Tingnan ang wikitext ng Senado ng Pilipinas

{{Infobox legislature
 | name         = ''Senado ng Pilipinas'' <br/>''Senate of the Philippines''
| legislature = Ika-18 Kongreso ng Pilipinas
 | coa_pic      = File:Sagisag ng Senado ng Pilipinas.png
 | coa_caption = Sagisag ng Senado ng Pilipinas
 | logo_pic      = Flag of the Senate President of the Philippines.svg{{!}}border
 | logo_caption = Watawat ng Senado ng Pilipinas
 | session_room = 
 | house_type   = Mataas na Kapulungan
 | term_limits  = 2 termino (12 taon)
 | leader1_type = [[Pangulo ng Senado ng Pilipinas|Pangulo ng Senado]]
 | leader1      = [[Juan Miguel Zubiri]]
 | party1       = [[Independyente (politiko)|Independyente]]
 | election1    = Hulyo 25, 2022
 | leader2_type = [[Pro-Tempore ng Pangulo ng Senado ng Pilipinas|Pro-Tempore ng Pangulo ng Senado]]
 | leader2      = [[Loren Legarda]]
 | party2       = [[Nationalist People's Coalition|NPC]]
 | election2    = Hulyo 25, 2022
 | leader3_type = [[Pinuno ng Mayorya sa Senado ng Pilipinas|Pinuno ng Mayorya]]
 | leader3      = [[Joel Villanueva]]
 | party3       = Independyente
 | election3    = Hulyo 25, 2022
 | leader4_type = [[Pinuno ng Minorya sa Senado ng Pilipinas|Pinuno ng Minorya]]
 | leader4      = [[Koko Pimentel]]
 | party4       = [[PDP–Laban]]
 | election4    = Hulyo 25, 2022
| term_length = 6 na taon, nababago
| authority =  Artikolo VI, [[Saligang Batas ng Pilipinas]]
 | members      = 24 na mga Senador<br>
| structure1 = File:Philippine Senate composition.svg
| structure1_res = 200p youx
  |political_groups1 = 
'''Majority bloc (20):'''
*{{Color box|{{Partido Demokratiko Pilipino-Lakas ng Bayan/meta/color}}|border=darkgray}} [[PDP–Laban]] (6)
*{{Color box|{{Nacionalista Party/meta/color}}|border=darkgray}} [[Nacionalista Party|Nacionalista]] (4)
*{{Color box|{{Nationalist People's Coalition/meta/color}}|border=darkgray}} [[Nationalist People's Coalition|NPC]] (3)
*{{Color box|{{Independent/meta/color}}|border=darkgray}} [[Independent politician|Independent]] (2)
*{{Color box|{{United Nationalist Alliance/meta/color}}|border=darkgray}} [[United Nationalist Alliance|UNA]] (1)
*{{Color box|{{Laban ng Demokratikong Pilipino/meta/color}}|border=darkgray}} [[Laban ng Demokratikong Pilipino|LDP]] (1)
*{{Color box|{{Citizens' Battle Against Corruption/meta/color}}|border=darkgray}} [[Citizens' Battle Against Corruption|CIBAC]] (1)
*{{Color box|{{Lakas-CMD/meta/color}}|border=darkgray}} [[Lakas–CMD|Lakas]] (1)
'''Minority bloc (4):'''
*{{Color box|{{Liberal Party (Philippines)/meta/color}}|border=darkgray}} [[Liberal Party (Philippines)|Liberal]] (3)
*{{Color box|{{Akbayan/meta/color}}|border=darkgray}} [[Akbayan]] (1)
| committees1 = [[List of Philippine Senate committees#Standing committees|40 natataning komite]]
| voting_system1 = [[Plurality-at-large voting]]
 | last_election1 = Mayo 13, 2019
| next_election1 = Mayo 9, 2022
| session_room =Senate Session Hall.JPG
 | meeting_place = [[Government Service Insurance System (Philippines)|Gusali ng GSIS]], [[Pasay City|Lungsod ng Pasay]]
 | website = http://www.senate.gov.ph
}}
{{Politika ng Pilipinas}}

Ang '''Senado ng Pilipinas''' ay ang mataas na kapulungan sa dalawang kamara ng [[tagapagbatas]] ng [[Pilipinas]], ang [[Kongreso ng Pilipinas]]. Hindi katulad ng [[Senado ng Estados Unidos]], binubuo ang Senado ng Pilipinas ng 24 mga senador na hindi kinakatawan ang kahit anong partikular na distritong pang-heograpiya.

