Gurumapa
Ang Gurumāpā (Nepal Bhasa: 𑐐𑐸𑐬𑐸𑐩𑐵𑐥𑐵 (Devanagari :गुरुमापा) ay isang gawa-gawang nilalang sa alamat ng Nepal Mandala. Ayon sa alamat, inaalis daw niya ang mga masuwayin na bata, kaya pinalayas siya sa isang bukid sa Kathmandu.[1][2]
Ang kuwento ng Gurumapa ay isa sa mga pinakakilalang kwentong bayan sa lipunan ng Newar. Siya ay inilalarawan bilang isang higante na may nakakatakot na mukha at nakausli ang mga pangil.
Ang alamat
[baguhin | baguhin ang wikitext]Kesh Chandra
[baguhin | baguhin ang wikitext]Nagsimula ang kuwento sa isang 'di-nagbabago na nagngangalang Kesh Chandra na nakatira sa Itumbaha, isang sagradong patyo sa gitnang Kathmandu.[3][4] Matapos niyang isugal ang lahat ng kaniyang ari-arian, tumira siya sa kaniyang kapatid na babae. Nang ninakaw niya kahit ang plato na pinaghahain ng kaniyang tanghalian para sa pagsusugal, ang kanyang kapatid na babae, na nagnanais na turuan siya ng leksiyon, ay naghain ng kaniyang kanin sa sahig.[5]
Sa sobrang sakit, inipon ni Kesh Chandra ang pagkain sa isang panyo at naglakad ng malayo sa kakahuyan sa labas ng lungsod. Nang makaramdam siya ng gutom, binuklat niya ang kanin, at nakita niyang masama na ito at may mga uod na ang lahat. Kaya't ikinalat niya ang pagkain upang matuyo sa araw at nakatulog.
Ang mga dumi ay nagiging ginto
[baguhin | baguhin ang wikitext]Nang magising si Kesh Chandra, nalaman niyang kinain na ng mga kalapati ang lahat. Sa sobrang lungkot niya ay napaiyak siya. Dahil sa awa sa kaniya, iniwan ng mga kalapati ang kanilang mga dumi na naging ginto. Napakaraming ginto kaya hindi niya madala ang lahat. Habang nag-iisip kung ano ang gagawin, nakita niyang papalapit si Gurumapa, isang higanteng kumakain ng tao na nakatira sa kagubatan. Naakit siya sa amoy ng biktima.
Pinayapa siya ni Kesh Chandran sa pamamagitan ng pagtawag sa kaniya ng tiyuhin, at hinimok siya na dalhin ang ginto sa kaniyang tahanan na may pangako ng isang piging at karapatang kumuha ng mga bata kung tatawagin siya ng kanilang mga magulang sa tuwing sila ay masama. Inuwi ni Kesh Chandra si Gurumapa sa Itumbaha at pinatira siya sa atiko. Sa paglipas ng mga taon, nagsimulang maglaho ang mga bata sa tuwing binabalaan sila ng kanilang mga magulang na darating si Gurumapa at kukunin sila.
Ipinatapon sa Tundikhel
[baguhin | baguhin ang wikitext]Pagkatapos ay nagpasya ang mga lokal na residente na hindi ligtas na panatilihin ang Gurumapa sa kapitbahayan. Nangako silang bibigyan siya ng taunang piging ng nilagang kanin at karne ng kalabaw kung papayag siyang tumira sa bukid ng Tinkhya (Tundikhel). At kaya ang higante ay nahikayat na umalis.[6] Hanggang ngayon, ang mga tao sa lokalidad ay naghahanda ng isang piging sa gabi ng Holi para sa Gurumapa at iniiwan ito sa parang na ngayon ay isang parang pamparada.[7]
Mga sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ Slusser, Mary Shepherd (1982). Nepal Mandala: A Cultural Study of the Kathmandu Valley. Princeton University Press. ISBN 0691031282, 9780691031286. Page 364.
- ↑ Finlay, Hugh; Everist, Richard and Wheeler, Tony (1999). Nepal: Lonely Planet Travel Guides. Lonely Planet. ISBN 0864427042, 9780864427045. Page 154.
- ↑ Pal, Pratapaditya and National Centre for the Performing Arts (India) (2004). Nepal, old images, new insights. Marg Publications. ISBN 8185026688, 9788185026688. Page 108.
- ↑ "Lonely Planet review for Itum Bahal". Lonely Planet. 2012. Nakuha noong 10 Hulyo 2012.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Goodman, Jim (1981). Guide to enjoying Nepalese festivals: an introductory survey of religious celebration in Kathmandu Valley. Kali Press. Page 21.
- ↑ "Polishing up the past". Nepali Times. 22–28 Hulyo 2005. Inarkibo mula sa orihinal noong Pebrero 23, 2013. Nakuha noong 10 Hulyo 2012.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Bisht, Kapil (Nobyembre 2011). "A walk into the heritage". ECS Nepal. Inarkibo mula sa orihinal noong 11 Disyembre 2013. Nakuha noong 6 Disyembre 2013.
{{cite news}}: CS1 maint: date auto-translated (link)