Tingnan ang wikitext ng Distritong pambatas ng Ilocos Sur

{{Pulitika ng Pilipinas}}
Ang mga '''Distritong Pambatas ng Lalawigan ng Ilocos Sur''', [[Distritong pambatas ng Ilocos Sur#Unang Distrito|Una]] at [[Distritong pambatas ng Ilocos Sur#Ikalawang Distrito|Ikalawa]] ang mga kinatawan ng [[Mga lalawigan ng Pilipinas|lalawigan]] ng [[Ilocos Sur]] sa [[Kapulungan ng mga Kinatawan ng Pilipinas|mababang kapulungan]] ng [[Pilipinas]].

== Kasaysayan ==
Ang Ilocos Sur ay dating nahahati sa tatlong [[Distritong pambatas ng Pilipinas|distritong pambatas]] mula 1907 hanggang 1919 nang hiniwalay ang noo'y ''sub-province'' ng [[Abra]]. Mula tatlo, nabawasan sa dalawa ang mga distrito ng lalawigan.

Sa bisa ng Kautusan Blg. 1646 noong Mayo 15, 1907 ng ''Philippine Commission'', hiniwalay ang [[Tagudin]] mula sa lalawigan upang gawing kabisera ng ''sub-province'' ng [[Amburayan]] ng [[Mountain Province]]. Sa kabila nito, nanatiling nirerepresentahan ng [[Distritong pambatas ng Ilocos Sur#Ikalawang Distrito|ikalawang distrito]] ng Ilocos Sur ang bayan. Nagbago ang kaayusang ito sa bisa ng Kautusan Blg. 2657 (''Administrative Code of the Philippines'') noong Agosto 10, 1916 na siyang naghiwalay sa Tagudin mula sa [[Distritong pambatas ng Ilocos Sur#Ikalawang Distrito|ikalawang distrito]].

Sa pamamagitan ng Kautusan Blg. 2877 noong 1920, binuwag ang ''sub-province'' ng Amburayan at dinugtong ang karamihan sa mga bayan nito—[[Alilem]], [[Sigay]], [[Sugpon]], [[Suyo]] at kabisera nitong Tagudin—sa Ilocos Sur. Ang mga bayan naman ng ''sub-province'' ng [[Lepanto]]—[[Quirino, Ilocos Sur|Angaki]], [[Gregorio del Pilar, Ilocos Sur|Concepcion]], [[San Emilio, Ilocos Sur|San Emilio]] at kabisera nitong [[Cervantes, Ilocos Sur|Cervantes]] ay dinugtong din sa Ilocos Sur ngunit nanatili silang kinatawan ng [[Distritong pambatas ng Mountain Province#At-Large (defunct)|Mountain Province]] hanggang 1935, nang mabigyan sila ng karapatang bumoto sa bisa ng Kautusan Blg. 4203.

Bahagi ito ng kinakatawan ng [[Rehiyon ng Ilocos|Rehiyon I]] sa Pansamantalang Batasang Pambansa, mula 1978 hanggang 1984. Mula 1984 hanggang 1986, nagpadala ng dalawang assemblymen at-large ang lalawigan sa Regular Batasang Pambansa.

Sa ilalim ng bagong Konstitusyon, muling hinati ang lalawigan sa dalawang [[Distritong pambatas ng Pilipinas|distritong pambatas]] noong 1987.

== Unang Distrito ==
*'''[[Mga lungsod ng Pilipinas|Lungsod]]''': [[Vigan]] <small>(naging lungsod 2001)</small>
*'''[[Mga munisipalidad ng Pilipinas|Munisipalidad]]''': [[Cabugao, Ilocos Sur|Cabugao]], [[Magsingal, Ilocos Sur|Magsingal]], [[San Juan, Ilocos Sur|San Juan]] (Lapog), [[Santa Catalina, Ilocos Sur|Santa Catalina]], [[Santo Domingo, Ilocos Sur|Santo Domingo]], [[Sinait, Ilocos Sur|Sinait]], [[Bantay, Ilocos Sur|Bantay]] <small>(muling tinatag 1911)</small>, [[Caoayan, Ilocos Sur|Caoayan]] <small>(muling tinatag 1911)</small>, [[San Vicente, Ilocos Sur|San Vicente]] <small>(muling tinatag 1911)</small>, [[San Ildefonso, Ilocos Sur|San Ildefonso]] <small>(muling tinatag 1919)</small>
*'''Populasyon (2015)''': 292,280

