Cinderella

Para sa ibang mga gamit, tingnan ang Cinderella (paglilinaw).

Ang "Cinderella", o "The Little Glass Slipper" (Ang Maliit na Salaming Tsinelas), ay isang kwentong-pambayan na may libo-libong pagkakaiba sa buong mundo. Ang bida ay isang batang babae na nabubuhay sa pinabayaan na mga sirkunstansiya na biglang nabago sa kahanga-hangang kapalaran, kasama ang kaniyang pag-akyat sa trono sa pamamagitan ng kasal. Ang kuwento ng Rhodopis, na ikinuwento ng Griyegong geographer na si Estrabon sa pagitan ng mga 7 BC at AD 23, tungkol sa isang aliping babaeng Griyego na nagpakasal sa hari ng Ehipto, ay karaniwang itinuturing na pinakaunang kilalang pagkakaiba ng kuwentong Cinderella.

Ang unang pampanitikang Europeong bersiyon ng kuwento ay inilathala sa Italya ni Giambattista Basile sa kaniyang Pentamerone noong 1634; ang bersiyon na ngayon ay pinakakilala sa mundong nagsasalita ng Ingles ay inilathala sa Pranses ni Charles Perrault sa Histoires ou contes du temps passé noong 1697. Ang isa pang bersiyon ay inilathala nang maglaon ng Magkapatid na Grimm sa kanilang koleksiyon ng kuwentong bayan na Mga Kuwentong-bibit ng mga Grimm noong 1812.

Bagaman ang pamagat ng kuwento at ang pangalan ng pangunahing tauhan ay nagbabago sa iba't ibang wika, sa katutubong wikang Ingles na Cinderella ay isang arketipong pangalan. Ang salitang Cinderella, sa pamamagitan ng pagkakatulad, ay nangangahulugan ng isa na ang mga katangian ay hindi nakilala: isang hindi inaasahang nakakamit ng pagkilala o tagumpay pagkatapos ng isang panahon ng kalabuan at kapabayaan. Ang sikat pa ring kuwento ng Cinderella ay patuloy na nakakaimpluwensiya sa sikat na kultura sa buong mundo, na nagpapahiram ng mga elemento ng kuwento, alusyon, at tropo sa iba't ibang uri ng media.

Mga bersiyong pampanitikan

Ang Italyanong may-akda na si Giambattista Basile ang sumulat ng unang pampanitikang bersiyon ng kuwento.

Ang unang bersiyong Europeo na nakasulat sa prosa ay inilathala sa Napoles, Italya, ni Giambattista Basile, sa kaniyang Pentamerone (1634). Ang kuwento mismo ay itinakda sa Kaharian ng Napoles, noong panahong iyon ang pinakamahalagang sentrong pampolitika at kultura ng Timog Italya at kabilang sa mga pinaka-maimpluwensiyang kabisera sa Europa, at nakasulat sa diyalektong Napolitano. Ito ay muling isinalaysay, kasama ng iba pang kuwentong Basile, ni Charles Perrault sa Histoires ou contes du temps passé (1697), at ng Magkapatid na Grimm sa kanilang koleksiyon ng kwentong-pambayan na Mga Kuwentong-bibit ng mga Grimm (1812).