Pagkakategorya
Ang pagsasari ay kakayahan ng tao at gawi ng pagkilala ng binabahaging katangian o pagkakatulad sa pagitan ng mga elemento ng karanasan ng sanlibutan (tulad ng bagay, pangyayari, o mga kabatiran), na inaayos at inuuri sa pamamagitan ng pag-ugnay nito sa isang mas mahirap unawain na pangkat (alalaong baga, isang sari, uri, o tipo),[1][2][3] sa batayan ng kanilang ugali, katangian, pagkakatulad o ibang pamantayan. Tinuturing ang pagsasari bilang isa sa pinakamahalagang mga kakayahang nagbibigay-malay, at tulad nito, partikular na pinag-aaralan ito sa sikolohiya at lingguwistikang kognitibo.
Pinapahintulutan ng pagsasari ang tao na ayusin ang mga bagay, paksa, at kabatiran na umiiral sa palibot nila at pinapayak ang pagkaunawa ng mga ito sa sanlibutan.[4] Isang bagay ang pagsasari na "ginagawa" ng mga tao at iba pang mga tataghay[a]: "ginagawa ang tamang bagay sa tamang uri ng bagay." Maaring pasalita o di-pasalita ang gawi ng pagsari ng mga bagay. Para sa mga tao, ang parehong konkretong mga bagay at mga kabatirang mahirap unawain ay kinikilala, pinagkakaiba, at inuunawa sa pamamagitan ng pagsasari. Kadalasang inuuri ang mga bagay para sa mga layuning umaangkop o pragmatiko.
Pinagbabatayan ng pagsasari ng mga katangian na makikilala ang mga kasapi at di-kasaping sari. Mahalaga ang pagsasari sa pag-aaral, prediksyon, hinuha, paggawa ng pasya, wika at maraming anyo ng salamuha ng mga tataghay sa kanilang kapaligiran.
Pangkalahatang kabatiran ng pagsasari
[baguhin | baguhin ang wikitext]Natatanging mga koleksyon ng mga instansyang konkreto o mahirap unawain (mga kasapi ng sari) ang mga sari na tinuturing katumbas ng sistemang kognitibo. Nangangailangan ang paggamit ng kaalaman sa sari ng pagkuha sa pagkatawan ng kaisipan na binibigyan-kahulugan ang pangunahing katangian ng mga kasapi ng sari (tinutukoy ng mga kognotibong sikologo ang mga partikular na saring representasyon na mga ito bilang mga konsepto).[5][6]
Mga sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ Croft and Cruse (2004) Cognitive Linguistics ch.4 pp.74-77 (sa Ingles)
- ↑ Katz, J. J. & Fodor, J. A. (1963). The structure of a semantic theory. Language, 39(2), Abr–Hun, 170–210 (sa Ingles).
- ↑ Pothos, E. and Wills, A. (eds.) 2011 Formal Approaches in Categorization, Introduction, ch.1 p.1 (sa Ingles)
- ↑ McGarty, Craig, et al. “Social Categorization.” International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences, 2015, pp. 186–191 (sa Ingles).
- ↑ Murphy, G. L., & Medin, D. L. (1985). The role of theories in conceptual coherence. Psychological Review, 92, 289–315 (sa Ingles)
- ↑ Markman, A. B., & Ross, B. H. (2003). Category use and category learning. Psychological bulletin, 129(4), 592 (sa Ingles).
Mga pananda
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ organismo