{| class="wikitable" width=40%
|-
!width=40%|Panahon
!Kinatawan
|-
|<center><small>[[Unang Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1907&ndash;1909
|rowspan=2|<center>Vicente S. Encarnacion{{efn|group=1|Itinalaga sa ''Philippine Commission'' noong 1913.}}
|-
|rowspan=2|<center><small>[[Ikalawang Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1909&ndash;1912
|-
|rowspan=3|<center>Alberto Reyes{{efn|group=1|Nanalo sa espesyal na eleksyong ginanap noong Oktubre 13, 1913 upang punan ang bakanteng pwesto.}}
|-
|<center><small>[[Ikatlong Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1912&ndash;1916
|-
|<center><small>[[Ikaapat na Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1916&ndash;1919
|-
|<center><small>[[Ikalimang Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1919&ndash;1922
|<center>[[Elpidio Quirino|Elpidio R. Quirino]]
|-
|<center><small>[[Ikaanim na Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1922&ndash;1925
|<center>Vicente S. Pablo
|-
|<center><small>[[Ikapitong Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1925&ndash;1928
|<center>Simeon Ramos
|-
|<center><small>[[Ikawalong Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1928&ndash;1931
|<center>Benito Soliven
|-
|<center><small>[[Ikasiyam na Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1931&ndash;1934
|rowspan=2|<center>Pedro S. Reyes
|-
|<center><small>[[Ikasampung Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1934&ndash;1935
|-
|<center><small>[[Kapulungang Pambansa ng Pilipinas#Kapulungang Pambansa ng Komonwelt|Unang Pambansang Kapulungan]]</small><br>1935&ndash;1938
|rowspan=2|<center>Benito Soliven
|-
|<center><small>[[Kapulungang Pambansa ng Pilipinas#Kapulungang Pambansa ng Komonwelt|Ikalawang Pambansang Kapulungan]]</small><br>1938&ndash;1941
|-
|<center><small>[[Kapulungang Pambansa ng Pilipinas#Kapulungang Pambansa ng Komonwelt|Unang Kongreso ng Komonwelt]]</small><br>1945
|<center>Jesus Serrano
|-
|<center><small>[[Unang Kongreso ng Pilipinas|Unang Kongreso]]</small><br>1946&ndash;1949
|rowspan=3|<center>Floro Crisologo
|-
|<center><small>[[Ikalawang Kongreso ng Pilipinas|Ikalawang Kongreso]]</small><br>1949&ndash;1953
|-
|<center><small>[[Ikatlong Kongreso ng Pilipinas|Ikatlong Kongreso]]</small><br>1953&ndash;1957
|-
|<center><small>[[Ikaapat na Kongreso ng Pilipinas|Ikaapat na Kongreso]]</small><br>1957&ndash;1961
|<center>Faustino B. Tobia
|-
|<center><small>[[Ikalimang Kongreso ng Pilipinas|Ikalimang Kongreso]]</small><br>1961&ndash;1965
|rowspan=3|<center>Floro Crisologo{{efn|group=1|Pinaslang noong Oktubre 18, 1970; nanatiling bakante ang posisyon hanggang matapos ang Ikapitong Kongreso.}}
|-
|<center><small>[[Ikaanim na Kongreso ng Pilipinas|Ikaanim na Kongreso]]</small><br>1965&ndash;1969
|-
|rowspan=2|<center><small>[[Ikapitong Kongreso ng Pilipinas|Ikapitong Kongreso]]</small><br>1969&ndash;1972
|-
|<center>''bakante''
|-
|<center><small>[[Ikawalong Kongreso ng Pilipinas|Ikawalong Kongreso]]</small><br>1987&ndash;1992
|<center>[[Luis Singson|Luis C. Singson]]
|-
|<center><small>[[Ikasiyam na Kongreso ng Pilipinas|Ikasiyam na Kongreso]]</small><br>1992&ndash;1995
|rowspan=2|<center>Mariano M. Tajon
|-
|<center><small>[[Ikasampung Kongreso ng Pilipinas|Ikasampung Kongreso]]</small><br>1995&ndash;1998
|-
|<center><small>[[Ika-11 na Kongreso ng Pilipinas|Ika-11 na Kongreso]]</small><br>1998&ndash;2001
|rowspan=3|<center>Salacnib F. Baterina
|-
|<center><small>[[Ika-12 na Kongreso ng Pilipinas|Ika-12 na Kongreso]]</small><br>2001&ndash;2004
|-
|<center><small>[[Ika-13 na Kongreso ng Pilipinas|Ika-13 na Kongreso]]</small><br>2004&ndash;2007
|-
|<center><small>[[Ika-14 na Kongreso ng Pilipinas|Ika-14 na Kongreso]]</small><br>2007&ndash;2010
|rowspan=2|<center>[[Ronald Singson|Ronald V. Singson]]{{efn|group=1|Nagbitiw noong Marso 1, 2011 pagkatapos masentensiyahan ng Hukuman ng [[Hong Kong]] dahil sa pag-aari ng droga.}}
|-
|rowspan=2|<center><small>[[Ika-15 na Kongreso ng Pilipinas|Ika-15 na Kongreso]]</small><br>2010&ndash;2013
|-
|<center>Ryan Luis V. Singson{{efn|group=1|Nanalo sa espesyal na eleksyong ginanap noong Mayo 28, 2011; nanumpa sa tungkulin noong Mayo 30, 2011.}}
|-
|<center><small>[[Ika-16 na Kongreso ng Pilipinas|Ika-16 na Kongreso]]</small><br>2013&ndash;2016
|<center>[[Ronald Singson|Ronald V. Singson]]
|-
|<center><small>[[Ika-17 na Kongreso ng Pilipinas|Ika-17 na Kongreso]]</small><br>2016&ndash;2019
|rowspan=2|<center>Deogracias Victor B. Savellano
|-
|<center><small>[[Ika-18 na Kongreso ng Pilipinas|Ika-18 na Kongreso]]</small><br>2019&ndash;2022
|}
'''Notes'''
{{notelist|group=1}}

