Pederasyong Pandaigdig ng Ahedres
Ang World Chess Federation(International Chess Federation) o Pandaigdigang Samahan ng Ahedres ay isang internasyunal na samahang nag-uugnay sa iba't ibang pambansang mga smahan ng ahedres sa buong daigdig at kumakatawan bilang namamahala sa internasyunal na pagtutunggali sa ahedres. Kadalasan itong tinatawag na FIDE (bigkas: /ˈfiːdeɪ/ "fi dey"), ang pagpapaikli sa Pranses na pangalan nito.
Itinatag ang FIDE[1] sa Paris, Pransiya noong 20 Hulyo 1924. Ang kasalukuyang pangulo ng samahan ay si Kirsan Ilyumzhinov, na pangulo ng Kalmykia, isang malayang republika sa Rusya.
Mga Pangulo ng FIDE [2]
[baguhin | baguhin ang wikitext]- 1924 - 1939 : Alexander Rueb
Netherlands - 1939 - 1946 : Augusto de Muro
Arhentina - 1946 - 1949 : Alexander Rueb Netherlands
- 1949 - 1970 : Folke Rogard
Sweden - 1970 - 1978 : Max Euwe Netherlands
- 1978 - 1982 : Fridik Olafsson
Iceland - 1982 - 1995 : Florencio Campomanes
Pilipinas - 1995 - 2018 : Kirsan Ilyumzhinov
Rusya - 2018 - .......Arkady Dvorkovich {{RUS
FIDE World Chess Champions [3]
[baguhin | baguhin ang wikitext]Noong 1886 tatlong American chess entity ang nag-organisa ng isang laban sa pagitan ng dalawang pinakakilalang masters ng mga sandaling ito: sina Wilhelm Steinitz at Johannes Zukertort. Upang bigyan ng kahalagahan ng publisidad ang nanalo nito, kikilalanin siya bilang "World Champion". Nanaig si Steinitz at mula roon ay pinili ng monarko ang kanyang kalaban at itinakda ang mga kondisyan sa paglalaro at pang-ekonomiya.
Si Steinitz (1886-1894) ay hinalinhan ni Emmanuel Lasker (1894-1921), José Raul Capablanca (1921-1927), Alexander Alekhine (1927-1935), Max Euwe (1935-1937) at, muli Alekhine.
Noong 1924 itinatag ang FIDE at sinubukang i-regulate ang World Championship ngunit nabigo ang mga pagsisikap nito dahil sa hindi nababawas na kalooban ng may hawak. Noong 1946, nang mamatay si Alekhine, ang FIDE ay determinadong gumawa ng inisyatiba, na nagtatag ng mga batayan para sa halalan ng mga kandidato para sa bakanteng titulo at ang paraan kung saan matutukoy ang mga magiging challenger ng kampeon.
| Taon | Kampeon | Bansa |
|---|---|---|
| 1948 - 1957 | Mikhail Botvinnik |  Unyong Sobyet
|
| 1957 - 1958 | Vasily Smyslov | Unyong Sobyet
|
| 1958 - 1960 | Mikhail Botvinnik | Unyong Sobyet
|
| 1960 - 1961 | Mikhail Tal | Unyong Sobyet
|
| 1961 - 1963 | Mikhail Botvinnik | Unyong Sobyet
|
| 1963 - 1969 | Tigran Petrosian | Unyong Sobyet
|
| 1969 - 1972 | Boris Spassky | Unyong Sobyet
|
| 1972 - 1975 | Robert Fischer |  Estados Unidos
|
| 1975 - 1985 | Anatoly Karpov | Unyong Sobyet
|
| 1985 - 1993 | Garry Kasparov | Unyong Sobyet
|
| 1993 - 1999 | Anatoly Karpov |  Rusya
|
| 1999 - 2000 | Aleksandr Khalifman | Rusya
|
| 2000 - 2002 | Viswanathan Anand |  Indiya
|
| 2002 - 2004 | Ruslan Ponomariov |  Ukranya
|
| 2004 - 2005 | Rustam Kasimdzhanov |  Uzbekistan
|
| 2005 - 2006 | Veselin Topalov |  Bulgaria
|
| 2006 - 2007 | Vladimir Kramnik | Rusya
|
| 2007 - 2013 | Viswanathan Anand | Indiya
|
| 2013 - 2023 | Magnus Carlsen |  Norway
|
| 2023 - 2024 | Ding Liren |  Tsina
|
| 2024 - ...... | Dommaraju Gukesh | Indiya
|
Women's World Chess Champions [4]
[baguhin | baguhin ang wikitext]| Taon | Kampeon | Bansa |
|---|---|---|
| 1927 - 1944 | Vera Menchik | Unyong Sobyet- Republikang Tseko- Reyno Unido
|
| 1950 - 1953 | Lyudmila Rudenko | Unyong Sobyet
|
| 1953 - 1956 | Elisaveta Bykova | Unyong Sobyet
|
| 1956 - 1958 | Olga Rubtsova | Unyong Sobyet
|
| 1958 - 1962 | Elisaveta Bykova | Unyong Sobyet
|
| 1962 - 1978 | Nona Gaprindashvili | Unyong Sobyet
|
| 1978 - 1991 | Maia Chibuirdanidze | Unyong Sobyet
|
| 1991 - 1996 | Xie Jun | Tsina
|
| 1996 - 1999 | Susan Polgar |  Hungary
|
| 1999 - 2001 | Xie Jun | Tsina
|
| 2001 - 2004 | Zhu Chen | Tsina
|
| 2004 - 2006 | Antoaneta Stefanova | Bulgaria
|
| 2006 - 2008 | Xu Yuhua | Tsina
|
| 2008 - 2010 | Alexandra Kosteniuk | Rusya
|
| 2010 - 2012 | Hou Yifan | Tsina
|
| 2012 - 2013 | Anna Ushenina | Ukranya
|
| 2013 - 2015 | Hou Yifan | Tsina
|
| 2015 - 2016 | Mariya Muzychuk | Ukranya
|
| 2016 - 2017 | Hou Yifan | Tsina
|
| 2017 - 2018 | Tan Zhongyi | Tsina
|
| 2018 - ...... | Ju Wenjun | Tsina
|
Chess Olimpiad [5]
[baguhin | baguhin ang wikitext]
Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.