Desi
Desi ( /ˈdeɪsi,_ˈdɛsi/ ; Hindustani: [d̪eːsi] ) ay isang salitang ginagamit upang ilarawan ang mga tao, kultura, at produkto ng subcontinente ng India at ang kanilang diaspora, na nagmula sa Sanskrit देश ( deśá ), ibig sabihin ay "lupain, bansa".[1] Tinutukoy na ang Desi ay nagmula partikular sa mga tao ng mga bansang India, Pakistan, Nepal, Bhutan, Sri Lanka at Bangladesh.[2][3]
Etimolohiya
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang etnonym ay nabibilang sa endonymic na kategorya (ibig sabihin, ito ay isang self-appellation). Ang Desi ay hiniram mula sa Hindustani na desī ( देसी , دیسی ) 'pambansa', sa huli ay mula sa Sanskrit deśīya, nagmula sa deśa ( देश ) 'rehiyon, lalawigan, bansa'. .[4] Ang unang kilalang paggamit ng salitang Sanskrit ay matatagpuan sa Natya Shastra (~200 BCE), kung saan tinukoy nito ang mga rehiyonal na uri ng katutubong gumaganap sa sining, bilang kabaligtaran sa klasikal na pan-Indian margi . Kaya, ang svadeśa ( Sanskrito: स्वदेश ) ay tumutukoy sa sariling bansa o sariling bayan, habang ang paradeśa ( Sanskrito: परदेश ) ay tumutukoy sa ibang bansa o ibang lupain.
Kasaysayan
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang salitang "Desi" ay nagmula sa salitang Sanskrit na "Desh" na nangangahulugang "bansa". Ang salitang "Desi" ay ginagamit upang tumukoy sa isang bagay na "mula sa bansa" at sa paglipas ng panahon ang paggamit nito ay nalipat patungo sa pagtukoy sa mga tao, kultura, at produkto ng isang partikular na rehiyon; halimbawa, desi food, desi calendar, at desi dress.[5]
Ang Desi ay iba sa salitang Hindustani na wikang vilāyati (Anglicised bilang " Blighty "), [6] na orihinal na tumutukoy sa Afghanistan at Central Asia, sa paglipas ng panahon ay tumukoy ito sa Britanya (sa panahon ng pamamahala ng Britanya vilāyat, isang salitang nagmula sa Arabe na nangangahulugang ' state', nangangahulugang Britanya) ngunit maaari ring sumangguni sa mas pangkalahatan sa anumang bagay na European o Western. Tinutukoy ng mga tao mula sa subkontinenteng naninirahan sa vilāyat (Britanya o sa ibang mga bansa sa Kanluran ang kanilang sarili at ang kanilang kulturang etniko bilang desi . Ang pares ng desi/vilāyati ng mga antonim ay malawakang ginagamit sa mga wikang subkontinente (Hindi, Urdu, Punjabi, Bengali atbp.).
Matapos ang pagpasa ng Immigration and Nationality Act of 1965, ang Estados Unidos ay kapansin-pansing pinataas ang imigrasyon mula sa subcontinent. Habang dumarami ang bilang ng mga mag-aaral mula sa subcontinent na dumating sa US at UK, ang kanilang mga bansang pinagmulan ay kolokyal na tinutukoy bilang deś . Halimbawa, ang lahat ng bagay na Indian kabilang ang mga Indian expatriate ay tinukoy bilang "desi".
Kultura
[baguhin | baguhin ang wikitext]Sa Estados Unidos, tulad ng sa ibang mga bansa, ang ilang diaspora ng mga desi ay lumilikha ng isang "fusion" na kultura, kung saan ang mga pagkain, fashion, musika, at mga katulad nito mula sa maraming lugar sa Timog Asya ay "pinagsama" kapwa sa isa't isa at sa mga elemento mula sa Kanlurang kultura.[8] Halimbawa, ang urban desi ay isang genre ng musika na nabuo sa pamamagitan ng pagsasanib ng tradisyonal na Indian at Western urban na musika.[9] Ang lumalaking pangangailangan ng mga sikat na programming para sa mga South Asian ay naging dahilan upang ilunsad ng MTV ang desi-targeted na channel sa telebisyon na MTV Desi .
Sa UK, ipinagpatuloy ng mga komunidad ng desi ang kultura ng pagsasanib na unang lumabas sa panahon ng pamamahala ng British Raj, na nakakaimpluwensya sa musika, sining, fashion at pagkain. Mayroon na ngayong nakalaang mga istasyon ng radyo na tumutustos sa mga British-South Asian gaya ng BBC Asian Network .
Sa Canada, ang mga desi ay nagtatag ng malalaking etnikong nakapaloob sa mga lugar tulad ng Brampton, Ontario at Surrey, British Columbia .
