Tingnan ang wikitext ng Lawa ng Lanao

{{dablink|Idiniderekta rito ang Lanao . Ang pahinang ito ay tumutukoy sa lawa. Para sa  mga lalawigan, tingnan ang [[Lanao del Norte]] at ang [[Lanao del Sur]].}}
{{Infobox lake
|name = Lake Lanao
|image = Lake_Lanao_zoom.jpg
|caption = [[Landsat]]photo
|image_bathymetry =Lake Lanao-Agus watershed2.png
|caption_bathymetry =Lawa ng Lanao-Mapa ng saluhang ulan ng Ilog ng Agus 
|coords{{coord|7|53|31|N|124|15|09|E|region:PH_type:waterbody_source:cswiki|display=inline,title}}

|lake_type = Lawa ng Bitak
|inflow = ''4 sanga ng ilog'
|outflow = [[Ilog ng Agus]]
|catchment =
|location = [[Lanao del Sur]]
|basin_countries = Pilipinas
|length = {{convert|33|km|abbr=on}}
|width = {{convert|20|km|abbr=on}}
|area = {{convert|340|km2|abbr=on}}
|depth = {{convert|60.3|m|abbr=on}}
|max-depth = {{convert|112|m|abbr=on}}
|volume =
|residence_time =
|shore = {{convert|115|km|abbr=on}}
|elevation = {{convert|700|m|abbr=on}}
|islands =
|cities = [[Marawi City]] }}

Ang '''Lawa ng Lanao''' mula sa salitang ([[Maranao language|Maranao]]: na '''Ranao''' o '''Ranaw''')<ref name="lanao">{{Cite web |title=Lawa ng Lanao |url=http://ranaw.com/index2.php?option=com_content&do_pdf=1&id=19 |access-date=2013-06-25 |archive-date=2009-01-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090103121527/http://ranaw.com/index2.php?option=com_content&do_pdf=1&id=19 |url-status=dead }}</ref> ito ay isang malaking [[lawa]] sa  [[Pilipinas]], na matatagpuan sa [[Lanao del Sur]] [[Lalawigan sa Pilipinas|lalawigan]] ng bansa sa kanlurang bahagi ng isla ng [[Mindanao]]. Ito ay mayroong [[pang-ibabaw na sukat]] na may sukat na 340 kilometro kwadrado (131 milya kwadrado),ito ang pinakamalaking lawa sa Mindanaw,pangalawa sa pinakamalaking [[Mga Lawa sa Pilipinas|lawa sa Pilipinas]] at kabilang sa labinlimang [[sinaunang lawa]] sa buong mundo.

==Katangiang Pisikal==

Ang lawa ay nabuo mula sa tektonika na hugis batya (basin) sa gitna ng dalawang [[bundok]] at mula sa guho ng malaking [[bulkan]]. Ito ay may maksimang lalim na 112 metro at may katuturang lalim na 60.3 metro. Ang [[batya|basin]] ay may pinakamababaw na bahagi patungong timog at nagiging malalim naman patungong kanluran.
 
Ang lawa ay sanga-sanga ng apat na ilog. Ang tanging labasan nito ay ang [[Ilog ng Agus]],na dumadaloy patungong Timog-Kanluran ng [[Look ng Iligan]] na may dalawang daluyan,ang unang daloy ay mula sa taas ng [[Talon ng Maria Cristina]] at ang pangalawang daloy naman ay mula sa [[Talon ng Linamon]]. Ang Plantang [[Hidroelektriko]] na inatayo sa Lawa ng Lanao at Ilog ng Agus ay lumilikha ng pitumpung porsyento (70% ) ng elektrisidad sa boung Mindanaw.

Ang lawa ay tirahan ng mga alamat at mitolohiyang mula sa tribo ng Maranaw. Ang Maranaw ay hinango mula sa pangalan ng lawa na ang ibig sabihin ay "mga taong nakatira sa palibot ng lawa".

== Laksambuhay ==

Ang lawa ng Lanao ay naiproklamang isang nakareserbang saluhang ulan noong 1992 sa bisa ng  Proklamasyon ng Pangulo bilang 971 para masigurong maprotektahan ang kagubatan at ang tubig ng lawa na pinagkukunan ng  hidroelektrisidad, irigasyon  at  gamit pangtahanan.

