Parlamento ng Kasakistan
 | Marami pong problema ang artikulong ito. Tulungang mapabuti po ito o di kaya'y talakayin ang mga problemang nakasaad sa pahina ng usapan nito.
|
Parliament of the Republic of Kazakhstan | |
|---|---|
 | |
| Uri | |
| Uri | Bicameral |
| Kapulungan | Senate (upper) Mazhilis (lower) |
| Kasaysayan | |
| Itinatag | 1996 |
| Inunahan ng | Supreme Council of Kazakhstan |
| Pinuno | |
Chairman of the Majilis | |
| Estruktura | |
| Mga puwesto | Senate: 49 (34 elected and 15 appointment by the president) Mazhilis: 107 (98 from party lists and 9 from the Assembly of People of Kazakhstan) |
 | |
Mga grupong politikal sa Senate | Government (49)
|
.svg) | |
Mga grupong politikal sa Mäjilis | Government (62)
Others (36)
|
| Halalan | |
| Indirectly elected by regional legislatures Appointment by the President | |
| Proportional representation Election by the Assembly of People of Kazakhstan | |
Huling halalan ng Mäjilis | 19 March 2023 |
| Lugar ng pagpupulong | |
| Talaksan:Парламент Казахстана 2017.jpg | |
| House of the Parliament, Astana | |
| Websayt | |
| parlam.kz | |
Ang Parliament of the Republic of Kazakhstan (Kasaho: Қазақстан Республикасының Парламенті, romanisado: Qazaqstan Respublikasynyñ Parlamentı; Ruso: Парламенбт Республикасының Парламенті, tr. Qazaqstan Respublikasynyñ Parlamentı; Ruso:
Парламенбт Республикасының }) ay ang bicameral lehislatura ng Kazakhstan. Ang mababang kapulungan ay ang Mäjilis, na may 98 na upuan na inihalal sa limang taong termino. Ang mataas na kapulungan ay ang Senado, na mayroong 50 miyembro.
== Kasaysayan == Noong unang bahagi ng taglagas ng 1994, ang mamamahayag at dating kandidato para sa Supreme Council of Kazakhstan na si Tatyana Kvyatkovskaya ay nagsampa ng kaso na humihiling na pawalang-bisa ang mga resulta ng 1994 Kazakh legislative election. Pagkatapos ng mahabang paglilitis noong Marso 1995, kinilala ng kasalukuyang Constitutional Court ng Kazakhstan, sa kabila ng mga pagtutol ng Pangulo Nursultan Nazarbayev at Tagapangulo ng Supreme Council Abish Kekilbayev, ang mga paghahabol ni Kvyatkovskaya bilang makatwiran noong 6 Marso 1995.[1] Bilang resulta ng desisyon ng korte, naglabas ng utos si Nazarbayev noong 11 Marso na binuwag ang Kataas-taasang Konseho kung saan ang lahat ng pinagtibay na panukalang batas ay idineklara bilang "hindi wasto." Mula roon, ang Kazakhstan ay walang lehislatura, at sa halip ang lahat ng mga batas ay pinagtibay batay sa mga Dekreto ng Pangulo. конституций двух постсоветских республик
</ref>
Noong 30 Agosto 1995, isang constitutional referendum ang ginanap kung saan ang Kazakhstani ay bumoto para sa isang bagong draft para sa Constitution of Kazakhstan na nagtatag ng isang bagong bicameral Parliament na kinabibilangan ng Mazhilis at Senate.[2] Ang mga halalan para sa Senado ay ginanap sa unang pagkakataon noong 5 Disyembre 1995 na sinundan noon ng two-round Mazhilis elections noong 9 December at 23 December 1995. Ang Parliament ay nagpulong sa unang sesyon nito noong 30 Enero 1996.[3]
Noong Mayo 2010, binigyan ng Parlamento si Nazarbayev ng titulo bilang "Elbasy" (nangangahulugang "Lider ng Bansa").[4] Nagbigay ito sa kanya ng kontrol sa mga patakaran ng pamahalaan kahit na hindi humawak sa posisyon bilang Pangulo, pati na rin bilang immunity mula sa kriminal na pag-uusig para sa anumang mga aksyon na ginawa habang nasa opisina. Nagbigay din ito ng proteksyon sa lahat ng mga ari-arian na pag-aari ni Nazarbayev at ng kanyang pamilya.[5]
Eleksiyon
[baguhin | baguhin ang wikitext]Kazakhstan ay nagsagawa ng mga halalan sa Senado noong 1 Oktubre 2014.[6] Ayon sa Central Electoral Commission ng Kazakhstan, ito ay "isang bukas at demokratikong elektoral proseso".[6] Ayon sa OSCE, "Ang mga paghahanda para sa halalan sa Abril 26 ay mahusay na pinangangasiwaan, gayunpaman, ang mga kinakailangang reporma para sa pagdaraos ng tunay na demokratikong halalan ay kailangan pa ring magkatotoo. Ang nangingibabaw na posisyon ng nanunungkulan at ang kakulangan ng tunay na pagsalungat ay limitado ang pagpili ng botante. Ang isang pinaghihigpitang kapaligiran sa media ay humadlang sa pampublikong debate at kalayaan sa pagpapahayag."[7]
