Damong-maria

Damong-maria (Artemisia)
	Artemisia abronatum
Klasipikasyong pang-agham
Kaharian:	Plantae
Klado:	Tracheophytes
Klado:	Angiosperms
Klado:	Eudicots
Klado:	Asterids
Orden:	Asterales
Pamilya:	Asteraceae
Tribo:	Anthemideae
Sari:	Artemisia; L., 1753
Tipo ng espesye
	Artemisia vulgaris L.;
Mga uri
	Tingnan ang teksto.

Tungkol ito sa halaman, para sa diyosang Griyego tingnan ang Artemis.

Ang damong maria^[1] (binabaybay ding damong-maria^[1], damong marya ^[1], at damong-marya^[1]), artemisya^[1] o Artemisia^[1] (Ingles: wormwood^[1], mugwort^[1], sagebrush^[1], sagewort) ay isang malaki at malawak na sari ng mga halamang may mga uring nabibilang sa pagitan ng 200 hanggang 400 mga uri, na kinabibilangan ng pamilya ng mga krisantemo^[2] o butonsilyo^[2] (Asteraceae, daisy sa Ingles). Binubuo ito ng mga matitipuno at malulusog na mga damong-gamot at mga palumpong na kilala dahil sa kanilang mga langis na bolatil (madaling sumingaw). Tumutubo sila sa mga pook na may katamtamang klima sa Hilagang Hemispero at Katimugang Hemispero, karaniwang nasa tuyo at di-gaanong tuyong mga lugar. Nalulukuban ng mga puting buhok ang mga tila-eletsong mga dahon ng mga damong-maria. May ilang mga botanistang naghahati ng sari sa ilan pang sari (henero), ngunit hindi binibigyang katibayan ng pagsusuring pang-DNA (Watson et al. 2002) ang pagpapanatili ng mga saring Crossostephium, Filifolium, Neopallasia, Seriphidium, at Sphaeromeria. Ngunit mayroon namang tatlong ibang nakahiwalay ngunit nakapailalim na mga sari (ang Stilnolepis, Elachanthemum, at Kaschgaria) na napapanatili sa gayong pagkakahati sa pamamagitan ng ebidensiyang ito.

Ginagamit ang mga uri ng Artemisia bilang pagkain ng mga higad ng ilang uri ng Lepidoptera.

