Pumunta sa nilalaman

Amorphea

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Amorphea
Temporal na saklaw: Maagang Ektasiyano - Kasalukuyan, 1400–0Ma
IchthyosporeaAmoebozoaNucleariidaFungusChoanoflagellateAnimal
Klasipikasyong pang-agham e
Dominyo: Eukaryota
Klado: Amorphea
Adl et al., 2012[1]
Subgroups
Kasingkahulugan

Ang Amorphea[1] ay isang supergrupong taksonomiko na kinabibilangan ng saligang Amoebozoa at Obazoa. Naglalaman ang huli ng pangkat na Opisthokonta, na kinabibilangan ng Halamang-singaw, Hayop at Choanomonada, o mga Choanoflagellate. Ang relasyong taksonomiko ng mga miyembro ng klado na ito ay orihinal na inilarawan at iminungkahi ni Thomas Cavalier-Smith noong 2002.[2][4]

Ang International Society of Protistologists (Internasyunal na Lipunan ng mga Protistologo), ang kinikilalang katawan para sa taksonomiyang protozoa, ay nagrekomenda noong 2012 na ang terminong Unikont ay palitan ng Amorphea dahil ang pangalang "Unikont" ay batay sa isang sinapomorpiyang hipotetisado na tinanggihan ng mga may-akda ng ISOP at iba pang mga siyentipiko sa kalaunan.[5][6]

Kabilang dito ang amoebozoa, mga opisthokonta,[7][8] at Apusomonada.[9]

Mga pagbabagong taksonomiko sa loob ng pangkat na ito

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Iminungkahi ni Thomas Cavalier-Smith ang dalawang bagong pilo: Sulcozoa, na binubuo ng subpilo Apusozoa (Apusomonadida at Breviatea), at Varisulca, na kinabibilangan ng subpilong Diphyllatea, Discocelida, Mantamonadidae, Planomonadida at Rigifilida.[10]

Ang karagdagang ginawa ni Cavalier-Smith ay nagpakita na parapiletiko ang Sulcozoa.[11] Lumilitaw din na parapiletiko ang Apusozoa. Ang Varisulca ay muling tinukoy upang isama ang mga planomonad, Mantamonas at Collodictyon. Isang bagong takson ang nilikha - Glissodiscea - para sa mga planomonad at Mantamonas. Muli, ang bisa ng binagong taksonomiya na ito ay naghihintay ng kumpirmasyon.

Ang amoebozoa ay tila monopiletiko na may dalawang pangunahing sangay: Conosa at Lobosa. Ang Conosa ay nahahati sa inprapilong erobikong Semiconosia (Mycetozoa at Variosea) at anaerobikong Archamoebae ang panglawa. Ganap na binubuo ang Lobosa ng di-plahelong lobose amoebae at nahahati sa dalawang klase: Discosea, na may mga pinatag na selula, at Tubulinea, na higit sa lahat, may hugis-tubong pseudopodia.[12]

Kasama sa grupo ang mga selulang eukaryotiko na, sa karamihan, ay may iisang lumalabas na plahelo, o mga amoebae na walang plahelo. Kasama sa mga unikon ang mga opisthokonta (mga hayop, fungi, at mga kaugnay na anyo) at Amoebozoa. Sa kabaligtaran, ang iba pang mga kilalang eukaryotikong grupo, na mas madalas ay mayroong dalawang lumilitaw na plahelo (bagaman mayroong maraming mga pagbubukod), ay madalas na tinutukoy bilang mga bikont. Kasama sa mga Bikon ang Archaeplastida (mga halaman at kamag-anak) at subgroupong SAR, ang Cryptista, Haptista, Telonemia at picozoa.

Mga Eukaryote


Ancyromonadida




Malawimonada




CRuMs


Amorphea

Amoebozoa


Obazoa

Breviatea




Apusomonadida


Opisthokonta

Holomycota (kabilang halamang-singaw)



Holozoa (kabilang hayop)









Diphoda


? Metamonada



Discoba



Diaphoretickes


Cryptista


Archaeplastida


Rhodophyta (pulang alga)



Picozoa





Glaucophyta



Viridiplantae (mga halaman)







