Tingnan ang wikitext ng Kataas-taasang Konseho ng Kirgistan

{{multiple issues|
{{MOS|date=Enero 2024}}
{{cleanup|date=Enero 2024|reason=Kailangan ayusin ang balarila at pagkakasulat. Kailangan isalin din ang mga banyagang salita.}}
}}{{Infobox legislature
 | name               = Supreme Council
 | native_name        = {{lang|kg|Жогорку Кеңеш}}<br />{{lang|ru| Верховный Совет}}
 | legislature        = [[7th Supreme Council of Kyrgyzstan|7th Supreme Council]]
 | coa_pic            = Logo of the Jogorku Kenesh.png
 | coa_res            = 225px
 | house_type         = Unicameral
| foundation = 
*1938 ([[Supreme Soviet of the Kirghiz SSR]])
*1990 (Supreme Council of the Kyrgyz Republic)
*1994 (constitutionalized)
*2007 (unicameralized)
 | leader1_type       = Speaker
 | leader1            = [[Nurlanbek Shakiev]]
 | party1             = [[Mekenchil]]
 | election1          = 5 October 2022
 | leader2_type       = [[Chairman of the Cabinet of Ministers of Kyrgyzstan|Chairman of the Cabinet of Ministers]]
 | leader2            = [[Akylbek Japarov]]
 | party2             = [[Ar-Namys]]
 | election2          = 12 October 2021
 | members            = 90
 | term_length        = 5 years
 | structure1         = 7th Supreme Council of Kyrgyzstan.svg
 | structure1_res     = 280px
 | political_groups1  = '''Majority (54)'''
* {{colorbox|{{party color|Ata-Jurt Kyrgyzstan}}|border=silver}} [[Ata-Jurt Kyrgyzstan]] (19)
* {{colorbox|{{party color|Mekenchil}}|border=silver}} [[Mekenchil]] (14)<ref>{{Cite web |date=2022-10-06 |title=Часть депутатов покинула фракцию «Ата-Журт Кыргызстан» и объединилась в новую группу |url=https://rus.azattyk.org/a/32067656.html |access-date=2023-06-23 |website=Радио Азаттык (Кыргызская служба Радио Свободная Европа/Радио Свобода) |language=ru}}</ref>
* {{colorbox|{{party color|Ishenim}}|border=silver}} [[Ishenim]] (12)
* {{colorbox|{{party color|Yntymak (political party)}}|border=silver}} [[Yntymak (political party)|Yntymak]] (9)

'''Others (36)'''

* {{colorbox|{{party color|Eldik}}|border=silver}} [[Eldik]] (13)
** {{colorbox|{{party color|Party of Veterans of the Afghan War}}|border=silver}} [[Party of Veterans of the Afghan War|Afghans' Party]] (1)
* {{colorbox|{{party color|Alliance (Kyrgyz political party)}}|border=silver}} [[Alliance (Kyrgyz political party)|Alliance]] (7)
* {{colorbox|{{party color|Butun Kyrgyzstan}}|border=silver}} [[Butun Kyrgyzstan|United Kyrgyzstan]] (6)
* {{colorbox|{{party color|Light of Faith (political party)}}|border=silver}} [[Light of Faith (political party)|Light of Faith]] (5)
* {{colorbox|{{party color|Social Democrats (Kyrgyzstan)}}|border=silver}} [[Social Democrats (Kyrgyzstan)|Social Democrats]] (1)
* {{colorbox|{{party color|Independent politician}}|border=silver}} [[Independent politician|Independents]] (4)

 | committees1        = 
 | voting_system1     = '''[[Parallel voting]]''':<br />[[Party-list proportional representation]] (54 seats)<br />[[First-past-the-post]] (36 seats)
 | last_election1     = [[2021 Kyrgyz parliamentary election|28 November 2021]]
 | session_room       = File:White_House_in_Bishkek.jpg
 | session_res        = 300px
 | meeting_place      = [[White House (Bishkek)|Jogorku Kenesh Building]], [[Bishkek]]
 | website            = {{URL|www.kenesh.kg}}
}}

Ang '''Kataas-taasang Konseho''' ay ang [[unicameral]] [[parlamento]] ng [[Kyrgyzstan|Kyrgyz Republic]]. Ito ay kilala bilang [[Supreme Soviet of the Kirghiz SSR|Supreme Soviet]] ng [[Kirghiz Soviet Socialist Republic]] hanggang 1991.

Ang parlyamento ay may 90 na upuan<ref>{{Cite news|title=Five Takeaways From The Kyrgyz Parliamentary Elections|url=https://www.rferl.org/a/kyrgyzstan-elections-five-takeaways-pannier/31584007.html |access-date=2021-11-29|newspaper=Radio Free Europe/Radio Liberty|date=29 Nobyembre 2021 |language=fil |last1=Pannier |first1=Bruce }}</ref> kasama ang mga miyembrong nahalal para sa limang- taon na termino sa pamamagitan ng dalawang pamamaraan: [[party-list proportional representation|party-list proportional voting]] (54 na upuan) at [[first-past-the-post na pagboto]] (36 na upuan).

