Wikipedia:Gabay sa abakada at pagbabaybay: Pagkakaiba sa mga binago
AnakngAraw (usapan | ambag) |
AnakngAraw (usapan | ambag) →Ang abakadang pangwikipedia: sa paunawa |
||
| Linya 11: | Linya 11: | ||
Sa Tagalog Wikipedia, ginagamit ang isang mas malawak na uri ng abakada o alpabeto. Kinikilala ito dito bilang '''''abakada ng Wikang Wiking Tagalog''''' o '''''alpabeto ng Wikang Wiking Tagalog''''' na nakabatay sa '''[[Ortograpiya ng Wikang Filipino]] ng 2008'''. Naririto ang mga titik ng abakadang ito, ayon sa pagkakasunud-sunod ng mga titik. Nauuna ang malaking anyo ng titik, na sinusundan ng maliit na anyo ng titik. Sa kabuoan, mayroong 28 na titik ang alpabetong ito, na may 5 patinig, at 23 katinig. |
Sa Tagalog Wikipedia, ginagamit ang isang mas malawak na uri ng abakada o alpabeto. Kinikilala ito dito bilang '''''abakada ng Wikang Wiking Tagalog''''' o '''''alpabeto ng Wikang Wiking Tagalog''''' na nakabatay sa '''[[Ortograpiya ng Wikang Filipino]] ng 2008'''. Naririto ang mga titik ng abakadang ito, ayon sa pagkakasunud-sunod ng mga titik. Nauuna ang malaking anyo ng titik, na sinusundan ng maliit na anyo ng titik. Sa kabuoan, mayroong 28 na titik ang alpabetong ito, na may 5 patinig, at 23 katinig. |
||
{{Quotation|'' '''Paunawa''': Hindi pa kahuli-hulihan ang talaan ng alpabetong matatanaw sa ibaba sapagkat hinihintay pa ng pamayanang ito ang sipi mula sa Ortograpiya ng Wikang Filipino ng 2008, partikular na ang hinggil sa pangalan, tunog, o pagbigkas ng bawat titik. Magbalik po lamang muli para makita ang mga pagbabagong darating. Salamat po.''}} |
{{Quotation|'' '''Paunawa''': Hindi pa kahuli-hulihan ang talaan ng alpabetong matatanaw sa ibaba sapagkat hinihintay pa ng pamayanang ito ang sipi mula sa Ortograpiya ng Wikang Filipino ng 2008, partikular na ang hinggil sa pangalan, tunog, o pagbigkas ng bawat titik. Samakatuwid, pansamantala pa lamang. Magbalik po lamang muli para makita ang mga pagbabagong darating. Salamat po.''}} |
||
====Buong alpabeto==== |
====Buong alpabeto==== |
||
Pagbabago noong 23:28, 5 Disyembre 2008
 | Dinodokumento ng pahinang ito ang isang gabay sa Wikipediang Tagalog. Tinatanggap ito bilang isang pangkalahatang pangkat ng mga pinakamainam na kasanayan na dapat sundin ng mga patnugot, bagaman, pinakamabuti na itrato ito na may sentido komun, at maaring ilapat ang paminsan-minsang eksepsyon. Kailangang sumalamin ang kahit anumang matibay na pagbabago sa pahinang ito ang isang konsenso. Kapag may duda, pag-usapan muna sa pahina ng usapan. |
Ito ang gabay sa abakada at pagbabaybay na patnubay sa kung anong abakada o alpabeto ang ginagamit sa Tagalog Wikipedia. May layunin itong makatulong bilang isang gabay sa pagsusulat at pagbabaybay ng mga salita, na nagbibigay naman ng konsiderasyon at paggalang sa mga baryedad o uri ng Tagalog, Pilipino, at Filipino.
