ABS-CBN

Mula sa Wikipediang Tagalog, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa ABS-CBN News)
Jump to navigation Jump to search
Ang artikulong ito ay tungkol sa kompanyang ABS-CBN. Para sa himpilan sa telebisyon, tingnan ang ABS-CBN (himpilang pantelebisyon).
ABS–CBN Corporation
UriPampubliko (PSE: ABS)
SinundanBolinao Electronics Corporation (1946-1952, 1957-1967)

Alto Sales Corporation/Alto Brodcasting System (1952-1957) Chronicle Brodcasting Network, Inc. (1956-1957)

ABS-CBN Brodcasting Corporation (1967-1972, 1986-2010)
ItinatagHunyo 13, 1946; 73 taon nang nakalipas (1946-06-13)
Punong tanggapanABS-CBN Broadcasting Center, Sgt. Esguerra Avenue corner Mother Ignacia Street, Diliman, Lungsod Quezon, Pilipinas

Ang ABS-CBN Corporation, karaniwang kilala bilang ABS-CBN, ay isang Pilipinong media at entertainment group na nakabase sa Quezon City. Ito ay ang pinakamalaking entertainment at media conglomerate ng Pilipinas sa mga tuntunin ng kita, kita ng pagpapatakbo, mga ari-arian, katarungan, capitalization ng merkado, at numero ng mga empleyado. Ang ABS-CBN ay binuo ng pagsama-sama ng Alto Broadcasting System at Chronicle Broadcasting Network. Ang ABS ay itinatag noong 1946 ng Jewish American electronics engineer na si James Lindenberg bilang Bolinao Electronics Corporation (BEC). Noong 1952, pinalitan ng BEC ang Alto Broadcasting System (ABS) matapos na binili ni Judge Antonio Quirino, kapatid ni Pangulong Elpidio Quirino ang kumpanya. Ang kumpanya na magiging ABS-CBN sa kabilang banda, ay itinatag noong 1956 bilang Chronicle Broadcasting Network (CBN) sa tulong ni Don Eugenio Lopez, Sr. at ang kanyang nakababatang kapatid na si Fernando Lopez (ang Bise Presidente ng Pilipinas para sa tatlong termino mula 1949 hanggang 1953 at 1965 hanggang 1973). Ang dalawang kumpanya ay pinagsama noong 1967, at pinalitan ng pangalan bilang ABS-CBN Corporation noong 2010 upang ipakita ang pagkakaiba-iba ng kumpanya. Ang karaniwang pagbabahagi ng ABS-CBN ay unang nakipagkalakalan sa Philippine Stock Exchange noong Hulyo 1992 sa ilalim ng simbolong ABS.

Ang grupo ay nagmamay-ari at nagpapatakbo ng mga network ng pambansang telebisyon ng ABS-CBN at ABS-CBN Sports and Action pati na rin ang mga radio network ng Radyo Patrol at My Only Radio. Ang partikular na network ng telebisyon ng ABS-CBN ay ang pinakamalaking kontribyutor sa kita ng grupo, na bumubuo ng mga 50 hanggang 60 porsiyento ng kabuuang taunang kita. Ang kabuuang taunang kita ng pangkat ay higit sa lahat mula sa pagbebenta ng airtime sa mga advertiser. Ang natitirang kita ay nabuo mula sa mga benta ng consumer, pangunahin mula sa ABS-CBN Global Ltd. na namamahagi ng mga internasyonal na channel sa telebisyon tulad ng The Filipino Channel at Myx TV at mula sa pay TV at broadband internet provider Sky. Ang iba pang mga kumpanya sa ilalim ng grupo ng ABS-CBN ay ang Star Cinema, kumpanya ng pag-record ng musika, Star Music, publishing firm ng ABS-CBN Publishing, magbayad ng provider ng TV content at distributor Creative Programs, at talent agency Star Magic. Magbayad ng mga network at channel sa ilalim ng grupo ng ABS-CBN sa ABS-CBN HD, ABS-CBN News Channel, Liga, ABS-CBN Sports and Action HD, Cinema One, DZMM TeleRadyo, Hero, Jeepney TV, Knowledge Channel, Lifestyle, at Myx.

