Costanza / Costanzo
Ang Costanza / Costanzo ay isang Italyanong pampanitikang kuwentong bibit na isinulat ni Giovanni Francesco Straparola sa The Facetious Nights of Straparola (isinulat sa pagitan ng 1550 at 1555).[1]
Buod
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang isang hari ay nagpakasal upang magkaroon ng mga tagapagmana, at ang kaniyang asawa ay nanganak ng tatlong anak na babae. Nang maglaon, napagtanto niya na ang kaniyang asawa ay dumating sa isang edad kung saan hindi na siya magkakaroon ng mga anak, at ang kaniyang tatlong anak na babae ay handa na para sa kasal. Pinakasalan niya sila at hinati ang kaniyang kaharian sa pagitan nila, nag-iingat lamang ng sapat na lupain upang suportahan ang kaniyang hukuman.
Pagkalipas ng ilang taon, ipinanganak ng reyna ang ikaapat na anak na babae, si Costanza. Si Costanza ay pinalaki ng maayos at naging isang mabait, edukado at mahusay na prinsesa. Nang siya ay sapat na upang mag-asawa, iminungkahi nila na siya ay pakasalan ang anak ng isang marquis, dahil ang kaniyang dote ay hindi sapat para sa isang tugma na katumbas ng kaniyang kapanganakan. Tumanggi si Costanza na magpakasal sa ibaba ng kaniyang istasyon, nakadamit bilang isang lalaki, at umalis, na tinatawag ang kaniyang sarili na Costanzo.
Pumasok siya sa serbisyo ng hari, kung saan ninanais siya ng reyna bilang isang manliligaw, ngunit tinanggihan siya ni "Costanzo". Matagal nang ninanais ng hari na maging bihag ang isa sa mga satiro na gumawa ng malaking pinsala sa kaniyang lupain; ang reyna ay iminungkahi sa kaniya na ang isang mabuting utusan bilang Costanzo ay maaaring makahuli ng isa. Iminungkahi ito ng hari kay Costanzo, na pumayag na pasayahin siya. Humingi siya ng isang malaking sisidlan, alak, at tinapay. Sa kakahuyan, pinuno niya ang sisidlan ng alak at tinapay at umakyat sa isang puno. Inamoy ito ng mga satiro, kinain ang tinapay, at nakatulog. Itinali ni Costanza ang isa at binuhat siya. Sa pagbabalik, ang satiro ay nagising at nagsimulang tumawa: sa isang libing ng isang bata, sa isang pagbibigti, sa isang pulutong na tumatawag sa kaniya bilang "Costanzo", at sa iniharap sa hari.
Sinubukan ng hari na magsalita ang satiro. Sinabi ng reyna na tiyak na makakausap ito ni Costanzo. Sinubukan ni Costanzo na suhulan ito ng pagkain, pagkatapos ay binantaan ito ng gutom, at sa wakas ay nangako na palayain ito. Kumain ito at nagsalita. Sinabi nito na sa libing, ang mistulang ama ay hindi ang ama, ngunit ang pari ay; sa pagbitay, ang karamihan ay napuno ng mga opisyal na nagnakaw ng mas maraming pera kaysa sa magnanakaw na bibitayin; at ipapaliwanag nito ang natitira sa susunod na araw. Kinabukasan, ipinaliwanag nito na maling pangalan ang binabanggit nila sa kaniya, at nalinlang ang hari sa paniniwalang ang mga dalaga ng kaniyang asawa ay mga babae, nang sila ay mga lalaking nakabalatkayo. Sinunog ng hari ang kaniyang reyna at ang kaniyang mga magkasintahang disguised, at pinakasalan si Costanza.
Mga pagkakaiba
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang babaeng nagkukunwaring lalaki ay matatagpuan din sa The Three Crowns ni Giambattista Basile. Ang mas huling pagkakaibang French, Belle-Belle ou Le Chevalier Fortuné ni Madame d'Aulnoy, ay nagpapakita ng higit na impluwensya mula sa Straparola.[2]
Mga sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ W. G. Waters, translator, The Facetious Nights by Straparola London: Privately Printed for Members of the Society of Bibliophiles, 1901. 4 volumes.
- ↑ Jack Zipes, The Great Fairy Tale Tradition: From Straparola and Basile to the Brothers Grimm, p 159, ISBN 0-393-97636-X