Adrastea (buwan)

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Adrastea
Imahe ng Adrastea na kinuha ng Galileo spacecraft mula Nobyembre 1996 hanggang Hunyo 1997
Pagkatuklas
Natuklasan ni
Natuklasan noong8 Hulyo 1979
Designasyon
Bigkas /ædrəˈstə/[1]
Ipinangalan kayἈδράστεια Adrasteia
Pang-uriAdrastean /ædrəˈstən/[2]
Orbital characteristics
Mean orbit radius129000 km[3][4]
Eccentricity0.0015[3][4]
Orbital period0.29826 d
(7 h, 9.5 min)[3][4]
Average orbital speed31.378 km/s[a]
Inclination0.03°
(to Jupiter's equator)[3][4]
Satellite ofJupiter
Pisikal na katangian
Dimensiyon20 × 16 × 14 km[5]
Mean radius8.2±2.0 km[5]
Volume≈ 2345 km3[a]
Rotation periodsynchronous
Axial tiltzero[5]
Albedo0.10±0.045[5]
Temperature≈ 122 K

Ang Adrastea ( /ædrəˈstə/) na kilala rin bilang Jupiter XV, ay ang pangalawa sa layo, at ang pinakamaliit sa apat na panloob na buwan ng Hupiter. Natuklasan ito sa mga litratong kinunan ng Voyager 2 noong 1979; ang unang likas na satelayt na natuklasan mula sa mga larawang kinunan ng isang interplanetary spacecraft, sa halip na sa pamamagitan ng teleskopyo.[6] Opisyal itong pinangalanan sa mitolohiyang si Adrasteia, kinakapatid na ina ng Griyegong diyos na si Zeus—ang katumbas ng Romanong diyos na si Hupiter.[7]

Ang Adrastea ay isa sa ilang buwan sa Sistemang Solar na kilala na umiikot sa planeta nito nang mas mababa sa haba ng araw ng planetang iyon. Umiikot ito sa gilid ng pangunahing singsing ng Hupiter at itinuturing na pangunahing nag-aambag ng materyal sa mga singsing ng Jupiter. Sa kabila ng mga obserbasyon na ginawa noong dekada 1990s ng Galileo spacecraft, kakaunti lamang ang nalalaman tungkol sa mga pisikal na katangian ng buwan maliban sa laki nito at ang katotohanang tidally locked ito sa Hupiter .

Pagtuklas at mga obserbasyon[baguhin | baguhin ang wikitext]

Imahe ng pagtuklas ng Adrastea, kinunan noong Hulyo 8, 1979, ng Voyager 2. Ang Adrastea ay ang mas malabong tuldok, sa pinakagitna, na sumasakyan sa linya ng mga Jovian rings.

Natuklasan nina David C. Jewitt at G. Edward Danielson ang Adrastea sa mga Voyager 2 probe photographs na kinunan noong Hulyo 8, 1979, at natanggap ang pagtatalagang S/1979 J 1.[6][8] Kahit na lumitaw ito bilang isang tuldok,[8] ito ang unang buwan na natuklasan ng isang interplanetary spacecraft. Di-nagtagal pagkatapos ng pagtuklas nito, dalawa pa sa mga panloob na buwan ng Jupiter ( Thebe at Metis) ang naobserbahan sa mga larawang kinunan ilang buwan na ang nakalipas ng Voyager 1 . Natukoy ng Galileo spacecraft ang hugis ng buwan noong 1998, ngunit ang mga imahe ay nananatiling malabo.[5] Noong 1983, opisyal na pinangalanan ang Adrastea sa Greek nymph na si Adrasteia, ang anak ni Zeus at ng kanyang kasintahan na si Ananke.[7]

Bagama't dumating sa Jupiter noong 2016 ang Juno orbiter na may kamerang tinatawag na JunoCam, halos lahat ito ay nakatuon sa mga obserbasyon ng Jupiter lamang. Gayunpaman, kung magiging maayos ang lahat, dapat itong makakuha ng ilang limitadong larawan ng mga buwang Metis at Adrastea.[9]

Mga katangiang pisikal[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang Adrastea ay may hindi pangkaraniwan na hugis at may sukat na 20×16×14 km sa kabuuan.[5] Ang pagtatantya ng pang-ibabaw na sukat ay nasa pagitan ng 840 at 1,600 (~1,200) km2. Dahil dito, ito ang pinakamaliit sa apat na panloob na buwan ng Hupiter. Ang bulto, komposisyon, at masa ng Adrastea ay hindi pa nalalaman, ngunit sa pag-aakalang ang karaniwang kakapalan nito ay katulad ng Amalthea,[4] humigit-kumulang 0.86 g/cm3, [10] ang masa nito ay maaaring tantiyahin sa 2×10  kg. Ang kakapalan ng Amalthea ay nagpapahiwatig na ang buwan ay binubuo ng tubig na yelo na may porosity na 10–15%, at maaaring magkatulad ang Adrastea.[10]

