Tingnan ang wikitext ng Gusaling tukudlangit

[[Talaksan:Empire State Building (New York) (45240606631).jpg|thumb|Empire State Building sa Lungsod ng New York, Estados Unidos]]
Ang '''gusaling tukudlangit'''<ref>Sagalongos, Felicidad T.E. (1968). "Gusaling tukudlangit". ''Diksiyunaryong Ingles-Pilipino Pilipino-Ingles''.</ref> o '''pangkaskaslangit''' ([[Wikang Ingles|Ingles]]: ''skyscraper'') ay isang patuluyang matitirahang napakataas na [[gusali]] o napakatayog na gusali.<ref name="JETE">{{cite-JETE|Skycraper, napakataas na gusali, napakatayog na gusali}}</ref> Ito ay may higit sa 40 palapag<ref name="britannica" /> at mas matangkad sa halos {{convert|150|m|ft|0|abbr=on}}.<ref name="VisualDictionary">{{cite book|last1=Ambrose|first1=Gavin|last2=Harris|first2=Paul|last3=Stone|first3=Sally|title=The Visual Dictionary of Architecture|date=2008|publisher=AVA Publishing SA|location=Switzerland|isbn=978-2-940373-54-3|pages=233}}</ref> Ayon sa kasaysayan, unang tumukoy ang salita sa mga gusaling may 10 hanggang 20 palapag noong dekada 1880. Bumago ang kahulugan nito noong sumulong ang teknolohiya sa konstruksyon noong ika-20 siglo.<ref name="britannica">{{cite web|last1=The Editors of Encyclopædia Britannica|title=Skyscraper|url=https://www.britannica.com/technology/skyscraper|website=Encyclopædia Britannica|publisher=Encyclopædia Britannica|accessdate=25 October 2016}}</ref> Ang mga ganitong gusali ay maaaring maglaman ng mga opisina, otel, tirahan at tingian.

Ang isang karaniwang katangian ng mga gusaling tukudlangit ang pagkakaroon ng balangkas-bakal na nakasusuporta sa mga [[curtain wall (architecture)|dingding-kurtina]]. Nauugnay ang mga ito sa balangkas sa ilalim o nakasuspinde mula sa balangkas sa itaas, sa halip na nakasandal sa mga [[load-bearing wall|dingding de-karga]] ng pangkaraniwang konstruksyon. Ang ilan sa mga unang gusaling tukudlangit ay may [[steel frame|balangkas-bakal]] na nagpapahintulot ng konstruksyon ng mga mas mataas na dingding de-karga kaysa sa mga gawa sa [[pinatibay na kongkreto]].

Hindi de-karga ang mga dingding ng mga makabagong gusaling tukudlangit, at karamihan sa mga ito ay kakitaan ng mga malalaking dawak-ibabaw ng mga bintana na posible dahil sa mga balangkas-bakal at dingding-kurtina. Gayunpaman, ang mga gusaling tukudlangit ay maaaring magkaroon ng mga dingding-kurtina na gumagaya sa mga pangkaraniwang dingding na may maliit na dawak-ibabaw ng mga bintana. Karaniwang may [[Tube (structure)|istrukturang malatubo]] ang mga makabagong pangkaskaslangit, at idinisenyo upang makakilos bilang hungkag na [[cylinder|bumbong]] upang malabanan ang hangin, lindol, at iba pang patagilid na pasan. Upang magmukhang mas balingkinitan, iwasan ang pagkalantad sa hangin at mas maarawan ang ibaba, maraming gusaling tukudlangit ang may disenyo na may [[Setback (architecture)|sagabal]], na sa mga ilang kaso ay kinakailangan ng istruktura.

{{As of|January 2020}}, siyam na lungsod lang ang may higit sa 100 gusaling tukudlangit na may taas ng {{convert|150|m|ft|0|abbr=on}} o mas mataas pa: [[Hong Kong]] (355), [[Lungsod ng Bagong York|Lungsod ng New York]] (284), [[Shenzhen]] (235), [[Dubai]] (199), [[Shanghai]] (163), [[Tokyo]] (155), [[Chongqing]] (127), [[Chicago]] (126), at [[Guangzhou]] (115).<ref>{{cite web|url=http://skyscrapercenter.com/cities?list=buildings-150|title=Number of 150m+ Completed Buildings - The Skyscraper Center|website=Skyscrapercenter.com|accessdate=19 December 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191219035611/http://www.skyscrapercenter.com/cities?list=buildings-150|archive-date=19 December 2019|url-status=live|df=dmy-all}}</ref>

== Mga piling halimbawa ==
* [[Toreng Petronas]] ([[Kuala Lumpur]], [[Malaysia]])
* [[Gusaling Chrysler]] ([[Lungsod ng New York]], [[Estados Unidos]])

== Mga sanggunian ==
<references />

{{agham-stub}}

[[Kategorya:Mga gusali at estruktura]]
[[Kategorya:Arkitektura]]
[[Kategorya:Mga gusaling tukudlangit]]