Partido Komunista ng Tsekoslobakya

Communist Party of Czechoslovakia Komunistická strana Československa
Itinatag	16 Mayo 1921 (1921-05-16)
Binuwag	23 April 1992
Humiwalay sa	Czechoslovak Social Democratic Workers' Party
Sinundan ng	Communist Party of Bohemia and Moravia (Czech Republic) Party of the Democratic Left (Slovakia)
Punong-tanggapan	Central Committee, Prague, Czechoslovakia
Pahayagan	Rudé právo Pravda Munkás
Pangakabataang Bagwis	Young Communist League of Czechoslovakia (1921–1936), Czechoslovak Union of Youth (1949–1968), Socialist Youth Union (1970–1989)
Paramilitary wing	People's Militias
Palakuruan	Communism Marxism–Leninism Czechoslovakism Stalinism (until 1956) Socialism with a human face (1968) Husakism (after 1969)
Posisyong pampolitika	Far-left
Kasapian pambansa	National Front (1943–1990)
Kasapaing pandaigdig	Comintern (1921–1943) Cominform (1947–1956)
Opisyal na kulay	Red
Logo

Ang Communist Party of Czechoslovakia (Czech at Slovak: Komunistická strana Československa, KSČ) ay isang komunista at Marxist–Leninist partidong pampulitika sa Czechoslovakia na umiral sa pagitan ng 1921 at 1992. Ito ay miyembro ng Comintern. Sa pagitan ng 1929 at 1953, pinamunuan ito ni Klement Gottwald. Ang KSČ ay ang nag-iisang namamahalang partido sa Czechoslovak Socialist Republic bagaman ito ay isang nangungunang partido kasama ng Slovak branch at apat na iba pang legal na pinahihintulutang partidong hindi komunista. Matapos ang tagumpay nito sa halalan noong 1946, inagaw nito ang kapangyarihan sa 1948 Czechoslovak coup d'état at nagtatag ng one-party state na kaalyado sa Soviet Union. Nasyonalisasyon ng halos lahat ng pribadong negosyo ay sumunod, at isang command economy ang ipinatupad.

Ang KSČ ay nakatuon sa paghahangad ng komunismo, at pagkatapos ng pag-angat ni Joseph Stalin sa kapangyarihan Marxismo–Leninismo ay naging pormal bilang gabay na ideolohiya ng partido at mananatili ito sa buong natitirang bahagi nito. pag-iral. Dahil dito, ang organisasyon ng partido ay nakabatay sa Bolshevik-tulad ng demokratikong sentralismo; ang pinakamataas na katawan nito ay ang Kongreso ng Partido, na nagpupulong tuwing limang taon. Noong wala sa sesyon ang Kongreso, ang Komite Sentral ang pinakamataas na katawan. Dahil ang Komite Sentral ay nagpulong dalawang beses sa isang taon, karamihan sa mga pang-araw-araw na tungkulin at responsibilidad ay ipinagkaloob sa Politburo. Ang pinuno ng partido ay ang pinuno ng pamahalaan at humawak sa katungkulan ng alinman sa Pangkalahatang Kalihim, Premyer o pinuno ng estado, o ilan sa tatlong mga tanggapan nang sabay-sabay, ngunit hindi lahat ng tatlo nang sabay-sabay.

Noong 1968, ang pinuno ng partido Alexander Dubček ay nagmungkahi ng mga reporma na kinabibilangan ng isang demokratikong proseso at pinasimulan ang Prague Spring, na humahantong sa pagsalakay sa Czechoslovakia ng Unyong Sobyetiko. Sa ilalim ng panggigipit mula sa Kremlin, ang lahat ng mga reporma ay pinawalang-bisa, ang pamumuno ng partido ay kinuha ng mas awtoritaryan pakpak nito, at isang napakalaking hindi madugong purge ng mga miyembro ng partido ang isinagawa. Noong 1989, gayunpaman, ang pamunuan ng partido ay yumuko sa popular na panggigipit sa panahon ng Velvet Revolution at sumang-ayon na tawagan ang unang pinaglabanang halalan mula noong 1946, na humahantong sa tagumpay ng nakasentro na Civic Forum sa halalan noong 1990. at bumababa ang KSČ. Noong Nobyembre, ang partido ay naging isang pederasyon ng Communist Party of Bohemia and Moravia at ng Communist Party of Slovakia. Pagkatapos ay idineklara itong isang kriminal na organisasyon sa Czech Republic noong 1993 Act on Illegality of the Communist Regime and on Resistance Against It.

