tenga mo. Tingnan mo, hinahasa niya ang kutsilyo para ihanda ito." Nilampasan siya ng panauhin sa pasilyo kung saan nakita niya ang kaniyang panginoon na hinahasa ang kutsilyo at tumalikod siya at tumakbo sa kalye nang mabilis hangga't kaya siya ng kaniyang mga paa.
Pagkatapos ay tumakbo si Gretel sa kaniyang amo at sumigaw, "Anong uri ng mga kaibigan ang iniimbitahan mo bilang iyong panauhin? Kinuha niya ang dalawang manok mula sa pinggan nang ihain ko na sila at tumakbo siya kasama ng mga ito!"
"Nako," sabi ng kaniyang amo. "Iyan ay isang magandang bagay, dahil ako ay gutom na gutom. Baka iniwan niya ako ng isa!" Kasabay nito ay tumakbo siya sa kalye pagkatapos ng kaniyang bisita, iwinagayway ang kutsilyong inukit at sumigaw, "Isa lang! Isa lang! Hayaan mo akong isa lang!" Ngunit naisip ng panauhin na gusto niyang putulin ang isang tainga niya, at tumakbo siya na parang nasusunog ang lupa sa ilalim ng kaniyang mga paa.[2]