Pumunta sa nilalaman

Sandata

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa Armas)
Isang espada, isang uri ng sandata na ginamit sa pakikidigma.

Ang sandata ay isang kasangkapan na ginagamit sa paggamit o banta sa paggamit ng puwersa, pangangaso, atake o depensa sa pakikipaglaban, pagsugpo sa kalaban, pagsira ng sandata, pangdepensang istruktura, at kagamitan ng kalaban. Ang sandata ay may kakayahang magiba ng direksiyon o puwersa.[1] Sa pangkalahatan, maaari itong ilarawan bilang ang pinakasimpleng mekanismo na gumagamit ng mekanikal na kahigitan (tinatawag ding kalamangan) para paramihin ang puwersa.[2]

Sa pag-atake, maaring gamitin ang mga sandata na pambanta ng direktang tama o kaya mga bala. Maari ang sandata na kasing simple ng batuta o kaya kasing komplikado ng balistikong misil na interkontinental. Sa metaporikal na pananaw, anumang bagay na kayang puminsala, kahit na sikolohikal, ay matatawag na sandata. Kamakailan lamang, nagkaroon na ng di-nakamamatay na sandata sa mga paramilitar, seguridad at pakikipaglaban na paggamit na nilikha para sa pagsugpo ng mga tao at bawasan ang kolateral na pinsala sa ari-arian at kalikasan.[3]

Isang baril na SIG Pro na semi-awtomikong pistola

Ang mga baril ay uri ng mga sandata na may kakayahang tumira ng bala o punglo. Nakakamatay ito dahil dito lumalabas ang mainit na bala na gawa sa tingga. Dinisenyo ang kagamitang ito upang itulak ang isang panudla gamit ang presyon o puwersang sumasabog.[4][5] Tipikal na solido ang panudla, subalit maari din likidong nakapresyon (halimbawa sa mga kanyong de-tubig/baril de-tubig), o gas (halimbawa, baril na may magaang gas). Maaring malayang lumilipad ang mga solidong panudla (katulad ng sa mga bala at mga punglong pang-artileriya) o nakatali (tulad ng sa mga taser, baril na sibat, at baril na harpon). Tinatawag naman na kanyon ang baril na malaking-kalibre.

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. Paul, Akshoy; Pijush Roy, Sanchayan Mukherjee (2005). Mechanical Sciences:Engineering Mechanics and Strength of Materials (sa wikang Ingles). Prentice Hall of India. p. 215. ISBN 8120326113. Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-04-20. Nakuha noong 2009-03-01.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. Asimov, Isaac (1988). Understanding Physics (sa wikang Ingles). New York: Barnes & Noble. p. 88. ISBN 0880292512.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  3. pp.115-126, U.S. Congress (sa Ingles)
  4. The Chambers Dictionary, Allied Chambers – 199, pahina 717 (sa Ingles)
  5. Merriam-Webster Dictionary - gun (sa Ingles)