== Ikalawang Distrito ==
*'''[[Mga lungsod ng Pilipinas|Lungsod]]''': [[Candon]] <small>(naging lungsod 2001)</small>
*'''[[Mga munisipalidad ng Pilipinas|Munisipalidad]]''': [[Banayoyo, Ilocos Sur|Banayoyo]], [[Burgos, Ilocos Sur|Burgos]], [[Galimuyod, Ilocos Sur|Galimuyod]], [[Lidlidda, Ilocos Sur|Lidlidda]], [[Nagbukel, Ilocos Sur|Nagbukel]], [[Narvacan, Ilocos Sur|Narvacan]], [[Salcedo, Ilocos Sur|Salcedo]] (Baugen), [[San Esteban, Ilocos Sur|San Esteban]], [[Santa, Ilocos Sur|Santa]], [[Santa Cruz, Ilocos Sur|Santa Cruz]], [[Santa Lucia, Ilocos Sur|Santa Lucia]], [[Santa Maria, Ilocos Sur|Santa Maria]], [[Santiago, Ilocos Sur|Santiago]], [[Alilem, Ilocos Sur|Alilem]],{{efn|name=annex|group=2a|Dinugtong sa Ilocos Sur noong Pebrero 4, 1920, ngunit patuloy na nirepresentahan ng [[Distritong pambatas ng Mountain Province#1917–1935|Mountain Province]] hanggang 1935. Nabigyan ng karapatang bumoto para sa kinatawan ng ikalawang distrito noong 1935.}} [[Cervantes, Ilocos Sur|Cervantes]],{{efn|name=annex}} [[Gregorio del Pilar, Ilocos Sur|Gregorio del Pilar]] (Concepcion),{{efn|name=annex}} [[Quirino, Ilocos Sur|Quirino]] (Angaki),{{efn|name=annex}} [[San Emilio, Ilocos Sur|San Emilio]],{{efn|name=annex}} [[Sigay, Ilocos Sur|Sigay]],{{efn|name=annex}} [[Sugpon, Ilocos Sur|Sugpon]],{{efn|name=annex}} [[Suyo, Ilocos Sur|Suyo]],{{efn|name=annex}} [[Tagudin, Ilocos Sur|Tagudin]]{{efn|name=annex}}
*'''Populasyon (2015)''': 397,388

