Khol

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Ang khol ay isang terracotta na may dalawang panig na tambol na ginagamit sa hilaga at silangang India para sa saliw ng musikang debosyonal (bhakti). Ito ay kilala rin bilang isang mridanga (< Sanskrito mrit + anga, lit. na 'luwad na biyas'), hindi dapat ipagkamali sa mridangam. Nagmula ito sa mga estado ng India ng Kanlurang Bengal, Assam, at Manipur. Ang tambol ay nilalaro gamit ang mga palad at daliri ng magkabilang kamay.

Paglalarawan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang khol ay itinuturing na kahawig ng sinaunang gopuchha na hugis ng mga tambol, gaya ng inilarawan sa Natya Shastra. Ang kanang mukha ng tambol ay may mataas na pitch at gumagawa ng metal na tunog, samantalang ang kaliwang mukha, ay gumagawa ng mas mababang tunog ng bass.[1][2]

Konstruksiyon[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mga bahagi ng khol (mridanga)

Ang khol ay isang tambol na may guwang na katawan ng lupa, na may mga ulo ng tambol sa magkabilang dulo, ang isa ay mas maliit kaysa sa isa. Ang mga ulo ng tambol ay gawa sa balat ng baka o kambing, at tatlong-layer at ginagamot ng isang bilog ng rice paste, pandikit, at bakal na kilala bilang syahi. Ang ilang mga modernong instrumento ay ginawa gamit ang isang fiberglass na katawan at sintetikong mga ulo ng tambol.

Kasaysayan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Napakaraming kasaysayan tungkol sa pinagmulan nito. Ang iba't ibang uri ng Khol ay makukuha sa hilagang silangang India. Ang Odisha, Manipur, Bengal, at Assames na Khol ay karaniwang matatagpuan sa iba't ibang anyo. Ang kahoy na khol ay ginawang terracotta ng Assamese polimata na Sankardev.[3]

Gamit[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang khol ay itinuturing na mahalagang bahagi ng kultura ng Ek Saran Naam Dharma at ginagamit sa bhaona (mga dula), gayan-bayan , prasanga-kirtan at borgeet (mga liriko na kanta). Kilala si Assames na polimata na si Sankardeva na inangkop at pinaunlad ang tradisyon ng gayan-bayan sa pamamagitan ng paggamit ng mga instrumentong pangmusika tulad ng khol at taal. Ayon sa Assames na Neo-Vaishnavita, ang pagtugtog ng khol ay itinuturing na isang banal na aktibidad at ito rin ay itinuturing na isa sa pinakamahalagang tradisyonal na instrumentong pantambol.[4] Isa rin itong pangunahing instrumentong pangmusika na sinasabayan ng pagtatanghal ng Sattriya.[5]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. "Khol - India Instruments". www.india-instruments.com. Nakuha noong 2019-10-20.
  2. "Yathi and Jathi - Classical Music Mridangam". www.mridangams.com. Nakuha noong 2019-10-20.
  3. Indian Literature. Sähitya Akademi. 1970. p. 84. Nakuha noong 23 December 2012.
  4. Nandini, Dr M. Lalitha & M. (2017-11-30). "Soul of kirtans". The Hindu (sa Ingles). ISSN 0971-751X. Nakuha noong 2019-10-20.
  5. Barthakur, Dilip Ranjan (2003). The Music and Musical Instruments of North Eastern India. Mittal Publications. ISBN 81-7099-881-6.