Mga piling uri

Artemisia abrotanum L. – Southernwood, Southern Wormwood, Abrotanum, Lemon Plant
Artemisia absinthium L. – Grand Wormwood
Artemisia adamsii Besser
Artemisia afra – African Wormwood, African Sagebrush
Artemisia alaskana Rydb. – Alaska Wormwood
Artemisia alcockii Pamp.
Artemisia aleutica Hultén – Aleutian Wormwood
Artemisia amoena Poljakov
Artemisia annua L. – Annual Wormwood, Sweet Sagewort, Sweet Annie
Artemisia araxina Takht.
Artemisia arborescens - Tree Wormwood
Artemisia arbuscula Nutt. – Little Sagebrush, Low Sagebrush, Black Sage
Artemisia arctica Less. – Boreal Sagebrush
Artemisia arctisibirica Korobkov
Artemisia arenaria DC.
Artemisia arenicola Krasch. ex Poljakov
Artemisia argentea (Madeira wormwood ?)
Artemisia argyi H.Lév. & Vaniot
Artemisia argyrophylla Ledeb.
Artemisia armeniaca Lam.
Artemisia aschurbajewii C.G.Aro
Artemisia australis Less. – Oahu Wormwood
Artemisia austriaca Jacq.
Artemisia avarica Minat.
Artemisia badhysi Krasch. & Lincz. ex Poljakov
Artemisia balchanorum Krasch.
Artemisia baldshuanica Krasch. & Zaprjag.
Artemisia bargusinensis Spreng.
Artemisia bejdemaniae Leonova
Artemisia biennis Willd. – Biennial Sagewort, Biennial Wormwood
Artemisia bigelovii Gray – Bigelow Sage, Bigelow Sagebrush
Artemisia borealis Pall.
Artemisia borotalensis Poljakov
Artemisia bottnica Lundstr. ex Kindb.
Artemisia caespitosa Ledeb.
Artemisia californica Less. – Coastal Sagebrush, California Sagebrush
Artemisia camelorum Krasch.
Artemisia campestris L. – Field Wormwood
Artemisia cana Pursh – Silver Sagebrush
Artemisia canadensis – Canada Wormwood
Artemisia capillaris Thunb. – Capillary Wormwood, Yerba Lenna Yesca
Artemisia carruthii Wood ex Carruth. – Carruth Sagewort, Carruth's Sagebrush
Artemisia caucasica Willd.
Artemisia chamaemelifolia Vill.
Artemisia cina O. Berg & C. F. Schmidt – Santonica, Levant Wormseed
Artemisia ciniformis Krasch. & Popov ex Poljakov
Artemisia commutata Besser
Artemisia compacta Fisch. ex DC.
Artemisia cuspidata Krasch.
Artemisia czukavinae Filatova
Artemisia daghestanica Krasch. & Poretzky
Artemisia demissa Krasch.
Artemisia depauperata Krasch.
Artemisia deserti Krasch.
Artemisia desertorum Spreng.
Artemisia diffusa Krasch. ex Poljakov
Artemisia dimoana Popov
Artemisia dolosa Krasch.
Artemisia douglasiana Bess. – Douglas' Mugwort, Douglas' Sagewort
Artemisia dracunculus L. – Tarragon
Artemisia dubia Wall.
Artemisia dubjanskyana Krasch. ex Poljakov
Artemisia dumosa Poljakov
Artemisia elongata Filatova & Ladygina
Artemisia eremophila Krasch. & Butkov ex Poljakov
Artemisia eriantha Ten.
Artemisia feddei H.Lév. & Vaniot
Artemisia fedtschenkoana Krasch.
Artemisia ferganensis Krasch. ex Poljakov
Artemisia filifolia Torr. – Sand Sagebrush, Sand Sagebush, Silvery Wormwood
Artemisia flava Jurtzev
Artemisia franserioides Greene – Ragweed Sagebrush
Artemisia freyniana (Pamp.) Krasch.
Artemisia frigida Willd. – Fringed Sagebrush, Fringed Sagewort, Prairie Sagewort
Artemisia fulvella Filatova & Ladygina
Artemisia furcata Bieb. – Forked Wormwood
Artemisia galinae Ikonn.
Artemisia glabella Kar. & Kir.
Artemisia glacialis – Glacier Wormwood, Alpine Mugwort
Artemisia glanduligera Krasch. ex Poljakov
Artemisia glauca Pall. ex Willd.
Artemisia glaucina Krasch. ex Poljakov
Artemisia globosa Krasch.
Artemisia globularia Cham. ex Bess. – Purple Wormwood
Artemisia glomerata Ledeb. – Cudweed Sagewort, Pacific Alpine Wormwood
Artemisia gmelinii Webb ex Stechmann – Gmelin's Wormwood
Artemisia gnaphalodes Nutt.
Artemisia gorjaevii Poljakov
Artemisia gracilescens Krasch. & Iljin
