Bylina

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Ang bylina (Ruso: были́на; maramihan были́ны byliny) ay isang Lumang Rusong pasalitang epikong tula. Ang mga naratibong byliny ay maluwag na nakabatay sa makasaysayang katotohanan, ngunit lubos na pinalamutian ng pantasya o pagmamalabis. Ang salitang bylina ay nagmula sa nagwakas na pandiwa na "maging" (Ruso: был) at nagpapahiwatig ng "isang bagay na noon pa man". Ang termino ay malamang na nagmula sa mga iskolar ng alamat ng Rusya; noong 1839, si Ivan Sakharov, isang Rusong folklorista, ay naglathala ng isang antolohiya ng Rusong kuwentong-pambayan, isang seksiyon kung saan pinamagatang "Byliny ng Bayang Ruso", na naging sanhi ng pagpapasikat ng termino. Nang maglaon, naniniwala ang mga iskolar na hindi naunawaan ni Sakharov ang salitang bylina sa pagbubukas ng Kuwentong Igor bilang "isang sinaunang tula." Tinawag ng mga katutubong mang-aawit ng byliny ang kanilang mga kanta na stariny (Ruso: ста́рины , starines; isahan. ста́рина starina) o starinki (Ruso: старинки), ibig-sabihin ay "mga kuwento ng luma" (Ruso: старый).

Mga klasipikasyon[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mayroong ilang mga paraan upang ikategorya ang bylina, at hindi sumasang-ayon ang mga iskolar kung aling klasipikasyon ang gagamitin. Ang mga iskolar mula sa paaralang mitolohiko ay nag-iiba sa pagitan ng byliny tungkol sa 'mas nakatatanda' at 'mas nakababata' na mga bayani. Ang mga 'nakatatandang' bayani ay kahawig ng mga mitolohiyang pigura, habang ang mga 'nakababatang' bayani ay kahawig ng mga ordinaryong tao. Inuri ng makasaysayang paaralan ang byliny batay sa kung saang prinsipalidad nangyari ang kuwento, tulad ng sa mga siklo ng Kiev, Novgorod, at Galician-Volhynia. Ang mitolohiyang byliny ng mga higante at mga katulad nito ay malamang na nagmula bago pa itinatag ang estado ng Kiev, at hindi madaling mauri ayon sa prinsipalidad. Ang mga iskolar ng makasaysayang paaralan ay madalas na isinasaalang-alang ang mitolohikal byliny nang hiwalay. Ang iba pang mga iskolar ay nagpangkat ng byliny batay sa nilalaman, kabilang ang makabayani, uring kuwentong-bibit, uring novella, at ballad-byliny. Karamihan sa mga iskolar ay mas gusto ang pag-uuri batay sa mga prinsipalidad.[1]

Estruktura[baguhin | baguhin ang wikitext]

Dahil sa kanilang likas na katangian bilang mga piyesang pangganap, ang mga byliny na mang-aawit ay karaniwang gumagamit ng linear at madaling sundin na estruktura.[2] Ang estruktura ng Byliny ay karaniwang kinabibilangan ng tatlong pangunahing bahagi, panimula, bahagi ng pagsasalaysay, at epilogo. Ang pambungad kung minsan ay may kasamang talata upang mahikayat ang mga tagapakinig na makinig. Ang mga pagpapakilala ay madalas na naglalarawan sa mga bayani sa isang kapistahan na binibigyan ng isang gawain o pagtatakda sa isang misyon. Ang bahagi ng pagsasalaysay ay nag-uugnay sa pakikipagsapalaran sa mga pinalaking detalye at pagmamalabis upang gawing mas kapana-panabik ang kuwento. Ang epilogo ay tumutukoy sa gantimpala para sa misyon, isang moral, o isang sanggunian sa dagat, dahil ang byliny ay madalas na ginagawa upang subukang pakalmahin ang dagat.[3] Upang matulungan ang mga tagapakinig na maunawaan ang kuwento, gumamit ang mga mang-aawit ng mga 'islogan' upang paunang salitain ang mga talumpati o diyalogo, na nagtatalaga para sa madla na nakikipag-usap kung kanino.[4]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. Oinas (1978).
  2. Bailey & Ivanova (1998).
  3. Oinas (1978), pp. 247-249.
  4. Bailey & Ivanova (1998), pp. xxvi-xxvii.