Ang lawa ay tahanan ng labing-walong (18) uri ng isdang [[Endemismo|endemiko]]  sa espesyeng  [[cyprinid]] (sa ''[[sari]]''  ng ''[[Cephalakompsus]]'', ''[[Mandibularca]]'', ''[[Ospatulus]]'' at  ng ''[[Puntius]]'') na sumusuporta naman sa malaking bilang ng mga ibong lumalangoy (waterfowl).<ref name="lanao"/>Sa ginawang  pagsusuri noong 1992 tatlong espesye lamang ng endemikong isda  ang matagampay  na natagpuan. Pinaniniwalaang dahil sa pagmamalabis na pangingisda,polusyon at ang kompetisyon mula  sa mga espesye ng isdang [[dayuhan]] ang naging sanhi ng pagkaubos ng iba pang uri nito.<ref>Endangered Species Handbook:''[http://www.endangeredspecieshandbook.org/dinos_fish.php It's Too Late – Fish Extinctions.]'' Retrieved 29 September 2012</ref><ref>Fiedler, P.L., and P.M. Kareiva, eds (1998). ''Conservation Biology - For the Coming Decade'', 2nd edition, p. 211. ISBN 978-0412096617</ref><ref>Harrison, I.J., and M.L.J. Stiassny (1999). ''The Quiet Crisis. A preliminary listing of the freshwater fishes of the world that are Extinct or “Missing in Action".'' pp. 271-331 in: MacPhee, R.D.E., eds. (1999). Extinctions in Near Time. ISBN 978-0306460920</ref>Noong Octobre 2006, isang pag-aaral mula sa [[Pamantasang Estatal ng Mindanao]] ang nakatuklas ng malalawak na kontaminasyon sa [[algae|lumot]] mula sa Lawa ng Lanao .<ref>[http://mindanews.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1073&Itemid=50 Panganib sa Kontaminadong Lawa ng  Lanao]{{Dead link|date=Hunyo 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>Sa una ay, sa mahihinang klaseng padaluyan (''sewage'') at  sa pangangasiwa ng mga duming pang-agrikultura  ang nakikitang may dulot ng kontaminasyon. Subalit,ayon sa pahayag ng ''Kagawaran ng Pagsasaka'' at ''Kawanihan ng mga Palaisdaan at mga Yamang-tubig'' ang suliran sa  kontaminasyon sa lumot ng lawa ay mula sa  pagguho o erosyon mula sa walang  habas na pagpuputol ng puno at malawakang pagbungkal ng  lupa para pagtamnan.

==Kultura==

Ang alamat ng [[Maranaw]]  ay tumukoy sa pagkakabuo ng lawa.<ref name="lanao"/><ref>{{Cite web |url=http://www.seasite.niu.edu/Tagalog/folktales/Maranao/how_the_angels_built_lake_lanao.htm |title=Paano Binuo ng Anghel ang Lawa ng Lanao |access-date=2013-06-25 |archive-date=2020-02-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200220003549/http://www.seasite.niu.edu/Tagalog/folktales/Maranao/how_the_angels_built_lake_lanao.htm |url-status=dead }}</ref> Ayon sa alamat isang pangkat ng mga anghel sa pamumuno ni [[Arkanghel Gabriel]] ang naglikas sa malaking populasyon mula sa Mantapoli para mailigtas mula sa pagkawasak ng daigdig.Ang butas na naiwan ay napuno ng tubig at nagbabantang  palubugin pa ang natitirang bahagi ng mundo. Bilang pagtungon,humingi ng saklolo ang mga anghel sa  Apat na Hangin (Four Winds) para gumawa ng  daluyan ng tubig. Ang malaking butas ay ang lawa ng Lanao at ang  ginawang daluyan naging Ilog Agus.

==Mga sanggunian==
{{reflist}}

==Panlabas na kawing==
* [http://www.ilec.or.jp/database/asi/dsasi025.html Impormasyon ng Lawa ng Lanao] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070930023617/http://www.ilec.or.jp/database/asi/dsasi025.html |date=2007-09-30 }}
* [http://www.seasite.niu.edu/Tagalog/folktales/Maranao/how_the_angels_built_lake_lanao.htm Paano Binuo ng Anghel ang Lawa ng Lanao] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200220003549/http://www.seasite.niu.edu/Tagalog/folktales/Maranao/how_the_angels_built_lake_lanao.htm |date=2020-02-20 }}
* [http://mindanews.com/index.php?option=com_content&task=view&id=1073&Itemid=50 Panganib sa Kontaminadong Lawa ng  Lanao]{{Dead link|date=Hunyo 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

{{Lawa ng Pilipinas}}
{{Dam ng Pilipinas}}

[[kategorya: Hidroelektrikong Planta sa Pilipinas ]]
[[kategorya:Lawa sa Pilipinas|Lanao]]

--[[Tagagamit:Wendell056|Wendell056]] ([[Usapang tagagamit:Wendell056|makipag-usap]]) 14:59, 26 Hunyo 2013 (UTC)