Nagsisilbi ang mga senador sa 6-taong termino, kasama ang kalahati ng mga senador na hinahalal sa bawat 3 taon. Sa ganitong paraan, isang katawang nagpapatuloy ang Senado. Nang mabalik ang Senado ng [[Saligang Batas ng 1987]], nahalal ang 24 mga senador noong 1987 at nagsilbi hanggang 1992. Noong 1992, ang mga [[kandidato]] nagkamit ng 12 pinakamataas na bilang ng mga boto ang naglingkod hanggang 1998, habang hanggang 1995 lamang ang sumunod na 12. Simula noon, nahahalal ang bawat senador sa buong termino na 6 na taon. 

Maliban sa mag-aaral at paggawa ng mga panukalang batas na ipapasa para lagdaan ng [[Pangulo ng Pilipinas|Pangulo]] upang maging ganap na batas, ang senado lamang ang kinatawan ng pamahalaan ng Pilipinas na maaaring magsabatas ng mga kasunduan sa ibang bansa, at makapaglitis ng mga kasong pagkakatuwalag.

== Kasaysayan==
[[File:Joint session of Philippine Legislature.jpg|thumb|''Joint session'' ng Lehislatura ng Pilipinas kabilang ang mga bagong halal na senado, Nobyembre 15, 1916]]

Nag-ugat ang Senado sa [[Philippine Commission]] ng [[Pamahalaang Insular]]. Sa ilalim ng [[Philippine Organic Act]], mula 1907 hanggang 1916, ang [[Philippine Commission]] na pinamumunuan ng [[Gobernador-Heneral ng Pilipinas]] ay nagsisilbing mataas na kapulungan ng [[Philippine Legislature]], at ang [[Philippine Assembly]] bilang mga halal na kinatawan ng mababang kapulungan. Kasabay nito, ang gobernador-heneral ang nagsisilbing sangay na tagapangulo.

Noong Agosto 29, 1916, ipinasa ng  [[Kongreso ng Estados Unidos]] ang [[Philippine Autonomy Act]] o higit na kilala bilang "Jones Law", na nagbuo sa [[Philippine Legislature]], na nahahati sa dalawang kapulungan, ang Senado bilang Mataas na kapulungan, at ang [[Kapulungan ng mga Kinatawan ng Pilipinas|Kapulungan ng mga Kinatawan]]. Nanatiling Tagapangulo ang Gobernador-Heneral ng Pamahalaang Insular.

Nagpatuloy ito hanggang 1935, nang maipasa ng [[Kongreso ng Estados Unidos]] ang [[Philippine Independence Act]] o ang "Tydings–McDuffie Act", na nagbibigay karapatan sa mga Pilipino magbuo ng kanilang sariling saligang batas bilang paghahanda sa kanilang kasarinlan, kung saan itinatag nila ang isang unikameral na Pambansang Asambleya, na nagbuwag sa Senado. Bago pa man gamitin ang saligang batas ng 1935, may ilang mga susog na ang iminungkahi. Noong 1938, sinimulang kilalanin ng Pambansang Asambleya ang mga mungkahing ito, na kinabibilangan ng pagpapanatili ng Senado bilang mataas na kapulungan ng Kongreso. Ang susog ng saligang batas ng 1935 na gawing lehislaturang bikameral ay naipasa noong 1940 at isinigawa ang halalan para sa bagong mataas na kapulungan noong Nobyembre 1941. 

==Komposisyon==

[[File:Philippine Senate composition.png|thumb|left|200px|Resulta ng Halalan mula 1916 hanggang kasalukuyan.]]

Ayon sa Artikulo VI, Seksyon 2 ng [[Saligang Batas ng Pilipinas|Saligang Batas ng Pilipinas ng 1987]], ang senado ay dapat buuin ng dalawampu’t apat na Senador na dapat ihalal sa kalahatan ng mga kwalipikadong botante ng Pilipinas, ayon sa maaaring itadhana ng batas.<ref>{{Cite web |title=Archive copy |url=http://www.gov.ph/constitutions/ang-konstitusyon-ng-republika-ng-pilipinas-1987/ |access-date=2017-03-11 |archive-date=2016-11-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161122083819/http://www.gov.ph/constitutions/ang-konstitusyon-ng-republika-ng-pilipinas-1987/ |url-status=dead }}</ref>

Ang komposisyon ng Senado ay higit na maliit kung ihahambing sa [[Kapulungan ng mga Kinatawan ng Pilipinas]]. Ang mga kasapi ng kapulungan na ito ay halal ng kalahatan ng mga kwalipikadng botante. Ang makatwirang paliwanag dito ay upang gawin ang senado bilang sanayan para maging pambansang tagapamuno o maging [[Pangulo ng Pilipinas]].