Sining ng pagganap
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang Natya Shastra ay tumutukoy sa mga rehiyonal na uri ng katutubong sayaw at mga elemento ng musika bilang desi, at nagsasaad na ang mga ito ay sinadya bilang purong libangan para sa mga karaniwang tao, habang ang pan-Indian na mga elemento ng margi ay upang espirituwal na maliwanagan ang mga manonood. Ang mga medyebal na pag-unlad ng klasikal na sayaw at musika ng India ay humantong sa pagpapakilala ng desi gharanas, bilang karagdagan sa mga klasikal na gharanas na naka-code sa Natya Shastra . Ang desi gharanas ay higit na umunlad sa kasalukuyang adavus . Mayroong raga sa Indian classical music na kilala bilang "Desi".
Pagkain at Inumin
[baguhin | baguhin ang wikitext]Sa mga rehiyon ng Timog Asya, ang desi sa konteksto ng pagkain, ay nagpapahiwatig ng "katutubo" o "tradisyonal". Ang mga karaniwang halimbawa ay ang "desi ghee", na siyang tradisyonal na nilinaw na mantikilya na ginagamit sa Timog Asya kumpara sa mas maraming naprosesong taba tulad ng mga langis ng gulay. Ang "Desi chicken" ay maaaring nangangahulugang isang katutubong lahi ng manok. Ang salitang ito ay karaniwang nililimitahan din sa mga wikang nagmula sa Sanskrit (Indo-Aryan).
Ang mga pamanang uri ng gulay at iba pang ani ay maaari ding maging kwalipikado bilang "desi". Ang "Desi diet" ay tumutukoy sa isang diyeta at mga pagpipilian sa pagkain na sinusundan ng mga Indiano sa buong mundo. Ang Desi daru ay tumutukoy sa "country liquor", tulad ng fenny, toddy at arrack . Naiiba ito sa Indian-made foreign liquor gaya ng Indian-made whisky, rum, o vodka .
Tingnan din
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Ganga-Jamuni tehzeeb
- Maliit na India
- Maliit na Pakistan
- Buwan ng Pamana sa Timog Asya
Mga sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]
- ↑ Steinberg, Shirley R.; Kehler, Michael; Cornish, Lindsay (17 Hunyo 2010). Boy Culture: An Encyclopedia. ABC-CLIO. pp. 86–88. ISBN 978-0-313-35080-1. Nakuha noong 12 Marso 2012.
{{cite book}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "desi". OxfordDictionaries.com. Oxford University Press. 2016. Inarkibo mula sa orihinal noong 18 Agosto 2016. Nakuha noong 12 Oktubre 2016.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Zimmer, Ben (27 Setyembre 2013). "Here She Comes, 'Desi' Miss America". The Wall Street Journal (sa wikang Ingles). Nakuha noong 12 Oktubre 2020.
But as South Asians have built up diasporic communities around the world, 'desi' has traveled with them, used not as a put-down but as an expression of ethnic pride. Make that pan-ethnic: Anyone with heritage from the subcontinent—India, Pakistan, Sri Lanka or Bangladesh—can identify as a 'desi' and partake in 'desi' culture.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Sharma, Nitasha Tamar (17 Agosto 2010). Hip Hop Desis: South Asian Americans, Blackness, and a Global Race Consciousness (sa wikang Ingles). Duke University Press. ISBN 978-0-8223-9289-7.
The lives of South Asians in America, or desis—a term meaning "of the land" from the Hindi/Urdu word desh, or country—are both historically constituted and circumscribed by global processes and the limitations of what is possible today.
{{cite book}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Mughal, M. A. Z. (2014-10-20). "Calendars Tell History: Social Rhythm and Social Change in Rural Pakistan" (PDF). History and Anthropology (sa wikang Ingles). 25 (5): 592–613. doi:10.1080/02757206.2014.930034. ISSN 0275-7206. S2CID 55668409.
{{cite journal}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "blighty". "Oxford Dictionaries" (sa wikang Ingles). Oxford University Press.
- ↑ Mughal, M. A. Z. (2014-10-20). "Calendars Tell History: Social Rhythm and Social Change in Rural Pakistan" (PDF). History and Anthropology (sa wikang Ingles). 25 (5): 592–613. doi:10.1080/02757206.2014.930034. ISSN 0275-7206. S2CID 55668409.
{{cite journal}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Kvetko, Peter (2002). When the East Is in the House: The Emergence of Dance Club Culture among Indian-American Youth (Tisis). University of Texas. Inarkibo mula sa orihinal noong 18 Mayo 2006. Nakuha noong 27 Oktubre 2016.
{{cite thesis}}
:|archive-date=
/|archive-url=
timestamp mismatch (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) Padron:Primary source inline - ↑ Kurwa, Nishat (15 Oktubre 2008). "Urban Desi: A Genre on the Rise". All Things Considered. National Public Radio. Nakuha noong 27 Oktubre 2016 – sa pamamagitan ni/ng NPR.org.
{{cite news}}
: CS1 maint: date auto-translated (link)