{| class="wikitable" width=40%
|-
!width=40%|Panahon
!Kinatawan
|-
|<center><small>[[Kapulungang Pambansa ng Pilipinas#Kapulungang Pambansa ng Komonwelt|Unang Pambansang Kapulungan]]</small><br>1935&ndash;1938
|<center>Sixto Brillantes
|-
|<center><small>[[Kapulungang Pambansa ng Pilipinas#Kapulungang Pambansa ng Komonwelt|Ikalawang Pambansang Kapulungan]]</small><br>1938&ndash;1941
|rowspan=2|<center>Prospero Sanidad
|-
|<center><small>[[Kapulungang Pambansa ng Pilipinas#Kapulungang Pambansa ng Komonwelt|Unang Kongreso ng Komonwelt]]</small><br>1945
|-
|<center><small>[[Unang Kongreso ng Pilipinas|Unang Kongreso]]</small><br>1946&ndash;1949
|<center>Fidel Villanueva
|-
|<center><small>[[Ikalawang Kongreso ng Pilipinas|Ikalawang Kongreso]]</small><br>1949&ndash;1953
|rowspan=2|<center>Ricardo Gacula
|-
|<center><small>[[Ikatlong Kongreso ng Pilipinas|Ikatlong Kongreso]]</small><br>1953&ndash;1957
|-
|<center><small>[[Ikaapat na Kongreso ng Pilipinas|Ikaapat na Kongreso]]</small><br>1957&ndash;1961
|<center>Godofredo S. Reyes{{efn|group=2|Tinanggal sa talaan ng mga kinatawan ng [[Kapulungan ng mga Kinatawan ng Pilipinas|Kapulungan ng mga Kinatawan]] noong Enero 25, 1960, pagkatapos tumakbo noong eleksyon 1959 para sa gobernador ng Ilocos Sur.}}
|-
|<center><small>[[Ikalimang Kongreso ng Pilipinas|Ikalimang Kongreso]]</small><br>1961&ndash;1965
|rowspan=2|<center>Pablo Sanidad{{efn|group=2|Nanumpa sa tungkulin para sa ikalawang termino noong Enero 21, 1969, pagkatapos maresolba ang mga protestang inihain ni Lucas V. Cauton.<ref name=cauton>{{cite web|url=http://www.chanrobles.com/cralaw/1967aprildecisions.php?id=149|date=April 27, 1967|title=G.R. No. L-25467 - LUCAS V. CAUTON, Petitioner, v. COMMISSION ON ELECTIONS and PABLO SANIDAD, Respondents.|accessdate=February 17, 2017|author=Kataas-taasang Hukuman ng Pilipinas|website=Chan Robles Law Library}}</ref>}}
|-
|<center><small>[[Ikaanim na Kongreso ng Pilipinas|Ikaanim na Kongreso]]</small><br>1965&ndash;1969
|-
|<center><small>[[Ikapitong Kongreso ng Pilipinas|Ikapitong Kongreso]]</small><br>1969&ndash;1972
|<center>Lucas V. Cauton
|-
|<center><small>[[Ikawalong Kongreso ng Pilipinas|Ikawalong Kongreso]]</small><br>1987&ndash;1992
|rowspan=3|<center>Eric D. Singson
|-
|<center><small>[[Ikasiyam na Kongreso ng Pilipinas|Ikasiyam na Kongreso]]</small><br>1992&ndash;1995
|-
|<center><small>[[Ikasampung Kongreso ng Pilipinas|Ikasampung Kongreso]]</small><br>1995&ndash;1998
|-
|<center><small>[[Ika-11 na Kongreso ng Pilipinas|Ika-11 na Kongreso]]</small><br>1998&ndash;2001
|<center>Grace G. Singson
|-
|<center><small>[[Ika-12 na Kongreso ng Pilipinas|Ika-12 na Kongreso]]</small><br>2001&ndash;2004
|rowspan=3|<center>Eric D. Singson
|-
|<center><small>[[Ika-13 na Kongreso ng Pilipinas|Ika-13 na Kongreso]]</small><br>2004&ndash;2007
|-
|<center><small>[[Ika-14 na Kongreso ng Pilipinas|Ika-14 na Kongreso]]</small><br>2007&ndash;2010
|-
|<center><small>[[Ika-15 na Kongreso ng Pilipinas|Ika-15 na Kongreso]]</small><br>2010&ndash;2013
|<center>Eric G. Singson Jr.
|-
|<center><small>[[Ika-16 na Kongreso ng Pilipinas|Ika-16 na Kongreso]]</small><br>2013&ndash;2016
|rowspan=2|<center>Eric D. Singson
|-
|<center><small>[[Ika-17 na Kongreso ng Pilipinas|Ika-17 na Kongreso]]</small><br>2016&ndash;2019
|-
|<center><small>[[Ika-18 na Kongreso ng Pilipinas|Ika-18 na Kongreso]]</small><br>2019&ndash;2022
|<center>Kristine Singson-Meehan
|}
'''Notes'''
{{notelist|group=2a}}

