Boyud Khan Tsiyuzudamba
Boyud Khan Tsiyuzudamba Богд хаан Bogd Khaan ངག་དབང་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་བསྟན་འཛིན་དབང་ཕྱུག 第八世哲布尊丹巴呼圖克圖 | |
---|---|
Panahon | 29 December 1911 – 1919 1921 – 20 May 1924 |
Enthronement | 29 Disyembre, 1911 |
Sinundan | Ejei Khan |
Sumunod | Proklamasyon ng Republikang Sosyalita |
Buong pangalan | |
Mongol:ᠪᠣᠭᠳᠠ ᠬᠠᠭᠠᠨ, Jabzandamba Khutagt Bogd Gegeen Ezen Khaan Tibet:ངག་དབང་བློ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་བསྟན་འཛིན་དབང་ཕྱུག ngag dbang blo bzang chos kyi nyi ma bstan 'dzin dbang phyug | |
Pangalan at Hangganan ng kapanahunan | |
Olnoo Örgögdsön: (1911–1924)[1] | |
Kapanganakan | c. 1869 Tibet |
Kamatayan | 20 Mayo 1924 (sa edad 54–55) Nislel kuree, Kaharian ng Mongolya |
Pananampalataya | Buddhismong Tibet |
Si Bogd Khan (Buong pangalan) (Mongol: Богд Живзундамба Агваанлувсанчойжинямданзанванчүг, Bogd Jivzundamba Agvaanluvsanchoijinyamdanzanvanchüg; 1869–1924) (Intsik:第八世哲布尊丹巴呼圖克圖), ay ang Khangan (Pinuno) ng Kahariang Mongolya (1911-1924) noong ika-9 Disyembre 1911, Matapos mag deklara ng kasarinlan ang Labasang Mongolya mula sa Dinastiyang Qing pag katapos ng Rebelyong Xinhai.
Siya ay ipinanganak sa Tibet, Biliang ika - walong Jeytsundamba Kotukto , siya ang pinaka mahalagang tao sa relihiyong Buddhismong Tibet sa bansang Mongolia, sa pagitan ng Dalai at Lamang Panchen. Kaya kilalala din siya sa tawag na Bogdo Khagan Siya ang pinunong pang rehiliyon sa Labasang Mongolya at ang kanyang Asawa ay si Tsendin Dondogdulam, na sinasabing Manifestasyon daw ng Diyosang Puting Tara.
Talambuhay
[baguhin | baguhin ang wikitext]Si Boyud Tsiyuzudamba ay ipinanganak sa Tibet noong 1869 sa isang Aristrokratang Pamilya, Siya ay ang pinaninwalaang Reinkarnasyon ni Boyud Tsetsin na nakatira sa Palasyong Potala, Na turmira sa Mongolia noong 1874.
...Kailan ma'y Hindi siya naging sunud-sunuran sa mga Lama at Simula noong kanyang Pagkabata ay ninais niyang maibalik ang karangalan ng dating Kahariang Mongolya ni Genghis Khan, o kung hindi man ay Mapalaya ang Mongolya sa kamay ng mga Intsik at magi itong isang nagsasariling bansa. Na Kahit ang mga Prinsepe ay kinatatakutan siya, Ngunit gusto siya masa...Na ang isang pinunong May paninindigan , at Matalinong Maharlika ay Hindi Katangap-tanggap Hindi sa Tibet kundi sa bansang Tsina...[2]
Kaya siya ang naging sentro ng mga usap-usapan ng mga Opisyal na Manchu sa Urga at laman ng mga Propaganda ng mga Komunistang Mongol Ngunit walang patunay ang mga paratang sa kanya.
Bilang isang monghe Kahit limitado lamang ang kanyang kapangyarihan sa usapin pang pulitka sa bansa, at lahat ng mga nangbaboy sa kanilang tradisyon ay pinarusahan ng bitay. Ayon din sa nasaksihan ng isang manlalakbay mula sa Poland na si Ferdinand Ossendowski ay , Ang mga Prinsepe at mga Khan ay gumawa ng isang sabwatan laban sa kanya na kung saan ay Sa pag punta niya sa Urga, ay di na daw siya makakabalik ng buhay. eto ay naka tala sa mga rekord na galing sa Rusong si Ossendovsky , ayon sa mga kakilala ni Boyud Tsetsin kahit wala ito sa opisyal na kanyang bayograpiya.
Nawalan ng Kapangyarihan ang Boyud Khan ng Sakupin ng Tsina ang Mongolya noong 1919. nag mabigong kuhanin ni Datu Roman ang Urga ay nabilango ang Boyud Khan. At siya napalaya ni Datu Roman sa kanyang tagumpay na muling pag kuha sa Urga at ang Rebolusyong Mongolyano noong 1921 sa Pangunguna ni Heneral Damdin Sugbatar ay napanatili niya ang kanyang posisyon kasama ang kanyang Asawang si Dayang Tsendin Dondogdulam sa kanyang trono hanggang sa kanyang kamatayan noong 1924.
Sa panahon ng Komunsitang Mongolya
[baguhin | baguhin ang wikitext]Noong siyay namatay noong 1924, Pumasok na kapangyarihan ang mga Komunista na idineklarang walang Reinkarnasyon ang Boyud khan na buong MongolyaUsap- usapan na ang mga sinasabing mga Reinkarnasyon ng Dating Boyud Khan.at wala dapat na tradisyunal na seremonya para sa boyud khan Hanggang sa 1926 Ngunit ng taon ding iyon ay Nag deklara na ang ika 6 na kongreso ng Dakilang Khuralya na hanapin ang reingkarnasyon ng Boyud Khan. Hanggang sa nakita nila ang Batang si Jampal Namdurul Chukyi-Gyaletsen na naging ika-9 na Tsiyuzudamba na siyang inodernahan ng ika-14 Dalai Lama na si Tenzin Gyatso, Bilang Dharamsala noong 1991 at bilang Obispo ng Ulan Bator noong 1999.
Ang kanyang plasyo na tinatawag na Ang Palasyo ni Boyud Khan ay isa sa mga atraksyon sa modernong Mongolya nag silbi ito ngayong Museyo tungkol sa mga Lama ng Budhsmong Tibetat sa nakaraan ng Kahariang Mongolya.
Mga Larawan
[baguhin | baguhin ang wikitext]-
Larawan ni Dayang Tsendin Dondogdulam, Ang asawa ng Boyud Khan.
-
Lunsod ng Urga.
-
Ang ang katabing gusali ng Templong Dechinghala at templong Khan Ger sa Nilsel Khurei.
Tingnan Din
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Mongolya
- Dayang Tsendin Dondogdulam- Asawa ng Boyud Khan.
- Genghis Khan - Emperador ng Emperyo ng Mongolya.
- Budhsmong Tibet
- Kahariang Mongolia (1911-1924)
- Damdin Sugbatar
- Katan-bator Magsaryab
- Datu Roman von Ungern-Sternberg
- Tsiyuzudamabai-Jampal Namdurul Chukyi-Gyaletsen- (Ang ika-9 na Boyud Khan).
Mga Sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ Alan J.K Sanders, Historical Dictionary of Mongolia: Second Edition, (2003), Scarecrow Press, Inc. p.413. ISBN 0810866013
- ↑ Tornovsky, M.G. Events in Mongolia-Khalkha in 1920-1921. - In: Legendarnyi Baron: Neizvestnye Stranitsy Grazhdanskoi Voiny. Moscow: KMK Sci. Press, 2004, ISBN 5-87317-175-0 p. 181