==Kasaysayan==
Sa panahon ng pamamahala ng Sobyet, ito ay kilala bilang [[Supreme Soviet of the Kirghiz SSR]].

Mula Agosto 1991, nang makamit ng Kyrgyzstan ang kalayaan mula sa Unyong Sobyet, hanggang Oktubre 2007, nang ang Konstitusyon ay binago sa isang [[2007 Kyrgyz constitutional referendum|referendum]], ang Supreme Council ay binubuo ng '''Legislative Assembly''' ( ''Мыйзам Чыгаруу Жыйыны'', ''Mıyzam Chıgharuu Zhıyını'', ang mataas na kapulungan) at ang '''Assembly of People's Representatives''' (''Эл Окулдор Жыйыныhını'', '' lower bahay) na may 60 at 45 na miyembro, ayon sa pagkakabanggit. Ang mga miyembro ng parehong kapulungan ay inihalal sa limang taong termino. Sa Asembleya ng mga Kinatawan ng Bayan lahat ng 45 miyembro ay inihalal sa solong upuan [[mga nasasakupan]]; sa Legislative Assembly 45 na miyembro ang nahalal sa single-seat constituencies at 15 ang nahalal sa pamamagitan ng party list.

Mula noong Oktubre 2007, ang Supreme Council ay isang unicameral legislature. Orihinal na ito ay binubuo ng 90 miyembro, ngunit noong 2010 ay napatalsik si Presidente [[Kurmanbek Bakiyev]] sa panahon ng [[Kyrgyz Revolution of 2010|Kyrgyz Revolution]], isang bagong [[Constitution of Kyrgyzstan|Constitution]] ang pinagtibay, na tumaas ang bilang ng mga miyembro sa 120. Ang mga partido ay limitado sa 65 na upuan upang maiwasan ang konsentrasyon ng kapangyarihan. Ang isang [[2021 Kyrgyz constitutional referendum|boto sa isang bagong konstitusyon]] ay nagbawas sa bilang ng mga puwesto sa parliament ng 25%, sa gayon ay bumalik sa 90 na upuan.<ref>{{Cite news|title=Kyrgyz Voters Approve Constitutional Changes To Strengthen Panguluhan|url=https://www.rferl.org/a/kyrgyzstan-constitution-strengthen-japarov-presidency-/31197472.html|access-date=2021-11-29|newspaper=Radio Free Europe/Radio Liberty| date=11 Abril 2021 |language=fil}}</ref>

== Sistema ng halalan ==
Sa 90 na puwesto sa Supreme Council, 54 ang inihahalal ng [[proporsyonal na representasyon]] sa iisang nationwide constituency, at 36 sa single-seat districts.<ref>{{Cite news|title=Kyrgyz President Signs Bill on Changes sa Electoral Law|newspaper=Radio Free Europe/Radio Liberty |date=27 August 2021 |url=https://www.rferl.org/a/kyrgyzstan-japarov-electoral-changes/31431056.html}}</ref> Upang manalo ng mga puwesto, dapat pumasa ang mga partido sa pambansang hangganan ng elektoral na 5% ng mga boto na inihagis (bumaba mula sa 7% sa mga halalan sa Oktubre 2020),<ref name=":0">{{Cite web|last=Putz|first= Catherine|date=22 Oktubre 2020|title=Kyrgyzstan Punts on Elections to Pursue Constitutional Reforms|url=https://thediplomat.com/2020/10/kyrgyzstan-punts-on-elections-to-pursue-constitutional-reforms/| archive-url=|archive-date=|access-date=25 Oktubre 2020|website=The Diplomat|language=en-US}}</ref> at makatanggap ng hindi bababa sa 0.5% ng boto sa bawat isa sa pitong [[ Mga Rehiyon ng Kyrgyzstan|rehiyon]].

==Mga Tagapagsalita ==

Ang unang lehislatura ng Kyrgyzstan ay [[List of Chairmen of the Supreme Soviet of the Kirghiz Soviet Socialist Republic|Supreme Soviet]] hanggang 1994.

Ang bicameral legislature ay itinatag noong 1995, at pinalitan ng unicameral legislature, Supreme Council, noong 2005.<ref>{{Cite web |url=https://iacis.ru/eng/parliaments/parlamenty_uchastniki/jogorku_kenesh_of_the_kyrgyz_republic |title=Jogorku ang Kyrgyz Republic |access-date=2020-04-30 |archive-date=2020-05-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200513184137/https://iacis.ru/ |url-status=dead }}</ref>

==Mga sanggunian==
{{reflist}}

{{uncategorized}}