=== 1907–1916 ===
*'''[[Mga munisipalidad ng Pilipinas|Munisipalidad]]''': [[Candon, Ilocos Sur|Candon]], [[Narvacan, Ilocos Sur|Narvacan]], [[Santa Cruz, Ilocos Sur|Santa Cruz]], [[Santa Lucia, Ilocos Sur|Santa Lucia]], [[Santa Maria, Ilocos Sur|Santa Maria]], [[Santiago, Ilocos Sur|Santiago]], [[Tagudin]],{{efn|group=2b|Dinugtong sa [[Amburayan]] ''sub-province'', [[Mountain Province]] noong Mayo 15, 1907, ngunit patuloy na nirepresentahan ng unang distrito ng Ilocos Sur hanggang ibinalik sa lalawigan noong Agosto 10, 1916 sa bisa ng Kautusan Blg. 2657.}} [[San Esteban, Ilocos Sur|San Esteban]] <small>(muling tinatag 1911)</small>

{| class="wikitable" width=40%
|-
!width=40%|Panahon
!Kinatawan
|-
|<center><small>[[Unang Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1907&ndash;1909
|<center>Maximo Mina
|-
|<center><small>[[Ikalawang Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1909&ndash;1912
|<center>Jose Ma. del Valle
|-
|<center><small>[[Ikatlong Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1912&ndash;1916
|<center>Gregorio Talavera
|}
'''Notes'''
{{notelist|group=2b}}

=== 1916–1919 ===
*'''[[Mga munisipalidad ng Pilipinas|Munisipalidad]]''': [[Candon, Ilocos Sur|Candon]], [[Narvacan, Ilocos Sur|Narvacan]], [[San Esteban, Ilocos Sur|San Esteban]], [[Santa Cruz, Ilocos Sur|Santa Cruz]], [[Santa Lucia, Ilocos Sur|Santa Lucia]], [[Santa Maria, Ilocos Sur|Santa Maria]], [[Santiago, Ilocos Sur|Santiago]]

{| class="wikitable" width=40%
|-
!width=40%|Panahon
!Kinatawan
|-
|<center><small>[[Ikaapat na Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1916&ndash;1919
|<center>Ponciano Morales
|}