Kasaysayan

1921–45

Itinatag ang Communist Party of Czechoslovakia sa kongreso ng Czechoslovak Social-Democratic Party (Kaliwa), na ginanap sa Prague Mayo 14–16, 1921. Rudé právo , dati ang organ ng Kaliwang Sosyal-Demokrata, ay naging pangunahing organo ng bagong partido. Bilang unang tagapangulo ay nahalal si Václav Šturc, ang unang pangalawang tagapangulo ay si Bohumír Šmeral at ang pangalawang pangalawang tagapangulo ay si Vaclav Bolen. Ang partido ay isa sa humigit-kumulang dalawampung partidong pampulitika na nakipagkumpitensya sa loob ng demokratikong balangkas ng Unang Czechoslovak Republic, ngunit hindi ito kailanman nasa pamahalaan. Sa 1925 parliamentary election ang partido ay nakakuha ng 934,223 boto (13.2%, 2nd place) at 41 na upuan.

Ang partido ay ang Czechoslovak na seksyon ng Communist International. Noong 1928, ang partido ay ang pangalawang pinakamalaking seksyon ng International, na may tinatayang miyembro na humigit-kumulang 138,000, higit sa dalawang beses ang membership ng French Communist Party at halos limang beses ang membership ng Chinese Communist Party noong panahong iyon.

Talaksan:Bundesarchiv Bild 183-R90009, Budapest, II. Weltfestspiele, Festumzug, tschechische Delegation (crop KG).jpg

Klement Gottwald, pinuno ng partido mula 1929 hanggang sa kanyang kamatayan noong 1953

Noong 1929, si Klement Gottwald ay naging Kalihim-Heneral ng partido pagkatapos ng paglilinis mula rito ng iba't ibang elementong oposisyon na ilan sa kanila ay nakipag-alyansa sa Trotsky at sa Internasyonal na Kaliwang Oposisyon. Sa 1929 parliamentary election ang partido ay nakakuha ng 753,220 na boto (10.2%, ika-4 na puwesto) at 30 na puwesto. Noong 1935 parliamentary election hinawakan ng partido ang 30 puwesto nito na may 849,495 na boto (10.32%, ika-4 na puwesto).

Ipinagbawal ang party noong 20 Oktubre 1938,< ref>"Czechoslovakia (1918–1992)" (sa Ingles). University of Central Arkansas. Nakuha noong 25 Setyembre 2022.</ref>Padron:Bakit ngunit patuloy na umiral bilang isang organisasyon sa ilalim ng lupa. Kasunod ng paglagda ng Molotov–Ribbentrop Pact, sumiklab ang mga protestang anti-German noong Prague noong Oktubre 1939. Bilang tugon, inutusan ng Comintern ang partido na tutulan ang mga protesta, na sinisisi nila "mga elemento ng chauvinist".

Sa panahon ng World War II maraming pinuno ng KSČ ang humingi ng kanlungan sa Soviet Union, kung saan naghanda sila na palawakin ang base ng kapangyarihan ng partido kapag natapos na ang digmaan. Sa unang bahagi ng panahon pagkatapos ng digmaan, ang mga komunistang Czechoslovak na suportado ng Sobyet ay naglunsad ng isang patuloy na pagmamaneho na nagtapos sa kanilang pag-agaw ng kapangyarihan noong 1948. Sa sandaling nasa kontrol, ang KSČ ay bumuo ng isang istrukturang pang-organisasyon at paraan ng pamumuno na naaayon sa mga [[Communist Party of the Soviet] Union|CPSU]].

1945–69

Ang Partido Komunista ng Czechoslovakia ay nasa isang koalisyon na pamahalaan mula 1945 hanggang 1948. Pagkatapos ng digmaan ang partido ay mabilis na lumago, umabot sa isang milyong miyembro sa panahon ng 1946 elections:

Noong unang bahagi ng 1960s, ang Czechoslovakia ay sumailalim sa pagbagsak ng ekonomiya, at noong 1968, ang KSČ ay kinuha ng mga repormador na pinamumunuan ni Alexander Dubček. Sinimulan niya ang isang panahon ng liberalisasyon na kilala bilang Prague Spring kung saan sinubukan niyang ipatupad ang "sosyalismo na may mukha ng tao".

Naniniwala ang Soviet Union na ang proseso ng liberalisasyon ay magwawakas sa sosyalismo ng estado sa bansa at noong 21 Agosto 1968, Nilusob ng mga pwersa ng Warsaw Pact. Kasunod nito, ang pagbibigay-katwiran ng Sobyet para sa pagsalakay ay kilala bilang Brezhnev Doctrine.