Artemisia gurganica (Krasch.) Filatova
Artemisia gypsacea Krasch., Popov & Lincz. ex Poljakov
Artemisia halodendron Turcz. ex Besser
Artemisia halophila Krasch.
Artemisia heptapotamica Poljakov
Artemisia hippolyti Butkov
Artemisia hololeuca M.Bieb. ex Besser
Artemisia hulteniana Vorosch.
Artemisia incana (L.) Druce
Artemisia insulana Krasch.
Artemisia insularis Kitam.
Artemisia integrifolia L.
Artemisia issykkulensis Poljakov
Artemisia jacutica Drobow
Artemisia japonica Thunb.
Artemisia juncea Kar. & Kir.
Artemisia karatavica Krasch. & Abolin ex Poljakov
Artemisia karavajevii Leonova
Artemisia kaschgarica Krasch.
Artemisia kauaiensis (Skottsberg) Skottsberg – Kauai Wormwood
Artemisia keiskeana Miq.
Artemisia kelleri Krasch.
Artemisia kemrudica Krasch.
Artemisia knorringiana Krasch.
Artemisia kochiiformis Krasch. & Lincz. ex Poljakov
Artemisia koidzumii Nakai
Artemisia kopetdaghensis Krasch. ex Poljakov
Artemisia korovinii Poljakov
Artemisia korshinskyi Krasch. ex Poljakov
Artemisia krushiana Bess. – Krush's Wormwood
Artemisia kulbadica Boiss. & Buhse
Artemisia kuschakewiczii C.G.A.Winkl.
Artemisia laciniata Willd. – Siberian Wormwood
Artemisia laciniatiformis Kom.
Artemisia lagocephala (Besser) DC.
Artemisia lagopus Fisch. ex Besser
Artemisia latifolia Ledeb.
Artemisia ledebouriana Besser
Artemisia lehmanniana Bunge
Artemisia leontopodioides Fisch. ex Besser
Artemisia lessingiana Besser
Artemisia leucodes Schrenk
Artemisia leucophylla (Turcz. ex Besser) Pamp.
Artemisia leucotricha Krasch. ex Ladygina
Artemisia lindleyana Bess. – Columbia River Wormwood
Artemisia lipskyi Poljakov
Artemisia littoricola Kitam.
Artemisia longifolia Nutt. – Longleaf Sagebrush, Longleaf Wormwood
Artemisia ludoviciana Nutt. – Gray Sagewort, Prairie Sage, White Sagebrush
Artemisia macilenta (Maxim.) Krasch.
Artemisia macrantha Ledeb.
Artemisia macrobotrys Ledeb. – Yukon Wormwood
Artemisia macrocephala Jacq. ex Besser
Artemisia macrorhiza Turcz.
Artemisia maracandica Bunge
Artemisia maritima L. – Sea Wormwood
Artemisia marschalliana Spreng.
Artemisia martjanovii Krasch. ex Poljakov
Artemisia mauiensis (Gray) Skottsberg – Maui Wormwood
Artemisia maximovicziana Krasch. ex Poljakov
Artemisia medioxima Krasch. ex Poljakov
Artemisia messerschmidtiana Besser
Artemisia michauxiana Bess. – Michaux Sagebrush, Michaux's Wormwood
Artemisia Minor Jacquem. ex Besser
Artemisia mogoltavica Poljakov
Artemisia mongolica (Besser) Fisch. ex Nakai
Artemisia mongolorum Krasch.
Artemisia montana (Nakai) Pamp.
Artemisia mucronulata Poljakov
Artemisia multisecta Leonova
Artemisia namanganica Poljakov
Artemisia nesiotica Raven – Island Sagebrush
Artemisia nigricans Filatova & Ladygina
Artemisia norvegica Fries – Norwegian Mugwort
Artemisia nova A. Nels. – Black Sagebrush
Artemisia obscura Pamp.
Artemisia obtusiloba Ledeb.
Artemisia oelandica (Besser) Krasch.
Artemisia olchonensis Leonova
Artemisia oliveriana J. Gay ex Besser
Artemisia opulenta Pamp.
Artemisia packardiae J. Grimes & Ertter – Packard's Wormwood, Succor Creek Sagebrush
Artemisia pallasiana Fisch. ex Besser
Artemisia palmeri Gray – San Diego Sagewort
Artemisia palustris L.
Artemisia pannosa Krasch.
Artemisia papposa Blake & Cronq. – Owyhee Sage, Owyhee Sagebrush
Artemisia parryi Gray – Parry's Wormwood
Artemisia pattersonii Gray – Patterson's Wormwood
Artemisia pectinata Pall.
Artemisia pedatifida Nutt. – Birdfoot Sagebrush
Artemisia pedemontana Balb.
Artemisia persica Boiss.
Artemisia pewzowii C.G.A.Winkl.
Artemisia phaeolepis Krasch.
Artemisia polysticha Poljakov
Artemisia pontica L. – Roman Wormwood