=== 1919–1935 ===
*'''[[Mga munisipalidad ng Pilipinas|Munisipalidad]]''': [[Candon, Ilocos Sur|Candon]], [[Narvacan, Ilocos Sur|Narvacan]], [[San Esteban, Ilocos Sur|San Esteban]], [[Santa, Ilocos Sur|Santa]], [[Santa Cruz, Ilocos Sur|Santa Cruz]], [[Santa Lucia, Ilocos Sur|Santa Lucia]], [[Santa Maria, Ilocos Sur|Santa Maria]], [[Santiago, Ilocos Sur|Santiago]], [[Banayoyo, Ilocos Sur|Banayoyo]] <small>(tinatag 1919)</small>, [[Lidlidda, Ilocos Sur|Lidlidda]] <small>(tinatag 1919)</small>, [[Nagbukel, Ilocos Sur|Nagbuquel]] <small>(tinatag 1919)</small>, [[Burgos, Ilocos Sur|Burgos]] (Nueva Coveta) <small>(tinatag 1920)</small>, [[Salcedo, Ilocos Sur|Bauguen]] <small>(tinatag 1922)</small>, [[Galimuyod, Ilocos Sur|Galimuyod]] <small>(tinatag 1922)</small>

{| class="wikitable" width=40%
|-
!width=40%|Panahon
!Kinatawan
|-
|<center><small>[[Ikalimang Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1919&ndash;1922
|<center>Ponciano Morales
|-
|<center><small>[[Ikaanim na Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1922&ndash;1925
|rowspan=2|<center>Lupo Biteng
|-
|<center><small>[[Ikapitong Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1925&ndash;1928
|-
|<center><small>[[Ikawalong Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1928&ndash;1931
|rowspan=2|<center>Fidel Villanueva
|-
|<center><small>[[Ikasiyam na Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1931&ndash;1934
|-
|<center><small>[[Ikasampung Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1934&ndash;1935
|<center>Prospero Sanidad
|}

== Ikatlong Distrito (''defunct'') ==
{{See also|Distritong pambatas ng Abra}} 
*'''[[Mga munisipalidad ng Pilipinas|Munisipalidad]]''': [[Bangued]], [[Bucay, Abra|Bucay]], [[Dolores, Abra|Dolores]], [[La Paz, Abra|La Paz]], [[Pidigan, Abra|Pidigan]], [[Pilar, Abra|Pilar]], [[San Quintin, Abra|San Quintin]], [[Santa, Ilocos Sur|Santa]], [[Tayum, Abra|Tayum]]

{| class="wikitable" width=40%
|-
!width=40%|Panahon
!Kinatawan
|-
|<center><small>[[Unang Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1907&ndash;1909
|rowspan=2|<center>Juan Villamor
|-
|<center><small>[[Ikalawang Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1909&ndash;1912
|-
|<center><small>[[Ikatlong Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1912&ndash;1916
|<center>Julio Borbon
|-
|<center><small>[[Ikaapat na Lehislatura ng Pilipinas]]</small><br>1916&ndash;1919
|<center>Eustaquio Purungganan
|}

== At-Large (''defunct'') ==
=== 1943–1944 ===

{| class="wikitable" width=40%
|-
!width=40%|Panahon
!Kinatawan
|-
|rowspan=2|<center><small>[[Kapulungang Pambansa ng Pilipinas#Kapulungang Pambansa ng Ikalawang Republika|Kapulungang Pambansa]]</small><br>1943&ndash;1944
|<center>Fidel Villanueva
|-
|<center>Alejandro Quirolgico ''(ex-officio)''
|}

=== 1984–1986 ===

{| class="wikitable" width=40%
|-
!width=40%|Panahon
!Kinatawan
|-
|rowspan=2|<center><small>[[Regular Batasang Pambansa]]</small><br>1984&ndash;1986
|<center>Salacnib F. Baterina
|-
|<center>Eric D. Singson
|}

== Tingnan din ==
*[[Distritong pambatas ng Abra]]
*[[Distritong pambatas ng Mountain Province]]

== Sanggunian ==
*Philippine House of Representatives Congressional Library

{{Ilocos Sur}}
{{Distritong Pambatas ng Pilipinas}}
[[Kaurian:Distritong Pambatas ng Pilipinas]]