Hemimastigophora




Provora




Haptista


TSAR

Telonemia


SAR

Rhizaria


Halvaria

Alveolata



Stramenopile













Isang tanaw ng dakilang mga kaharian at ang mga pangkat tangkay.[13][14][15][16] Mahirap ilagay ang Metamonada, na siyang posibleng kapatid sa Discoba, posible sa Malawimonada.[16]

Mga katangian

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang mga unikont ay may tripleng-gene na pagsasanib na kulang sa mga bikont. Ang tatlong gene na pinagsama-sama sa mga unikont, subalit hindi bakterya o mga bikont, ay kinokodigo ng mga ensima para sa sintesis ng nukleyotidong pirimidina: karbamoyl pospatong sintasa, dihidroorotasa, aspartato karbamoyltransperasa. Ito ang dapat na may kasamang dobleng pagsasanib, isang pambihirang pares ng mga kaganapan, na sumusuporta sa ibinahaging ninuno ng Opisthokonta at Amoebozoa.

Si Cavalier-Smith[17] ay orihinal na iminungkahi na ang mga unikont ay may iisang plahelo at iisang saligang katawan. Malamang na hindi ito, gayunpaman, dahil ang mga naka-plahelong opisthokont, pati na rin ang ilang naka-plahelong Amoebozoa, kabilang ang Breviata, ay aktuwal na mayroong dalawang saligang katawan, tulad ng sa mga tipikal na 'bikont' (kahit isa lang ang naka-plahelo sa karamihan ng mga unikont). Ang ipinares na kaayusan na ito ay makikita rin sa organisasyon ng mga sentriyol sa mga tipikal na selula ng hayop. Sa kabila ng pangalan ng grupo, ang karaniwang ninuno ng lahat ng 'unikont' ay malamang na isang selula na may dalawang saligang katawan.

