Tingnan ang wikitext ng Abaka (halaman)

{{Speciesbox
| name = Abaka
| image = AmCyc Manila Hemp.jpg
| image_width = 240px
| taxon = Musa textilis
| authority = [[Luis Née|Née]]
}}

Ang '''abaka''' (''Musa textilis''; Ingles: ''Manila hemp'') ay isang espesye ng halamang [[saging]] na mula sa [[Pilipinas]], at tumutubo din sa [[Borneo]] at [[Sumatra]]. Isang pangunahing kahalagan pang-[[ekonomiya]] ang halaman dahil sa pag-ani ng pibro nito, tinatawag din na [[abaka]], na kinukuha mula sa isang malaki, talinghaba (''oblong'') na mga [[dahon]] at tangkay. Sa karaniwan, tumutubo ang halaman na may taas na mga 20 talampakan (6 na metro). Ginagamit ang pibro sa paggawa ng mga sinulid at lubid.

== Komposisyon ==

Tumutubo ang mga dahon mula sa puno ng halaman, at bumubuo ng pantakip sa puno ang dulo ng mga dahon. Naglalaman ng mga pibro ang mga pantakip na ito. Nasa haba na mula 5 hanggang 11.5 talampakan (1.5 hanggang 3.5 metro) ang mga malalaking bahagi ng pibro. Binubuo sila ng mga mga materyales ng halaman ang [[cellulose]], [[lignin]], at [[pectin]]. Tinatawag itong ''Manila hemp'' sa [[wikang Ingles]] at pagkatapos maihawalay ang pibro, binebenta ito sa ilalim ng pangalang ''Manila''. Kinuha ang pangalan nito sa Ingles mula sa kapital ng Pilipinas, ang [[Maynila]].

== Pag-aani ==

Inaani ang abaka sa mga bukid bawat tatlo hanggang walong [[buwan (panahon)|buwan]]. Pinuputol ang mga magulang na mga halaman, ngunit hinahayaan ang ugat sa lupa. Tumutubo ang mga bagong halaman mula sa mga lumang ugat. Inaalis ang mga pantakip ng dahon sa anyong manipis at mahaba. Kinakayod ang sapal na iniwan ang mga pibrong tali, na pinipilipit upang maging lubid. Matibay, lumulutang sa tubig, at may likas na panlaban sa [[tubig]], [[araw (astronomiya)|araw]] at hangin ang mga pibro ng abaka. Ginagawa din ang abaka bilang [[papel]], partikular ang [[Papel de Manila]].

== Kawing panlabas ==

* [http://www.univie.ac.at/Voelkerkunde/apsis/aufi/aurel/novara/nov1319.htm Mga tanda sa kasaysayan]
* [http://plants.usda.gov/java/profile?symbol=MUTE6 Mga halaman ng USDA]
<!--this article is about fiber bananas in general, not just M. textilis-->

[[Kaurian:Musaceae]]