Mekanika ng estadistika

Ang mekanika ng estadistika (Ingles: statistical mechanics) ay ginagamit sa pisika.^[1] Ito ay pag-aaral sa mga nangyayari kapag nakipag-ugnayan ang maraming mga particles.^[2] May kaugnayan ito sa Newtonian mechanics, relativity, quantum mechanics, at quantum field theory.^[1]

Layunin ng mekanika ng estadistika

Layunin ng mekanika ng estadistika na ipaliwanag ang mga macroscopic na kilos (Ingles: macroscopic behaviors) na matatagpuan sa mga pisikal na sistema base sa mga nagbabagong batas (Ingles: dynamic laws) na gumagabay sa mga microscopic constituents ng mga pisikal na sistema at sa mga probabilistikong palagay tungkol dito.^[3] Nagbibigay ang mekanika ng estadistika ng pundasyon at katwiran kung bakit gumagana ang termodinamika (Ingles: thermodynamics).^[2] Sa halip na unibersal na ugnayan na ibinibigay ng termodinamika, ang mekanika ng estadistika ay nagbibigay ng paraan para kalkulahin ang mga katangian ng mga partikular na bagay.^[2] Ipinaliliwanag din ng mekanika ng estadistika ang mga isyu na hindi naipapaliwanag ng termodinamika.^[4]

Ang mekanika ng estadistika na Boltzmannian

Ang mekanika ng estadistika na Boltzmannian (Ingles: Boltzmannian statistical mechanics o BSM), ay nagsimula sa diskarte na unang ipinakilala ni Boltzmann noong 1877.^[3] Nakasaad sa BSM na ang anumang pagbabago na mangyayari sa macro state ng isang sistema ay kailangang may kasamang pagbabago sa micro state ng sistemang ito.^[3]

Ang mekanika ng estadistika na Gibbsian

Ang mekanika ng estadistika na Gibbsian (Ingles: Gibbsian statistical mechanics o GSM) ay susumusunod sa mga ipinahayag ni Gibbs.^[3] Ang GSM ay gumagamit ng probability density function o distribution sa halip na macro state.^[3]

Mga sanggunian

↑ ^1.0 ^1.1 Miller, Noah (Disyembre 27, 2018). "A Crash Course in Statistical Mechanics" (PDF). Scholars at Harvard. The President and Fellows of Harvard College. Nakuha noong Disyembre 30, 2023.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: url-status (link)
↑ ^2.0 ^2.1 ^2.2 Swendsen, Robert H. (2012). An Introduction to Statistical Mechanics and Thermodynamics. Oxford University Press, University of Oxford. ISBN 9780199646944.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
↑ ^3.0 ^3.1 ^3.2 ^3.3 ^3.4 Frigg, Roman; Werndl, Charlotte (2024), Zalta, Edward N.; Nodelman, Uri (mga pat.), "Philosophy of Statistical Mechanics", The Stanford Encyclopedia of Philosophy (ika-Spring 2024 (na) edisyon), Metaphysics Research Lab, Stanford University, nakuha noong 2024-01-11{{citation}}: CS1 maint: date auto-translated (link)^{[patay na link]}
↑ "Introduction to the basic elements of STATISTICAL MECHANICS" (PDF). Reed College. Reed College. Nakuha noong Disyembre 31, 2023.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: url-status (link)

[:1-1] 1.0 ^1.1 Miller, Noah (Disyembre 27, 2018). "A Crash Course in Statistical Mechanics" (PDF). Scholars at Harvard. The President and Fellows of Harvard College. Nakuha noong Disyembre 30, 2023.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: url-status (link)

[:0-2] 2.0 ^2.1 ^2.2 Swendsen, Robert H. (2012). An Introduction to Statistical Mechanics and Thermodynamics. Oxford University Press, University of Oxford. ISBN 9780199646944.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

[:2-3] 3.0 ^3.1 ^3.2 ^3.3 ^3.4 Frigg, Roman; Werndl, Charlotte (2024), Zalta, Edward N.; Nodelman, Uri (mga pat.), "Philosophy of Statistical Mechanics", The Stanford Encyclopedia of Philosophy (ika-Spring 2024 (na) edisyon), Metaphysics Research Lab, Stanford University, nakuha noong 2024-01-11{{citation}}: CS1 maint: date auto-translated (link)^{[patay na link]}

[4] "Introduction to the basic elements of STATISTICAL MECHANICS" (PDF). Reed College. Reed College. Nakuha noong Disyembre 31, 2023.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) CS1 maint: url-status (link)

[1]

[2]

[3]

[4]