Ang abakadang pangwikipedia
Sa Tagalog Wikipedia, ginagamit ang isang mas malawak na uri ng abakada o alpabeto. Kinikilala ito dito bilang abakada ng Wikang Wiking Tagalog o alpabeto ng Wikang Wiking Tagalog na nakabatay sa Ortograpiya ng Wikang Filipino ng 2008. Naririto ang mga titik ng abakadang ito, ayon sa pagkakasunud-sunod ng mga titik. Nauuna ang malaking anyo ng titik, na sinusundan ng maliit na anyo ng titik. Sa kabuoan, mayroong 28 na titik ang alpabetong ito, na may 5 patinig, at 23 katinig.
Paunawa: Hindi pa kahuli-hulihan ang talaan ng alpabetong matatanaw sa ibaba sapagkat hinihintay pa ng pamayanang ito ang sipi mula sa Ortograpiya ng Wikang Filipino ng 2008, partikular na ang hinggil sa pangalan, tunog, o pagbigkas ng bawat titik. Samakatuwid, pansamantala pa lamang. Magbalik po lamang muli para makita ang mga pagbabagong darating. Salamat po.
Buong alpabeto
Mga patinig
Mga katinig
Mga katangian ng bawat titik
Naririto ang mga katangian ng mga titik ng abakadang ito. Nahahati ang mga katangian sa pagitan ng mga karaniwan at mga natatangi. Kalimitang matatagpuan ang mga natatanging titik na ito sa mga pangalan ng tao, pook, o katulad na tanggap na sa Wikang Wiking Tagalog, at mula sa mga pangalang siyentipiko, banyagang salita, pangalan, pook, o katulad.
malaking anyo |
maliit na anyo |
abaseda/ponetiko na kasunod ang bigkas-Ingles |
(kung bakit naging natatangi) | |
| A | a | /a/, /ey/ | karaniwan | |
| B | b | /ba/, /bi/ | karaniwan | |
| C | c | /se/, /si/ | natatangi | dahil sa titik k |
| D | d | /da/, /di/ | karaniwan | |
| E | e | /e/, /i/ | karaniwan | |
| F | f | /fa/, /ef/ | natatangi | dahil sa titik p |
| G | g | /ga/, /ji/ | karaniwan | |
| H | h | /ha/, /eych/ | karaniwan | |
| I | i | /i/, /ay/ | karaniwan | |
| J | j | /ja/, /jey/ | natatangi | dahil sa titik h |
| K | k | /ka/, /key/ | karaniwan | |
| L | l | /la/, /el/ | karaniwan | |
| M | m | /ma/, /em/ | karaniwan | |
| N | n | /na/, /en/ | karaniwan | |
| Ñ | ñ | /nya/, /enye/ | natatangi | dahil sa pinagsamang mga titik n at y |
| NG | ng | /nga/, /en ji/ | karaniwan | |
| O | o | /o/, /ow/ | karaniwan | |
| P | p | /pa/, /pi/ | karaniwan | |
| Q | q | /kwa/, /kyu/ | natatangi | dahil sa mga titik na k, w, y, e, i, at u |
| R | r | /ra/, /ar/ | karaniwan | |
| S | s | /sa/, /es/ | karaniwan | |
| T | t | /ta/, /ti/ | karaniwan | |
| U | u | /u/, /yu/ | karaniwan | |
| V | v | /va/, /vi/ | natatangi | dahil sa titik na b |
| W | w | /wa/, /dobolyu/ | karaniwan | |
| X | x | /eksa/, /eks/ | natatangi | dahil sa mga titik na e, k, at s na naging eks |
| Y | y | /ya/, /way/ | karaniwan | |
| Z | z | /za/, /zi/ | natatangi | dahil sa titik s |
| Mga titik na wala sa talang ito | natatangi | hindi likas o hindi katutubo sa alpabetong ito |
Kaugnay ng pagtatala o enumerasyon
Dahil sa paggamit ng abakadang ito, mas minamarapat na itala o ihanay ang enumerasyon sa loob ng isang lathalain o artikulo ayon na rin sa pagkakasunud-sunod ng mga titik ng alpabetong ito. Kung bakante o walang nilalaman ang hanay ng titik, lagyan na lamang ng katagang "*Wala" o kaya lagtawan ang titik.