Artemisia porrecta Krasch. ex Poljakov
Artemisia porteri Cronq. – Porter's Wormwood
Artemisia prasina Krasch. ex Poljak.
Artemisia princeps Pamp. – Japanese Mugwort, Yomogi
Artemisia proceriformis Krasch.
Artemisia prolixa Krasch. ex Poljak.
Artemisia punctigera Krasch. ex Poljakov
Artemisia purshiana Besser
Artemisia pycnocephala (Less.) DC. – Beach Wormwood
Artemisia pycnorhiza Ledeb.
Artemisia pygmaea Gray – Pygmy Sagebrush
Artemisia quinqueloba Trautv.
Artemisia remotiloba Krasch. ex Poljakov
Artemisia rhodantha Rupr.
Artemisia rigida (Nutt.) Gray – Scabland Sagebrush
Artemisia rothrockii Gray – Timberline Sagebrush
Artemisia rubripes Nakai
Artemisia rupestris L. – Rock Wormwood, Alpine Yarrow
Artemisia rutifolia Stephan ex Spreng.
Artemisia saissanica (Krasch.) Filatova
Artemisia saitoana Kitam.
Artemisia salsoloides Willd.
Artemisia samoiedorum Pamp.
Artemisia santolina Schrenk
Artemisia santolinifolia Turcz. ex Besser
Artemisia santonica L.
Artemisia saposhnikovii Krasch. ex Poljak.
Artemisia schischkinii Krasch.
Artemisia schrenkiana Ledeb.
Artemisia scoparia Waldst. & Kit. – Redstem Wormwood
Artemisia scopiformis Ledeb.
Artemisia scopulorum Gray – Alpine Sagebrush, Dwarf Sagebrush
Artemisia scotina Nevski
Artemisia senjavinensis Bess. – Arctic Wormwood
Artemisia selengensis Turcz. ex Besser
Artemisia semiarida (Krasch. & Lavrenko) Filatova
Artemisia senjavinensis Besser
Artemisia sericea Weber ex Stechm.
Artemisia serotina Bunge
Artemisia serrata Nutt. – Sawtooth Wormwood
Artemisia sieversiana Willd.
Artemisia skorniakowii C.G.A.Winkl.
Artemisia sogdiana Bunge
Artemisia songarica Schrenk
Artemisia spicigera K.Koch
Artemisia splendens Willd.
Artemisia stelleriana Bess. – Hoary Mugwort
Artemisia stenocephala Krasch. ex Poljak.
Artemisia stenophylla Kitam.
Artemisia stolonifera (Maxim.) Kom.
Artemisia subarctica Krasch.
Artemisia subchrysolepis Filatova
Artemisia sublessingiana Krasch. ex Poljakov
Artemisia subsalsa Filatova
Artemisia subviscosa Turcz. ex Besser
Artemisia succulenta Ledeb.
Artemisia suksdorfii Piper – Coastal Wormwood
Artemisia sylvatica Maxim.
Artemisia szowitziana (Besser) Grossh.
Artemisia tanacetifolia L.
Artemisia taurica Willd.
Artemisia tenuisecta Nevski
Artemisia terrae-albae Krasch.
Artemisia tianschanica Krasch. ex Poljak.
Artemisia tilesii Ledeb. – Tilesius' Wormwood
Artemisia tomentella Trautv.
Artemisia tournefortiana Rchb.
Artemisia transbaicalensis Leonova
Artemisia transiliensis Poljakov
Artemisia trautvetteriana Besser
Artemisia tridentata Nutt. – Big Sagebrush, Blue Sage, Black Sage, Basin Sagebrush
Artemisia triniana Besser
Artemisia tripartita Rydb. – Threetip Sagebrush
Artemisia turanica Krasch.
Artemisia turcomanica Gand.
Artemisia umbelliformis Lam. – Alps Wormwood
Artemisia unalaskensis Rydb.
Artemisia vachanica Krasch. ex Poljak.
Artemisia valida Krasch. ex Poljak.
Artemisia verlotiorum Lamotte – Chinese Wormwood
Artemisia viridis Willd.
Artemisia vulgaris L. – Mugwort

Mga sanggunian

[Gabby-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 ^1.4 ^1.5 ^1.6 ^1.7 ^1.8 Gaboy, Luciano L. Artemisia, uri ng halaman: artemisya; Mugwort, damong marya; wormwood, kauri ng damong maria; sagebrush, kauri ng damong marya - Gabby's Dictionary: Praktikal na Talahuluganang Ingles-Filipino ni Gabby/Gabby's Practical English-Filipino Dictionary, GabbyDictionary.com.

[Gabby2-2] 2.0 ^2.1 Gaboy, Luciano L. Daisy, krisantemo, butonsilyo - Gabby's Dictionary: Praktikal na Talahuluganang Ingles-Filipino ni Gabby/Gabby's Practical English-Filipino Dictionary, GabbyDictionary.com.

[1]

[2]