Kasaysayan[baguhin | baguhin ang batayan]

Pinanggalingan[baguhin | baguhin ang batayan]

Matatahak ang pagsisimula ng ABS-CBN noong Hunyo 13, 1946 nang itinatag ni James Lindenberg, isang Amerikanong inhinyero, na nakilala rin bilang Ama ng Telebisyon sa Pilipinas, ang Bolinao Electronics Corporation (BEC), na gumagawa at bumubuo ng mga transmitter. Nang makita niya ang potensiyal ng telebisyon sa bansa, isa siya sa mga unang humingi ng pahintulot sa Kongreso para magtatag ng isang himpilan ng telebisyon noong 1949 na pinayagan naman makalipas ng isang taon. Dahil sa kakulangan ng mga hilaw na materyal at mahigpit na pag-aangkat ng mga dayuhang produkto, sila ay nagbigay-atensiyon na lamang sa pagsasahimpapawid sa radyo.

Noong 1952, si Antonio "Tony" Quirino, ang nakakabatang kapatid ni dating pangulong Elpidio Quirino, na naghahangad din na magtatag ng isang himpilan ng telebisyon ay binili ang 70% ng BEC at binago ang pangalan nito bilang Alto Broadcasting System (ABS). Si Lindenberg naman ay naging general manager ng himpilan. Noong 1953, ang DZAQ-TV 3 (ang "AQ" ay galing sa mga unang letra ng pangalan ni Antonio Quirino) ay ipinakilala bilang ang kauna-unahang himpilan ng telebisyon at ito'y unang sumahimpapawid noong 23 Oktubre 1953.

Pormal na pagsasanib[baguhin | baguhin ang batayan]

ABS-CBN logo noong 1967 hanggang 1972.

Noong Abril 1958, ang Chronicle Broadcasting Network (CBN), isang radio network na itinatag noong 1956 ng magkapatid na negosyante na sina Eugenio Lopez, Sr. at dating pangalawang pangulong Fernando Lopez, ay sumanga sa pagsasahimpapawid sa telebisyon at binili ang ABS kay Quirino sa parehong taon. Sila ay lumagda sa isang Memorandum of Agreement (MOA) sa isang table napkin. Sa parehong napkin, ay iginuhit ang magiging markang pagakakakilanlan ng kompanya.

Ang network ay lumaki at noong 1961, ang kanilang mga himpilang DZAQ-TV 3 at DZXL-TV 9 ay maaaring mapanood saan man sa buong bansa sa pamamagitan ng ilang mga himpilan ka-affiliate. Noong Pebrero 1, 1967 ay pormal nang nagsanib ang ABS at CBN bilang ABS-CBN Broadcasting Corporation. Makalipas ng isang taon, binuksan nila ang kanilang Broadcast Center sa Diliman, Lungsod Quezon na mayroong walong sound stage/production studios at control rooms, isang master control room, editing at technical terminal areas, kasama na rin ang mga tanggapan at pasilidad para sa kanilang television network at probinsiyal na himpilan ng radyo sa AM at FM.

Ang network ay naghandog ng madaming mga kauna-unahan sa Pilipinas, kasama na rito ang pagsasahimpapawid ng mga palabas na may kulay (ipinapaalam nila ito sa mga manonood sa pamamagitan ng pagpapakita ng Sarimanok na logo) tulad ng Buhay Artista, Wild Wild West, The Nida-Nestor Show, Tawag ng Tanghalan, Cine Filipino at ang Your Evening With Pilita, nagpalabas ng tuluyang pagtutok sa halalan ng bansa sa pamamagitan ng Halalan '67, ang unang "live" na pagsasahimpapawid ng isang pangdaigdig na pangyayari (Man on The Moon noong 1969) at ang pagtutok sa pagbagsak ng Ruby Towr sa Maynila sa pamamagitan ng microwave transmission galing sa isang multi-camera outside broadcast van (OB Van). Noong kalagitnaan ng Dekada 70, dinamihan ng ABS-CBN ang kanilang mga palabas na may kulay sa walong oras.

