Maxim Gorky

Maxim Gorky
Gorky in 1900
Kapanganakan	Aleksey Maksimovich Peshkov 28 March [Lumang Estilo 16 March] 1868 Nizhny Novgorod, Nizhny Novgorod Governorate, Russian Empire
Kamatayan	18 Hunyo 1936(1936-06-18) (edad 68) Gorki-10, Moscow Oblast, Soviet Union
Sagisag-panulat	Maxim Gorky
Trabaho	Writer, journalist, politician
Wika	Russian
Panahon	Modern
Kilusang pampanitikan	Neo-romanticism (1890s) Social realism Socialist realism (disputed)
(Mga) kilalang gawa	The Lower Depths (1902) Mother (1906) My Childhood. In the World. My Universities (1913–1923) The Life of Klim Samgin (1925–1936)
(Mga) parangal	Griboyedov Prize (1903, 1904)
Lagda

Si Aleksei Maksimovich Peshkov (Marso 28, 1868 - Hunyo 18, 1936), mas kilala bilang Maxim Gorky, ay Rusong politiko at manunulat na limang beses ninomina para sa Gantimpalang Nobel sa Panitikan. Bago ang kanyang tagumpay bilang isang may-akda, siya ay naglakbay nang malawak sa buong Imperyo ng Russia na madalas na nagbabago ng mga trabaho, mga karanasan na sa kalaunan ay makakaimpluwensya sa kanyang pagsulat.

Aktibo si Gorky sa umuusbong na Marxist communist movement at kalaunan ay ang Bolshevik. Publiko niyang tinutulan ang rehimeng Tsarist at sa loob ng ilang panahon ay malapit niyang iniugnay ang kanyang sarili kay Vladimir Lenin at Aleksandr Bogdanov ng Partido Obrero Sosyal-Demokratiko ng Rusya. Para sa isang makabuluhang bahagi ng kanyang buhay siya ay ipinatapon mula sa Russia at kalaunan sa Unyong Sobyetiko (USSR). Noong 1932 bumalik siya sa USSR sa personal na imbitasyon ni Iosif Stalin at nanirahan doon hanggang sa kanyang kamatayan noong Hunyo 1936. Pagkatapos ng kanyang pagbabalik opisyal siyang idineklara bilang "tagapagtatag ng Sosyalistang Reyalismo".

Talambuhay

Ipinanganak si Gorky na Alexei Maximovich Peshkov noong 26 Marso 1868, sa Nizhny Novgorod, naging ulila si Gorky sa edad na labing-isa. Siya ay pinalaki ng kanyang lola sa ina at tumakas mula sa bahay sa edad na labindalawa noong 1880. Pagkatapos ng isang pagtatangkang magpakamatay noong Disyembre 1887 siya ay naglakbay sa paglalakad sa kabila ng Imperyong Ruso sa loob ng limang taon, pagbabago ng mga trabaho at pag-iipon ng mga impression na ginamit sa ibang pagkakataon sa kanyang pagsulat.

Bilang isang mamamahayag na nagtatrabaho para sa mga pahayagang panlalawigan ay sumulat siya sa ilalim ng pseudonym na Jehudiel Khlamida. Sinimulan niyang gamitin ang pseudonym na "Gorky" (mula sa горький; literal na "mapait") noong 1892, nang ang kanyang unang maikling kuwento, "Makar Chudra", ay inilathala ng pahayagang Kavkaz (The Caucasus) sa Tiflis kung saan gumugol siya ng ilang linggo sa paggawa ng mga mababang trabaho, karamihan ay para sa mga workshop ng Caucasian Railway. Ang pangalan ay sumasalamin sa kanyang kumukulong galit tungkol sa buhay sa Russia at isang determinasyon na sabihin ang mapait na katotohanan. Ang unang aklat ni Gorky na Очерки и рассказы (Mga Sanaysay at Kuwento) noong 1898 ay nagtamasa ng isang kahindik-hindik na tagumpay at nagsimula ang kanyang karera bilang isang manunulat. Si Gorky ay sumulat nang walang tigil, ang pagtingin sa panitikan ay hindi gaanong isang aesthetic na kasanayan (bagaman siya ay nagtrabaho nang husto sa estilo at anyo) kaysa bilang isang moral at pampulitikang aksyon na maaaring magbago sa mundo. Inilarawan niya ang buhay ng mga tao sa pinakamababang strata at nasa gilid ng lipunan, na nagpapakita ng kanilang mga paghihirap, kahihiyan, at brutalisasyon, ngunit gayundin ang kanilang panloob na kislap ng sangkatauhan.