Tamu Massif
| Tamu Massif | |
|---|---|
| Pinakamataas na punto | |
| Kataasan | 4,400 metro (14,400 tal)[1] |
| Mga koordinado | 33°N 158°E / 33°N 158°E |
| Heograpiya | |
| Lokasyon | Hilagang-kanluran sa Karagatang Pasipiko |
| Magulanging bulubundukin | Shatsky Rise |
| Heolohiya | |
| Edad ng bato | 144.6 ± 0.8 Ma[2] |
| Uri ng bundok | Bulkang kalasag (shield volcano) |
Ang Tamu Massif ay isang hindi aktibong bulkang kalasag na makikita sa hilagang-kanluran ng Karagatang Pasipiko.[3] Ang pagkatuklas ay inihayag noong 5 Setyembre 2013. Ito ay ang pinakamalaking bulkan sa Daigdig at isa sa mga pinakamalaki sa Sistemang solar.[1] Matatagpuan ito sa loob ng Shatsky Rise mahigit kumulang 1,600 km (990 mi) silangan ng Hapon. Ang rurok ay namamalagi halos 1,980 m (6,500 tal) sa ibaba ng kalatagan ng karagatan, at ang lapad ay umaabot mahigit kumulang 6.4 km (4.0 mi) lalim.[1] Ang taas ng bulkan ay 4,400 metro (14,400 tal).
Heolohiya
[baguhin | baguhin ang wikitext]Nabuo ang Tamu Massif noong huling bahagi ng Panahong Jurassic at unang bahagi ng Panahong Cretaceous, 145 milyong taon na ang nakalilipas. Ang pagkatuklas ay isang bulkan[4] sa loob ng Shatsky Rise na isa nang pinakamalaking bulkan sa mundo. Ang kanyang simboryong bilog ay umaabot sa sukat na 450 km × 650 km (280 mi × 400 mi), pangkalahatan mahigit na 260,000 km2 (100,000 mi kuw), mas malaki kaysa Mauna Loa na matatagpuan sa Kapuluang Hawayano 5,000 km2 (1,900 mi kuw), at higit na maliit ng halos kalahati ng sukat sa higanteng bulkan ng Marte, ang Olympus Mons.[a] Ang buong paligid ay binbuo ng basalto. Ang mga dalisdis nito ay napakakaunti, sumasaklaw, mababa sa kalahati ng isang digri hanggang isang digri sa tuktok. Pwede maihahambing ang sukat sa Bagong Mehiko[1] o sa Kapuluang Britaniko.[6]
Pangalan
[baguhin | baguhin ang wikitext]Tamu ay ang daglat ng Unibersidad ng Texas A&M[7] kung saan si William Sager, isang propesor sa Heolohiya ng Unibersidad ng Houston at isa sa mga pangunahing siyentipiko na pinag-aralan ang bulkan, nakaraang sinabi. Massif, ibig sabihin ay malaki at mabigat sa wikang Pranses, ay isang malaking bundok, o isang seksiyon pang-ibabaw na anyo ng isang planeta na naghiwalay ng mga faults at flexures.
Talababa
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ Gayunman, meron pang ibang bulkan na taga-Marte na dalawang beses ang sukat nito kaysa Olympus Mons, ang Alba Mons at ang Syrtis Major.[5]
Mga sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 Brian Clark Howard (2013-09-05). "New Giant Volcano Below Sea Is Largest in the World". National Geographic.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ doi:10.1130/G21378.1
This citation will be automatically completed in the next few minutes. You can jump the queue or expand by hand - ↑ Witze, Alexandra (2013-09-05). "Underwater volcano is Earth's biggest". Nature News & Comment. doi:10.1038/nature.2013.13680.
{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ William W. Sager, Jinchang Zhang, Jun Korenaga, Takashi Sano, Anthony A. P. Koppers, Mike Widdowson, and John J. Mahoney (2013-09-06). "An immense shield volcano within the Shatsky Rise oceanic plateau, northwest Pacific Ocean". Nature Geoscience.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link) - ↑ Plescia, J. B. (2004). "Morphometric properties of Martian volcanoes". Journal of Geophysical Research. 109 (E3). doi:10.1029/2002JE002031.
{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "The Solar System's second-largest volcano found hiding on Earth".
- ↑ "World's Largest Volcano Now Named TAMU". Tamu Times, Texas A&M University. 2013-09-05. Inarkibo mula sa orihinal noong 2013-09-08. Nakuha noong 2013-09-07.
{{cite news}}: line feed character in|work=at position 6 (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link)
Mga kawing panlabas
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Mga numero mula sa akademikong ulat (doi:10.1038/ngeo1934):