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. 1.0 1.1 Adl SM, Simpson AG, Lane CE, Lukeš J, Bass D, Bowser SS, Brown MW, Burki F, Dunthorn M, Hampl V, Heiss A, Hoppenrath M, Lara E, Le Gall L, Lynn DH, McManus H, Mitchell EA, Mozley-Stanridge SE, Parfrey LW, Pawlowski J, Rueckert S, Shadwick RS, Schoch CL, Smirnov A, Spiegel FW (Setyembre 2012). "The revised classification of eukaryotes". J Eukaryot Microbiol. 59 (5): 429–93. doi:10.1111/j.1550-7408.2012.00644.x. PMC 3483872. PMID 23020233.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. 2.0 2.1 Cavalier-Smith T (Marso 2002). "The phagotrophic origin of eukaryotes and phylogenetic classification of Protozoa". Int. J. Syst. Evol. Microbiol. (sa wikang Ingles). 52 (Pt 2): 297–354. doi:10.1099/00207713-52-2-297. PMID 11931142. Inarkibo mula sa orihinal noong 2017-07-29. Nakuha noong 2024-07-02.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. Derelle, Romain; Torruella, Guifré; Klimeš, Vladimír; Brinkmann, Henner; Kim, Eunsoo; Vlček, Čestmír; Lang, B. Franz; Eliáš, Marek (17 Pebrero 2015). "Bacterial proteins pinpoint a single eukaryotic root". Proceedings of the National Academy of Sciences (sa wikang Ingles). 112 (7): E693–E699. Bibcode:2015PNAS..112E.693D. doi:10.1073/pnas.1420657112. PMC 4343179. PMID 25646484.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  4. Cavalier-Smith, Thomas (2003). "Protist phylogeny and the high-level classification of Protozoa". European Journal of Protistology (sa wikang Ingles). 39 (4): 338–348. doi:10.1078/0932-4739-00002.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  5. Adl SM, Simpson AG, Lane CE, Lukeš J, Bass D, Bowser SS, Brown MW, Burki F, Dunthorn M, Hampl V, Heiss A, Hoppenrath M, Lara E, Le Gall L, Lynn DH, McManus H, Mitchell EA, Mozley-Stanridge SE, Parfrey LW, Pawlowski J, Rueckert S, Shadwick RS, Schoch CL, Smirnov A, Spiegel FW (Setyembre 2012). "The revised classification of eukaryotes". J Eukaryot Microbiol (sa wikang Ingles). 59 (5): 429–93. doi:10.1111/j.1550-7408.2012.00644.x. PMC 3483872. PMID 23020233.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  6. Roger AJ, Simpson AG (2009). "Evolution: revisiting the root of the eukaryote tree". Current Biology (sa wikang Ingles). 19 (4): R165–R167. doi:10.1016/j.cub.2008.12.032. PMID 19243692.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  7. A Minge M, Silberman JD, Orr RJ, atbp. (Nobyembre 2008). "Evolutionary position of breviate amoebae and the primary eukaryote divergence". Proc. Biol. Sci. (sa wikang Ingles). 276 (1657): 597–604. doi:10.1098/rspb.2008.1358. PMC 2660946. PMID 19004754.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  8. Burki F, Pawlowski J (Oktubre 2006). "Monophyly of Rhizaria and multigene phylogeny of unicellular bikonts". Mol. Biol. Evol. (sa wikang Ingles). 23 (10): 1922–30. doi:10.1093/molbev/msl055. PMID 16829542.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  9. Burki, Fabien; Roger, Andrew J.; Brown, Matthew W.; Simpson, Alastair G. B. (2020-01-01). "The New Tree of Eukaryotes". Trends in Ecology & Evolution (sa wikang Ingles). 35 (1): 43–55. doi:10.1016/j.tree.2019.08.008. ISSN 0169-5347. PMID 31606140.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  10. Cavalier-Smith T (Mayo 2013). "Early evolution of eukaryote feeding modes, cell structural diversity, and classification of the protozoan phyla Loukozoa, Sulcozoa, and Choanozoa". Eur J Protistol (sa wikang Ingles). 49 (2): 115–78. doi:10.1016/j.ejop.2012.06.001. PMID 23085100.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  11. Cavalier-Smith T, Chao EE, Snell EA, Berney C, Fiore-Donno AM, Lewis R (Disyembre 2014). "Multigene eukaryote phylogeny reveals the likely protozoan ancestors of opisthokonts (animals, fungi, choanozoans) and Amoebozoa". Mol Phylogenet Evol (sa wikang Ingles). 81: 71–85. doi:10.1016/j.ympev.2014.08.012. PMID 25152275.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  12. Cavalier-Smith T, Fiore-Donno AM, Chao E, Kudryavtsev A, Berney C, Snell EA, Lewis R (Pebrero 2015). "Multigene phylogeny resolves deep branching of Amoebozoa". Mol Phylogenet Evol (sa wikang Ingles). 83: 293–304. doi:10.1016/j.ympev.2014.08.011. PMID 25150787.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  13. Brown MW, Heiss AA, Kamikawa R, Inagaki Y, Yabuki A, Tice AK, Shiratori T, Ishida K, Hashimoto T, Simpson A, Roger A (2018-01-19). "Phylogenomics Places Orphan Protistan Lineages in a Novel Eukaryotic Super-Group". Genome Biology and Evolution (sa wikang Ingles). 10 (2): 427–433. doi:10.1093/gbe/evy014. PMC 5793813. PMID 29360967.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  14. Schön ME, Zlatogursky VV, Singh RP, atbp. (2021). "Picozoa are archaeplastids without plastid". Nature Communications (sa wikang Ingles). 12 (1): 6651. bioRxiv 10.1101/2021.04.14.439778. doi:10.1038/s41467-021-26918-0. PMC 8599508. PMID 34789758. S2CID 233328713.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  15. Tikhonenkov DV, Mikhailov KV, Gawryluk RM, atbp. (Disyembre 2022). "Microbial predators form a new supergroup of eukaryotes". Nature (sa wikang Ingles). 612 (7941): 714–719. doi:10.1038/s41586-022-05511-5. PMID 36477531. S2CID 254436650.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  16. 16.0 16.1 Burki F, Roger AJ, Brown MW, Simpson AG (2020). "The New Tree of Eukaryotes". Trends in Ecology & Evolution (sa wikang Ingles). Elsevier BV. 35 (1): 43–55. doi:10.1016/j.tree.2019.08.008. ISSN 0169-5347. PMID 31606140. S2CID 204545629.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  17. Cavalier-Smith T (Marso 2002). "The phagotrophic origin of eukaryotes and phylogenetic classification of Protozoa". Int. J. Syst. Evol. Microbiol. (sa wikang Ingles). 52 (Pt 2): 297–354. doi:10.1099/00207713-52-2-297. PMID 11931142. Inarkibo mula sa orihinal noong 2017-07-29. Nakuha noong 2024-07-02.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)