Alamat ng Gagamba ng Pasko
Ang Alamat ng Gagamba ng Pasko ay isang kuwentong-pambayan sa Silangang Europa na nagpapaliwanag ng pinagmulan ng tinsel sa mga puno ng Pasko. Ito ay pinakakaraniwan sa Kanlurang Ukranya, kung saan ang maliliit na burloloy sa hugis ng gagamba ay tradisyonal na bahagi ng mga dekorasyong pam-Pasko.
Kuwento[baguhin | baguhin ang wikitext]
Isang mahirap ngunit masipag na balo ang minsang tumira sa isang maliit na kubo kasama ang kaniyang mga anak. Isang araw ng tag-araw, nahulog ang isang pinong kono sa lupang sahig ng kubo at nag-ugat. Ang mga anak ng balo ay nag-aalaga sa puno, nasasabik sa posibilidad na magkaroon ng puno ng Pasko sa taglamig. Lumaki ang puno, ngunit pagdating ng Bisperas ng Pasko, hindi nila ito kayang palamutihan. Ang mga bata ay malungkot na humiga at nakatulog. Kinaumagahan, nagising sila at nakita nila ang puno na natatakpan ng mga sapot ng gagamba. Nang buksan nila ang mga bintana, ang unang sinag ng sikat ng araw ay dumampi sa mga web at naging ginto at pilak. Tuwang-tuwa ang balo at ang kaniyang mga anak. Mula noon, hindi na sila muling nabuhay sa kahirapan.[1][2]
Mga pagkakaiba[baguhin | baguhin ang wikitext]
Pinapalitan ng ibang mga bersiyon ang sikat ng araw ng isang himala mula kay Amang Pasko, Santa Claus, o sa Batang Hesus, at sinasabi ang kuwento lalo na mula sa pananaw ng mga gagamba na gustong makita ang puno ng Pasko.[3][4][5][6]
Mga pinagmulan[baguhin | baguhin ang wikitext]
Ang mga pinagmulan ng kuwentong pambayan ay hindi tiyak, ngunit ito ay pinaniniwalaan na nagmula sa alinman sa Alemanya o Ukranya.[7][8][9] Sa Alemanya, Polonya, at Ukranya, ang paghahanap ng gagamba o sapot ng gagamba sa puno ng Pasko ay itinuturing na suwerte.[10] Gumagawa din ang mga Ukranyano ng maliliit na dekorasyon ng puno ng Pasko sa hugis ng gagamba (kilala bilang pavuchky, literal na "maliit na gagamba"), kadalasang gawa sa papel at alambre. Pinalamutian din nila ang mga puno ng Pasko na may mga artipisyal na sapot ng gagamba.[11] Ang tradisyon ng paggamit ng tinsel ay dahil din sa kuwentong ito.[12][13][14]
Ayon kay Lubow Wolynetz, curator ng sining-pambayan sa Museong Ukranyano, Lungsod ng New York, ang tradisyon ay Ukranyano at nagsimula noong huling bahagi ng 1800s o unang bahagi ng 1900.[15]
Maaaring ito ay batay sa isang mas matandang pamahiin sa Europa tungkol sa mga gagamba na nagdadala ng suwerte (bagaman hindi mga itim na gagamba sa Alemanya),[16] o sa kabaligtaran na malas na sirain ang sapot ng gagamba bago ligtas na mawala ang gagamba.[17]
Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]
- ↑ "Christmas Around the World and Holidays of Light: Slovenia to Wales". Museum of Science and Industry, Chicago. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2019-12-25. Nakuha noong 2022-02-04.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "The Ukrainian Tradition of Spider Webs and Christmas". Ukraine.com. Nakuha noong 6 Disyembre 2014.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ DeeAnn Mandryk (2005). Canadian Christmas Traditions: Festive Recipes and Stories From Coast to Coast. James Lorimer & Company. pp. 56–57. ISBN 9781554390984.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Legend of the Christmas Spider". Spider Wisdom. 19 Disyembre 2010. Inarkibo mula sa orihinal noong 30 Agosto 2012. Nakuha noong 6 Disyembre 2014.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Julia Goralka (11 Disyembre 2011). "A Christmas tree, Jesus, and a spider". Washington Times. Nakuha noong 6 Disyembre 2014.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Tabletop Trees: Tinsel Tree". Martha Stewart Living. Disyembre 2001. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 4 Disyembre 2014. Nakuha noong 6 Disyembre 2014.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Orysia Paszczak Tracz (31 Disyembre 2006). "A spider for Christmas?". The Ukrainian Weekly. 74 (53). Inarkibo mula sa ang orihinal noong 6 Enero 2019. Nakuha noong 4 Pebrero 2022.
{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Barbara Klumb (20 Disyembre 1978). "Spider Tale Spins a Web of Holiday Yore". The Milwaukee Journal: 1, 3.
{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)[patay na link] - ↑ "Tabletop Trees: Tinsel Tree". Martha Stewart Living. Disyembre 2001. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 4 Disyembre 2014. Nakuha noong 6 Disyembre 2014.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Arlene Erlbach (2002). Merry Christmas, Everywhere!. Millbrook Press. p. 42. ISBN 9780761319566.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "The wonderful and weird Christmas traditions around the world". Punchline. 11 Disyembre 2011. Nakuha noong 6 Disyembre 2014.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ DeeAnn Mandryk (2005). Canadian Christmas Traditions: Festive Recipes and Stories From Coast to Coast. James Lorimer & Company. pp. 56–57. ISBN 9781554390984.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "The Ukrainian Tradition of Spider Webs and Christmas". Ukraine.com. Nakuha noong 6 Disyembre 2014.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "Ukrainian Christmas Spider Ornaments". Solovei Magazine. 8 Disyembre 2011. Nakuha noong 6 Disyembre 2014.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ https://www.today.com/home/spider-ornaments-christmas-trees-symbolize-good-luck-t120335[kailangan ang buong pagbanggit ng pinagsanggunian]
- ↑ Barbara Klumb (20 Disyembre 1978). "Spider Tale Spins a Web of Holiday Yore". The Milwaukee Journal: 1, 3.
{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)[patay na link] - ↑ DeeAnn Mandryk (2005). Canadian Christmas Traditions: Festive Recipes and Stories From Coast to Coast. James Lorimer & Company. pp. 56–57. ISBN 9781554390984.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)