1969–92

Noong Abril 1969, tinanggal si Dubček bilang Pangkalahatang Kalihim ng partido (pinalitan ni Gustáv Husák) at pinatalsik noong 1970. Sa panahon ng normalisasyon na sumunod, ang partido ay pinangungunahan ng dalawang paksyon : moderate at hardliners.

Mga moderate at pragmatista

Ang mga moderate at pragmatist ay kinatawan ni Gustáv Husák na namuno sa neo-stalinist wing ng pamumuno ng KSČ. Bilang isang katamtaman o pragmatiko, siya ay pinilit ng mga hardliner, higit sa lahat Vasil Biľak. Isang mahalagang tagapamahala ng Partido Komunista ng Slovak mula 1943 hanggang 1950, si Husák ay inaresto noong 1951 at sinentensiyahan ng tatlong taon, kalaunan ay nadagdagan sa habambuhay na pagkakulong, para sa "burges na nasyonalismo" sa panahon ng Stalinist purges ng panahon. Inilabas noong 1960 at na-rehabilitate noong 1963, tinanggihan ni Husák ang anumang posisyong pampulitika sa rehimen ni Antonín Novotný ngunit pagkaraang bumagsak si Novotný siya ay naging deputy prime minister noong Prague Spring. Pagkatapos ng pagbibitiw ni Dubček, si Husák ay pinangalanang KSČ Unang Kalihim noong Abril 1969 at pangulo ng republika noong Hulyo 1975. Higit sa lahat, si Husák ay isang nakaligtas na natutong tanggapin ang makapangyarihang pwersang pampulitika na nakapaligid sa kanya at tinuligsa niya si Dubček pagkatapos ng 1969.

Kasama sa iba pang mga kilalang moderate/pragmatics na nasa kapangyarihan pa noong 1987:

• Lubomír Štrougal, Premyer ng Czechoslovakia;
• Peter Colotka, Premier ng Slovak Socialist Republic;
• Jozef Lenárt, Unang Kalihim ng KSS;
• Josef Kempný, Tagapangulo ng Czech National Council.

Gustáv Husák, pinuno ng partido sa pagitan ng 1969–87 at presidente ng Czechoslovakia noong 1975–89

Karaniwang sinuportahan ng mga pinunong ito ang mga repormang pinasimulan sa ilalim ng Dubček noong huling bahagi ng 1960s ngunit matagumpay na nagawa ang paglipat sa pamumuno ng partidong orthodox kasunod ng pagsalakay at pagbagsak ni Dubček mula sa kapangyarihan. Kasunod nito, pinagtibay nila ang isang mas nababaluktot na paninindigan tungkol sa reporma sa ekonomiya at aktibidad ng dissident.

Mga Hardliner

Kabilang sa mga pangunahing miyembro ng paksyon na ito ang:

• Vasiľ Biľak, ang kanilang pinuno, ay isang Rusyn mula sa Silangang Slovakia na naging miyembro ng Presidium mula noong 1968 at naging chairman ng Ideological Commission ng partido
• Karel Hoffmann, isang Kalihim ng Komite Sentral at miyembro ng Presidium;
• Antonín Kapek, miyembro ng Presidium;
• Jan Fojtík, Kalihim;
• Alois Indra, Presidium member at Chairman ng Federal Assembly (pinalitan ang National Assembly sa ilalim ng 1968 federation law); at
• Miloš Jakeš, Tagapangulo ng Central Supervisory and Auditing Commission at miyembro ng Presidium (pinalitan si Gustáv Husák bilang Pangkalahatang Kalihim ng Partido noong 1987).

Ang mga hardliner na ito ay sumalungat sa mga repormang pang-ekonomiya at pampulitika at kinuha ang isang malupit na paninindigan sa hindi pagsang-ayon.

Milos Jakeš, ang huling lider ng komunista (1987–89), isang target ng katutubong katatawanan

Nagtapos ang hegemonya ng partido sa Velvet Revolution noong 1989. Noong Nobyembre, nagbitiw si Jakeš at ang buong Presidium. Si Jakeš ay hinalinhan ni Karel Urbanek, na humawak lamang ng kapangyarihan sa loob ng halos isang buwan bago pormal na inabandona ng partido ang kapangyarihan noong Disyembre. Sa paglaon ng buwang iyon, si Husák, na nanatili sa pagkapangulo pagkatapos tumayo bilang pangkalahatang kalihim, ay napilitang manumpa sa kauna-unahang di-Komunistang gobyerno ng bansa sa loob ng 41 taon.