Walang nalalamang mga detalye sa ibabaw ng Adrastea, dahil sa mababang resolution ng mga ginagamit na larawan.[5]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. as "Adrastia" in Noah Webster (1884) A Practical Dictionary of the English Language
  2. A.H. Clough (1905) Plutarch's lives: the translation called Dryden's, vol. 3, p. 238.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 Evans Porco et al. 2002.
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 Burns Simonelli et al. 2004.
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 Thomas Burns et al. 1998.
  6. 6.0 6.1 IAUC 3454.
  7. 7.0 7.1 IAUC 3872.
  8. 8.0 8.1 Jewitt Danielson et al. 1979.
  9. JunoCam: Science and Outreach Opportunities with Juno Hansen, C. J.; Orton, G. S. American Geophysical Union 12/2015
  10. 10.0 10.1 Anderson Johnson et al. 2005.

Binanggit na mga mapagkukunan

  • Anderson, J. D.; Johnson, T. V.; Schubert, G.; Asmar, S.; Jacobson, R. A.; Johnston, D.; Lau, E. L.; Lewis, G.; Moore, W. B.; Taylor, A.; Thomas, P. C. (27 May 2005). "Amalthea's Density is Less Than That of Water". Science. 308 (5726): 1291–1293. Bibcode:2005Sci...308.1291A. doi:10.1126/science.1110422. PMID 15919987.
  • Burns, Joseph A.; Showalter, Mark R.; Hamilton, Douglas P.; Nicholson, Philip D.; de Pater, Imke; Ockert-Bell, Maureen E.; Thomas, Peter C. (14 May 1999). "The Formation of Jupiter's Faint Rings". Science. 284 (5417): 1146–1150. Bibcode:1999Sci...284.1146B. doi:10.1126/science.284.5417.1146. PMID 10325220.
  • Simonelli, Damon P.; Showalter, Mark R.; Hamilton, Douglas P.; Porco, Carolyn C.; Throop, Henry; Esposito, Larry W. (2004). "Jupiter's Ring-Moon System" (PDF). In Bagenal, Fran (pat.). Jupiter: The Planet, Satellites and Magnetosphere. Cambridge University Press. pp. 241–262. Bibcode:2004jpsm.book..241B. ISBN 978-0-521-81808-7. {{cite ensiklopedya}}: Missing |author1= (tulong)
  • Evans, M. W.; Porco, C. C.; Hamilton, D. P. (September 2002). "The Orbits of Metis and Adrastea: The Origin and Significance of their Inclinations". Bulletin of the American Astronomical Society. 34: 883. Bibcode:2002DPS....34.2403E.
  • Jewitt, David C.; Danielson, G. Edward; Synnott, Stephen P. (November 23, 1979). "Discovery of a New Jupiter Satellite". Science. 206 (4421): 951. Bibcode:1979Sci...206..951J. doi:10.1126/science.206.4421.951. PMID 17733911.
  • Marsden, Brian G. (February 25, 1980). "Editorial Notice". IAU Circular. 3454. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2011-07-25. Nakuha noong 2012-03-28. (discovery)
  • Marsden, Brian G. (September 30, 1983). "Satellites of Jupiter and Saturn". IAU Circular. 3872. Nakuha noong 2012-03-28. (naming the moon)
  • Ockert-Bell, M. E.; Burns, J. A.; Daubar, I. J.; Thomas, P. C.; Veverka, J.; Belton, M. J. S.; Klaasen, K. P. (1 April 1999). "The Structure of Jupiter's Ring System as Revealed by the Galileo Imaging Experiment". Icarus. 138 (2): 188–213. Bibcode:1999Icar..138..188O. doi:10.1006/icar.1998.6072.
  • Thomas, P. C.; Burns, J. A.; Rossier, L.; Simonelli, D.; Veverka, J.; Chapman, C. R.; Klaasen, K.; Johnson, T. V.; Belton, M. J. S.; Galileo Solid State Imaging Team (September 1998). "The Small Inner Satellites of Jupiter". Icarus. 135 (1): 360–371. Bibcode:1998Icar..135..360T. doi:10.1006/icar.1998.5976.

Panlabas na kawing[baguhin | baguhin ang wikitext]


Maling banggit (May <ref> tag na ang grupong "lower-alpha", pero walang nakitang <references group="lower-alpha"/> tag para rito); $2