Pinipili ang mga kandidatong senador ng mga pinuno ng mga pangunahing partidong politikal o mga koalisyon ng mga partido. Ang proseo sa pagpili ay hindi malinaw at isinasagawa ng pribado. Kaya ang kawalan ng rehiyunal na pagkatawan sa Senado ay nagpapalala sa sistema ng pamamahala, na ang halos lahat ng kapangyarihan ay nagmumula sa Kalakhang Maynila. Madalas iminumungkahi na ang bawat rehiyon ng bansa ay dapat maghalat ng kani-kaniyang mga senador, upang magkaroon ng wastong pagkatawan ang mga tao. 


==Kwalipikasyon==
Nakasaad sa Artikulo VI, Seksiyon 3, ng saligang batas ng 1987 ang mga kwalipikasyon upang maging isang senador sa Pilipinas:
* Hindi dapat maging senador anga sino mang tao matangi kung siya ay katutubong inaanak na mamamayan ng Pilipinas, at, sa araw ng halalan, tatlumpu’t limang taong gulang man lamang, nakababasa at nakasusulat, rehistradong botante, at naninirahan sa Pilipinas sa loob ng panahong hindi kukulangin sa dalawang taon kagyat bago sumapit ang araw ng halalan.

==Kapangyarihan==
Inihulma ang Senado ng Pilipinas sa Senado ng Estados Unidos; may dalawang kapulungan ng mga kinatawan, na may halos pantay na kapangyarihan, at bawat panukalang batas o resolusyon na dadaan sa parehong kapulungan ay kinakailangan na may pahintulot sa parehong kapulungan bago ito maipasa upang lagdaan ng pangulo. Kapag hindi naipasa ang panukalang batas sa Senado, hindi na ito magiging ganap na batas. Kapag ang panukalang batas ay pinagtibay ng senado sa ikatlong basa, ang panukalang batas ay ipapasa sa mababang kapulungan, maliban na lamang kung mayroong itong kahalintulad na batas sa mababang kapulungan. Kapag ang kahalintulad na panukalang batas sa mababang kapulungan ay iba sa naipasa ng senado, maaaring magkaroon ng bikameral na pagpupulong na binubuo ng mga kasapi ng dalawang kapulungan upang pagtugmain ang pagkakaiba ng panukalang batas, o maaari rin na alin man sa kapulungan ang pagtibayin ang kahalintulad na panukala ng kabilang kapulungan.

