Kinshasa

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Kinshasa

Ville de Kinshasa
Watawat ng Kinshasa
Watawat
Opisyal na sagisag ng Kinshasa
Sagisag
Palayaw: 
Kin la belle
(Tagalog/Filipino: Kin ang maganda)
Mapa ng Demokratikong Republika ng Congo na nagpapakita ng antas-lalawigan na lungsod ng Kinshasa
Mapa ng Demokratikong Republika ng Congo na nagpapakita ng antas-lalawigan na lungsod ng Kinshasa
Kinshasa is located in Democratic Republic of the Congo
Kinshasa
Kinshasa
Mapa ng Demokratikong Republika ng Congo na nagpapakita ng antas-lalawigan na lungsod ng Kinshasa
Kinshasa is located in Aprika
Kinshasa
Kinshasa
Kinshasa (Aprika)
Mga koordinado: 4°19′30″S 15°19′20″E / 4.32500°S 15.32222°E / -4.32500; 15.32222Mga koordinado: 4°19′30″S 15°19′20″E / 4.32500°S 15.32222°E / -4.32500; 15.32222
Bansa Demokratikong Republika ng Congo
Itinatag1881
Sentrong pampangasiwaanLa Gombe
Komyun
Pamahalaan
 • UriAsambleyang panlalawigan
 • KonsehoAsambleyang Panlalawigan ng Kinshasa
 • GobernadorGentiny Ngobila Mbala
 • Pangalawang gobernadorNéron Mbungu
Lawak
 • Antas-lalawigan na lungsod9,965 km2 (3,848 milya kuwadrado)
 • Urban600 km2 (200 milya kuwadrado)
Taas
240 m (790 tal)
Populasyon
 (2017)[2]
 • Urban
11,855,000
 • Densidad sa urban20,000/km2 (51,000/milya kuwadrado)
 • Wika
Pranses, Lingala
Sona ng orasGMT+1
Kodigo ng lugar243 + 9
HDI (2017)0.613[3]
medium
Websaytwww.kinshasa.cd

Ang Kinshasa (dating Léopoldville) ay ang kabisera at pinakamalaking lungsod ng Demokratikong Republika ng Congo. Matatagpuan ito may Ilog Congo.

Dati-rati'y isang pamayanang namamalakaya, ang Kinshasa ngayon ay isang lungsod na may populasyon noong 2013 na umaabot ng 9 milyon.[4] Katapat naman ng lungsod ang Brazzaville, ang kabisera ng katabing bansa nitong Republika ng Congo na makikita sa kabilang dako ng malapad na Ilog Congo. Isa ang lungsod ng Kinshasa sa 26 na mga lalawigan ng Congo. At dahil malawak ang nasasakupan ng lungsod–lalawigan na ito, mahigit sa 90% lupain ng lungsod–lalawigan ay kanayunan pa, at ang maliit na bahagi lamang ng lupain nito ay kabayanan na matatagpuan sa malayong kanlurang dulo ng lungsod–lalawigan.[5]

Ang Kinshasa ay ang ikatlong pinakamalaking lungsod sa Aprika, kasunod ng Cairo at Lagos.[2] Ito rin ang ikalawang pinakamalaking "francophone" na lungsod, kasunod ng Paris, dahil na rin Pranses ang wika ng pamahalaan, mga paaralan, pahayagan, lingkurang–bayan, at high–end na komersiyo sa lungsod, samantala ang wikang Lingala ay ang lingua franca sa kalye.[6] Kung magpapatuloy ang takbo ng demograpiko nito, malalagpasan ng Kinshasa ang Paris sa populasyon bandang 2020.[7] Idinaos sa Kinshasa ang ika-14 na summit ng Francophonie noong Oktubre 2012.[8]

Ang mga naninirahan sa Kinshasa ay tinatawag na Kinois (sa Pranses at minsan sa Ingles) o Kinshasans (sa Ingles). Kabilang sa mga katutubong lipi sa lugar ang mga Humbu at mga Teke.

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. Matthieu Kayembe Wa Kayembe, Mathieu De Maeyer et Eléonore Wolff, "Cartographie de la croissance urbaine de Kinshasa (R.D. Congo) entre 1995 et 2005 par télédétection satellitaire à haute résolution Naka-arkibo 17 September 2017[Date mismatch] sa Wayback Machine.", Belgeo 3–4, 2009 ; doi:10.4000/belgeo.7349.
  2. 2.0 2.1 2.2 "DemographiaWorld Urban Areas – 13th Annual Edition" (PDF). Demographia. Abril 2017. Nakuha noong 8 Hulyo 2017.
  3. "Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab". hdi.globaldatalab.org (sa Ingles). Nakuha noong 2018-09-13.
  4. "DemographiaWorld Urban Areas - 8th Annual Edition" (PDF). Demographia. Abril 2012. Nakuha noong 25 Hunyo 2012.
  5. "Géographie de Kinshasa". Ville de Kinshasa. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2012-07-23. Nakuha noong 25 Hunyo 2012.
  6. Cécile B. Vigouroux & Salikoko S. Mufwene. Globalization and Language Vitality: Perspectives from Africa, pp. 103 & 109. Nakuha noong 25 Hunyo 2012.
  7. "Time series of the population of the 30 largest urban agglomerations in 2011 ranked by population size, 1950-2025" (XLS). United Nations, Population Division. Nakuha noong 25 Hunyo 2012.
  8. "XIVe Sommet de la Francophonie". OIF. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2012-06-19. Nakuha noong 25 Hunyo 2012.


HeograpiyaDemokratikong Republika ng Congo Ang lathalaing ito na tungkol sa Heograpiya at Demokratikong Republika ng Congo ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.

  1. "The World Factbook: Africa - Congo, Democratic Republic of the". The World Factbook. CIA. Nakuha noong Abril 13, 2016.
  2. "DRC: Watching the volcanoes". IRIN News. IRIN. 16 Pebrero 2010. Nakuha noong 14 Abril 2015. Against these odds, the population of Goma has grown to about one million from 400,000 in 2004 and 250,000 in 2002, making it difficult to evacuate in the event of a volcanic eruption, a military observer in Goma said.
  3. Matías, Juan (28 Enero 2014). "DRC: 690 people treated for cholera in Bukavu". Médecins Sans Frontières. Nakuha noong 14 Abril 2015.
  4. Baker, Aryn (Agosto 27, 2015). "Inside the Democratic Republic of Congo's Diamond Mines". Time. Nakuha noong Abril 13, 2016.