Panahon ng Batas Militar[baguhin | baguhin ang batayan]

Noong Setyembre 22, 1972 ay pinasara ni dating pangulong Ferdinand Marcos ang mga himpilan na hindi pagmamay-ari ng pamahalaan. Ang ABS-CBN ay nawala sa ere at ang kanilang mga studio ay kinupkop ng mga network na pinapatakbo ni Roberto Benedicto. Ang kanilang Broadcast Center ay naging punong tanggapan ng mga himpilan ng telebisyon na pagmamay-ari ng pamahalaan na kinabibilangan ng Banahaw Broadcasting Corporation (BBC Channel 2), Government Television (GTV Channel 4, dating kilala bilang DZXL-TV 9 ng CBN) at Kanlaon Broadcasting System (KBS Channel 9). Makalipas ng ilang panahon, ang kompanya ay tinangay sa kamay ng pamilya Lopez at ang kanilang Chairman at Pangulo na si Eugenio Lopez, Jr. ay ikinulong. Noong 1980, ang BBC, kasama ang RPN at IBC ay lumipat sa bagong-gawang "Broadcast City" sa Diliman, Lungsod Quezon.

The Star Network[baguhin | baguhin ang batayan]

ABS-CBN logo noong 1986 hanggang 2000.

Nang matanggal si Pangulong Marcos sa kapangyarihan noong 1986, ang network ay kinuha at ibinalik sa pamilya Lopez upang gawing porn TV ngunit hindi ito nagtagumpay. Sila ay bumalik sa kalawakan noong Setyembre 14 ng nasabing taon. Noong Marso 1987, mula sa pagiging pinakahuli sa mga nangungunang himpilan sa Metro Manila at nagdusa sa mga malalaking lugi, ang ABS-CBN ay muling nilunsad bilang "The Star Network: Ang Pagbabalik ng Bituin". Kinuha ni Eugenio Lopez, Jr. ang serbisyo nina Charo Santos-Concio at Freddie Garcia, na nagtatrabaho noon sa GMA Network noong magsara ang ABS-CBN noong Batas Militar.

Ang kanilang Broadcast Center ay hindi man lamang nagkaroon ng malawakang pagsasa-ayos at pagkakaroon ng bagong gamit sa loob ng labingtatlong taon. Kahit na nagkaroon na muli ng demokrasya noong 1986, ang prayoridad ng ABS-CBN ay ang kanilang mga programa kahit na tuluyang nasisira na ang kanilang mga gamit.

Noong Agosto 1987, makalipas ng anim na buwan ng pinabagong pagpapatakbo ng kompanya at ang pagbabalik ng mga dating punong opisyal ng ABS-CBN, sila na ang pinakapinapanood na TV network at nanguna sa loob ng labing anim na taon. Sa sumunod na taon, ang network ay naglunsad ng pagsasahimpapawid sa pamamagitan ng satellite, para mapalawak ang kanilang maabot na mga manonood.

Noong 1990, ang kompanya ay tuluyan nang nakabangon. Ang kanilang mga palatuntunan ay nakakakuha ng audience shares mula 40 hanggang 50% sa Kalakhang Maynila.

Subsidiaries[baguhin | baguhin ang batayan]

Pangunahing lathalain: Talaan ng mga ari-arian ng may-ari ng ABS-CBN Corporation

Talasanggunian[baguhin | baguhin ang batayan]

External links[baguhin | baguhin ang batayan]

May kaugnay na midya ang Wikimedia Commons ukol sa artikulong:

Padron:Smart Alliance Padron:Lopez Group of Companies

Kinuha mula sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=ABS-CBN&oldid=1691776"