==Kasalukuyang mga kasapi==
{|width=40% class=wikitable style="text-align:center;"
|-
!rowspan=2 width=1px|
!rowspan=2|[[List of Senators of the Philippines|Senador]]
!rowspan=2|[[List of political parties in the Philippines|Partido]]
!colspan=3|Mga Panunungkulan
|-
!Bilang
!Simula
!Dulo
|-
| {{party color cell|Laban ng Demokratikong Pilipino}}
| align="left" | [[Sonny Angara]]
| [[Laban ng Demokratikong Pilipino|LDP]]
| 2
| rowspan="12" | Hunyo 30, 2019
| rowspan="12" | Hunyo 30, 2025
|-
| {{party color cell|United Nationalist Alliance}}
| align="left" | [[Nancy Binay]]
| [[United Nationalist Alliance|UNA]]
| 2
|-
| {{party color cell|Nacionalista Party}}
| align="left" | [[Pia Cayetano]]
| [[Nacionalista Party|Nacionalista]]
| 1
|-
| {{party color cell|Partido Demokratiko Pilipino-Lakas ng Bayan}}
| align="left" | [[Ronald dela Rosa]]
| [[PDP–Laban]]
| 1
|-
| {{party color cell|Partido Demokratiko Pilipino-Lakas ng Bayan}}
| align="left" | [[Bong Go]]
| [[PDP–Laban]]
| 1
|-
| {{party color cell|Nationalist People's Coalition}}
| align="left" | [[Lito Lapid]]
| [[Nationalist People's Coalition|NPC]]
| 1
|-
| {{party color cell|Nacionalista Party}}
| align="left" | [[Imee Marcos]]
| [[Nacionalista Party|Nacionalista]]
| 1
|-
| {{party color cell|Partido Demokratiko Pilipino-Lakas ng Bayan}}
| align="left" | [[Koko Pimentel]]
| [[PDP–Laban]]
| 3
|-
| {{party color cell|Independent}}
| align="left" | [[Grace Poe]]
| [[Independent politician#Philippines|Independent]]
| 2
|-
| {{party color cell|Lakas-CMD}}
| align="left"| [[Bong Revilla]]
| [[Lakas–CMD]]
| 1
|-
| {{party color cell|Partido Demokratiko Pilipino-Lakas ng Bayan}}
| align="left" | [[Francis Tolentino]]
| [[PDP–Laban]]
| 1
|-
| {{party color cell|Nacionalista Party}}
| align="left" | [[Cynthia Villar]]
| [[Nacionalista Party|Nacionalista]]
| 2
|-
| {{party color cell|Independent}}
| align="left" | [[Alan Peter Cayetano]]
| [[Independent politician#Philippines|Independent]]
|1
| rowspan="12" | Hunyo 30, 2022
| rowspan="12" | Hunyo 30, 2028
|-
| {{party color cell|Nationalist People's Coalition}}
| align="left" | [[JV Ejercito]]
| [[Nationalist People's Coalition|NPC]]
| 1
|-
| {{party color cell|Nationalist People's Coalition}}
| align="left" | [[Francis Escudero]]
| [[Nationalist People's Coalition|NPC]]
| 1
|-
| {{party color cell|PMP}}
| align="left" | [[Jinggoy Estrada]]
| [[Pwersa ng Masang Pilipino|PMP]]
| 1
|-
| {{party color cell|Nationalist People's Coalition}}
| align="left" | [[Win Gatchalian]]
| [[Nationalist People's Coalition|NPC]]
| 2
|-
| {{party color cell|Akbayan}}
| align="left" | [[Risa Hontiveros]]
| [[Akbayan]]
| 2
|-
| {{party color cell|Nationalist People's Coalition}}
| align="left" | [[Loren Legarda]]
| [[Nationalist People's Coalition|NPC]]
| 1
|-
| {{party color cell|Partido Demokratiko Pilipino-Lakas ng Bayan}}
| align="left" | [[Robin Padilla]]
| [[PDP–Laban]]
| 1
|-
| {{party color cell|Independent}}
| align="left" | [[Raffy Tulfo]]
| [[Independent politician#Philippines|Independent]]
| 1
|-
| {{party color cell|Independent}}
| align="left" | [[Joel Villanueva]]
| [[Independent politician#Philippines|Independent]]
| 2
|-
| {{party color cell|Nacionalista Party}}
| align="left" | [[Mark Villar]]
| [[Nacionalista Party|Nacionalista]]
| 1
|-
| {{party color cell|Independent}}
| align="left" | [[Migz Zubiri]]
| [[Independent politician#Philippines|Independent]]
| 2
|-
|}

===Partido komposisyon===
{|class=wikitable style="text-align:right"
|-
!colspan=2|Party !! Total !! %
|-
{{Party name with colour|Nacionalista Party}} || 5 || 21%
|-
{{Party name with colour|United Nationalist Alliance}} || 5 || 21%
|-
{{Party name with colour|Liberal Party (Philippines)}} || 4 || 17%
|-
{{Party name with colour|Lakas-CMD}} || 2 || 8%
|-
{{Party name with colour|Nationalist People's Coalition}} || 2 || 8%
|-
{{Party name with colour|Partido Demokratiko Pilipino-Lakas ng Bayan}} || 1 || 4%
|-
{{party name with colour|Laban ng Demokratikong Pilipino|LDP}} || 1 || 4%
|-
{{Party name with colour|People's Reform Party}} || 1 || 4%
|-
{{Party name with colour|Independent (politician)}} || 3 || 13%
|-
!colspan=2|Total !! 24 !! 100%
|}

==Mga sanggunian==
{{reflist}}
==Tingnan din==
*[[Politika ng Pilipinas]]
*[[Mga pinuno ng Floor sa Senado ng Pilipinas]]
*[[Pro-Tempore ng Pangulo ng Senado ng Pilipinas]]
*[[Pangulo ng Senado ng Pilipinas]]
*[[Pinuno ng Mayorya sa Senado ng Pilipinas]]
*[[Pinuno ng Minorya sa Senado ng Pilipinas]]
{{National upper houses}}

[[Kategorya:Pamahalaan ng Pilipinas]]
[[Kategorya:Tagapagbatas ng Pilipinas]]
[[Kategorya:Politika ng Pilipinas]]
[[Kategorya:Senado ng Pilipinas]]
[[Kategorya:Mga pambansang mataas na kapulungan]]


{{pilipinas-stub}}