Malanka

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Ang Malanka (Ukranyo: Маланка, o "Shchedryi vechіr" o "Щедрий Вечір"; Biyeloruso: Шчодры вечар) ay isang Ukranyano at Byelorusong pistang-bayan na ipinagdiriwang tuwing 13 Enero, na Bisperas ng Bagong Taon alinsunod sa kalendaryong Hulyano (tingnan ang Lumang Bagong Taon).

Ang kuwento kung saan nagmula ang Malanka[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang Bagong Taon ng Silangang Eslabo ay nakuha ang pangalang Malanka mula sa isang Kristiyanong katutubong kuwento ng may paganong pinagmulan. Ang kuwento ay batay sa diyos na lumikha na si Praboh, at sa kaniyang apat na anak na lalaki at isang anak na babae. Ang isa sa kaniyang mga anak ay ang Diyablo (Veles), ang pangalawang anak ay si San Jorge (Yar-Yarylo), ang pangatlo ay si San Juan (Rai), at ang ikaapat ay si Lad o Mir (Kapayapaan). Ang isang anak na babae ay isang diyosa ng lupa na nagngangalang Lada, na nagkaroon ng dalawang anak: isang anak na lalaki na tinawag na Buwan at isang anak na babae na "Tagsibol-Mayo", na kalaunan ay tinukoy bilang Mylanka dahil siya ay mapagmahal (мила). Bilang inang Mundo, siya ang may pananagutan sa pamumulaklak ng mga bulaklak at sa mga halaman tuwing tagsibol. Sa isang bersyon ng mito ng Hades at Persephone, ninanais ng masamang tiyuhin ni Mylanka (ang Diyablo) ang kainyang presensiya sa kailaliman ng lupa at dinukot siya isang araw nang nangangaso ang Buwan. Habang wala siya, ang Mundo ay naiwan na walang tagsibol at sa sandaling siya ay pinalaya mula sa mga bisyo ng Diyablo, ang mga bulaklak ay nagsimulang mamukadkad at ang mga halaman ay kumalat sa buong mundo. Ipinagdiriwang ng mga Ukranyano ang Malanka bilang simbolo ng pagsisimula ng tagsibol.[1]

Mga Ukranyanong tradisyon[baguhin | baguhin ang wikitext]

Sa umaga ng araw na ito ay inihanda ang pangalawang ritwal na kutia—ang "mapagbigay" na kutia. Hindi tulad ng "bahata" kutia sa Sviat Vechir, ito ay ginawa gamit ang mga di-Kuwaresmong sangkap. Gaya ng ginagawa sa Sviat Vechir, inilalagay ang kutia sa pokuttia (ang sulok ng bahay sa tapat ng pich (lutuan), kung saan nakabitin ang mga icon). Bilang karagdagan, ang mga kababaihan ay nagluluto ng mlyntsi (pancake), at gumagawa ng mga pyrih at dumpling na may keso, upang ibigay bilang mga regalo sa mga caroler at "naghahasik".

Ang pagkain ay binibigyan ng napakahalagang papel: sa Malanka, dahil pinaniniwalaan na ang mas maraming pagkakaiba-iba sa mesa sa araw na iyon, mas magiging mapagbigay sa susunod na taon. Ang mga pinggan ay dapat na napaka-kasiya-siya, ngunit, halimbawa, ang pagluluto ng isda ay isang masamang palatandaan, dahil ang kaligayahan ay maaaring "ibuhos" sa labas ng bahay. Tiyak na inihanda ang mga pagkaing baboy, dahil ang hayop na ito ay sumisimbolo ng kasaganaan sa bahay. Ayon sa kaugalian, ang baboy ay inihahanda bilang kholodets (karne sa aspic), dugo at baboy na sausage, vershchaky (inihaw na baboy na inatsara sa beet kvas), salo (cured slab ng pork fatback, katulad ng Italyanong lardo), pinalamanan na buong baboy, at higit pa.

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. "Malanka". Uast.org. 18 July 2013. Inarkibo mula sa ang orihinal noong 4 April 2014. Nakuha noong 3 April 2014.