Jean de l'Ours

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Si Jean de l'Ours (Pagbigkas sa Pranses: [ʒɑ̃ də luʁs])[a] o Juan ang Oso,[1] Juan ng Oso, o [2] Juan-ng-Boso,[3] Juan Oso, ay ang nangungunang tauhan sa Pranses na kuwentong-pambayan Jean de l'Ours inuri bilang Type 301B[b] sa Aarne–Thompson na sistema; maaari rin itong magpahiwatig ng anumang kuwento ng ganitong uri.

Ang ilang mga tipikal na elemento ay ang bayani ay ipinanganak na kalahating oso, kalahating tao; nakakakuha siya ng sandata, karaniwang isang mabigat na tungkod na bakal, at sa kaniyang paglalakbay; nakipagsapalaran up siya sa dalawa o tatlong kasama. Sa isang kastilyo natalo ng bayani ang isang kalaban, hinabol siya sa isang butas, natuklasan ang isang ilalim ng lupa, at iniligtas ang tatlong prinsesa. Iniwan siya ng mga kasama sa butas, kinuha ang mga prinsesa para sa kanilang sarili. Nakatakas ang bayani, hinanap ang mga kasama at pinaalis sila. Pinakasalan niya ang pinakamagandang prinsesa sa tatlo, ngunit hindi bago dumaan sa ilang (mga) pagsubok ng hari.[5]

Ang tauhan ay sinasabing isa sa "pinakatanyag na uri ng kuwento sa tradisyong Hispaniko at Frankopono".[6] Maraming pagkakaiba ang umiiral sa Pransiya, madalas na pinapanatili ang pangalang Jean de l'Ours o isang bagay na katulad para sa bayani. Ang ilan sa mga analogo sa Europa na nagpapanatili ng mga pangalan na nauugnay sa "Juan" ay: Jan de l'Ors (Occitan: [ˈdʒan de ˈluɾs]); Joan de l'Ós (Catalan: [ʒuˈan də ˈlɔs] o [dʒoˈan dəˈlɔs]);[7] Juan del Oso, Juan el Oso, Juanito el Oso, Juanillo el Oso (Español: [ˈxwan (d)el ˈoso], [xwanito el ˈoso; -niʎo ]);[8] Giovanni dell'Orso (Italyano: [dʒoˈvanni delˈlorso]),[9] Iann he vaz houarn (Breton); [c] Medvedko Bogatyr [ru] (Ruso).[10][11] Ang kuwento ay lumaganap din sa Bagong Mundo, na may mga halimbawa mula sa Canada na Pranses, Mehiko, at iba pa.

Pisikal na hitsura[baguhin | baguhin ang wikitext]

Si Jean-de-l'Ours noong bata, narito ang isang pulot na inampon ng isang balo na dinukot ng isang oso.
—ilustrasyon ni Édouard Zier.

Ilang bersiyon ng Pranses ang tahasang nagkomento tungkol kay Jean de l'ours na natatakpan ng mga balahibo sa katawan sa kaniyang buong katawan.[12] Isang bersiyon ng Gascon, idinagdag ni Jan l'Oursét na mayroon siyang "isang malaking ulo tulad ng sa oso, maliban sa hugis nito".[13]

Ang bayani ay tao mula baywang pataas at oso mula baywang pababa sa isang Mehikanong bersyon (Juan el Oso)[14] pati na rin ang kuwentong Ruso na "Ivanko Medv(i)edko [ru]" (o "Ivanko ang anak ng Oso").[15][16] Para sa paghahambing, sa kuwwentong Avar na "Bear's Ear", ang bida ay may mga tainga na parang oso.[17][18]

Talababa[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. ↑ Note that final s is pronounced.
  2. ↑ It should be noted, however, that the third revision of the Aarne-Thompson classification system, made in 2004 by German folklorist Hans-Jörg Uther, subsumed both subtypes AaTh 301A and AaTh 301B into the new type ATU 301.[4]
  3. ↑ French translation: Jean à la barre en fer, i.e. "John with the iron stick".

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. ↑ Thompson (1968).
  2. ↑ Creighton, Taft & Caplan (1993).
  3. ↑ Delarue & Fife (tr.) (1956).
  4. ↑ Uther, Hans-Jörg. The types of International Folktales. A Classification and Bibliography, Based on the System of Antti Aarne and Stith Thompson. Folklore Fellows Communicatins (FFC) n. 284. Helsinki: Suomalainen Tiedeakatemia-Academia Scientiarum Fennica, 2004. p. 177.
  5. ↑ Delarue (1949): analysis of themes for sections II ~ VII (applicable to Type 301 B)
  6. ↑ McCarthy, William Bernard. Cinderella in America: a book of folk and fairy tales. The University Press of Mississippi. 2007. p. 130. ISBN 978-1-57806-959-0
  7. ↑ Maspons y Labrós (1871).
  8. ↑ Espinosa (1924).
  9. ↑ Visentini (1879).
  10. ↑ "Ivan the Bear’s Son." In: The Complete Folktales of A. N. Afanas’ev: Volume I, edited by Haney Jack V., 359-61. Jackson: University Press of Mississippi, 2014. doi:10.2307/j.ctt9qhm7n.99.
  11. ↑ "The Bear, Moustaches, Mountain Man, and Oakman Bogatyrs." In: The Complete Folktales of A. N. Afanas’ev: Volume I, edited by Haney Jack V., 321-29. Jackson: University Press of Mississippi, 2014. doi:10.2307/j.ctt9qhm7n.91.
  12. ↑ Delarue's element II c, "II a le corps couvert de poils", Delarue (1949), seen in versions 1, 4, 9, (Cosquin's no. 1), etc.
  13. ↑ Delarue's 67, Delarue (1949), Duffard (1902), "Jan l'Oursét (Jean l'Ourset)", L'Armagnac Noir, ou Bas-Armagnac, pp. 211– 230.
  14. ↑ "John Bear" (Juan Oso) from Leopold Gemoets, then 19 years old, resident of El Paso, Texas, collected in 1964. He had heard it from a gardener in Ciudad Juárez, Mexico. Barakat (1965), and note 18.
  15. ↑ Cosquin (1876), citing Gubernatis.
  16. ↑ Haney, Jack V. (1999), "Ivanko the Bear's son", The Complete Russian Folktale: Russian animal tales, ISBN 9781563244902
  17. ↑ Cosquin (1876), p. 88, citing Schiefner.
  18. ↑ Schiefner, Anton (1873), "C'il'in (Bärenohr)", Awarische Texte, Mémoires de l'Académie impériale des sciences de St.-Petersbourg, series 3, vol. XIX, No. 6
Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jean_de_l%27Ours&oldid=2056009"