Humigit-kumulang 250 tagamasid mula sa Commonwealth of Independent States at Shanghai Cooperation Organization ang naroroon para sa pagboto.[6] Apat na babae ang kabilang sa 80 kandidatong nag-aagawan para sa 16 na bukas na puwesto sa Senado. [6] Ang mga resulta ay inihayag noong 7 Oktubre 2014.[6]
Ang mga halalan sa Mazhilis ng Parliament ng Republika ng Kazakhstan ng Ika-anim na Pagpupulong ay naganap noong 20 Marso 2016. Anim na partidong pampulitika ang dumalo sa halalan, tatlo sa kanila ang tumanggap ng higit sa 7% ng mga boto at ipinasa sa Mazhilis ng Parliament . Iyon ay ang Nur Otan Party (82.20%), ang Democratic Party of Kazakhstan “AK Zhol” (7.18%), ang Communist People's Party of Kazakhstan (CPPK) (7.14%). Ang Nur Otan Party ay nagkakaloob ng 84 na mga kinatawan sa Mazhilis, ang AK Zhol Party - 7 na mga kinatawan, CPPK - 7 na mga kinatawan, 9 na mga representante ang nahalal mula sa Assembly of People of Kazakhstan at 43 na mga representante ng nakaraang convocation na ipinasa sa Mazhilis ng Ikaanim Convocation. Sa pangkalahatan, ang representante na komposisyon ay na-renew ng 60%. Ang bagong komposisyon ng Mazhilis ay kinabibilangan ng 78 (73%) lalaki, 29 (27%) babae. Ang average na edad ng mga kinatawan ay 55 (mula noong Marso 31, 2016); Sa ilalim ng 40 taong gulang - 7 deputies; mula 40 hanggang 60 taong gulang - 77 representante; higit sa 60 taon - 23 deputies. 34 (32%) ng mga kinatawan ay mayroong PhD degree. Ang mga kinatawan ay kumakatawan sa iba't ibang larangan: serbisyo publiko, negosyo, NGO, edukasyon, agham, atbp. Ang etnikong komposisyon ng Mazhilis ay ang mga sumusunod na Kazakhs, Russians, Ukrainians, pati na rin ang mga kinatawan ng Azerbaijani, Armenian, Dungan, Korean, Uzbek, Uyghur , Chechen at iba pang mga pangkat etniko.
Ang 2021 na halalan sa Mazhilis ng Parliament of the Republic of Kazakhstan ay naka-iskedyul para sa Enero 10, 2021. Limang partidong pampulitika ang nagsumite ng mga party list sa Central Election Commission (CEC).[8] Kasama nila ang Nur Otan, People's Party, Ak Zhol, Auyl People's Democratic Patriotic Party at Adal (dating Birlik Party) Party.[8]
Mga sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ Иванов, Анатолий (2016-01-14). "Парламентские выборы в Казахстане: о традиции очендыны". informburo.kz (sa wikang Ruso).
{{cite web}}:|access-date=requires|url=(tulong); Missing or empty|url=(tulong); Text "х редрендноч. mentskie-vybory- v-kazahstane-o-tradicii-ocherednyh-vneocherednyh.html" ignored (tulong); Text "х редрендны" ignored (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ history.kz/en/history-of-kazakhstan/show/9733/ "Presidential republic (mula noong Agosto 1995)". e-history.kz. 2013-09-25. Nakuha noong 2020-10-25.
{{cite web}}: Check|url=value (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 8453/ "The Parliament of the Republic of Kazakhstan of the First Convocation and public figure Marat Ospanov (1996-1999)" (sa wikang Ruso). 2016-01-18. Nakuha noong 2020-10-25.
{{cite web}}: Check|url=value (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link)[patay na link] - ↑ Orange, Richard (2010-05-12). the-Nation.html "Binigyan ng immunity ang presidente ng Kazakhstan bilang 'Leader of the Nation'". The Telegraph (sa wikang Ingles). Nakuha noong 2020-10-25.
{{cite web}}: Check|url=value (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Nurshayeva, Raushan (2010-06-15). "Kazakh president declared Leader of the Nation". Reuters. Nakuha noong 2020-10-25.
{{cite news}}: Unknown parameter|wika=ignored (tulong)CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 /politics/2014/10/01/kazakhstan-holds-senate-elections-without-incident/ "Kazakhstan ay nagdaraos ng mga halalan sa Senado "nang walang insidente"". Fox News Latino.
{{cite news}}: Check|url=value (tulong) - ↑ "MISYON SA OBSERBASYON SA OSCE ELECTION Republic of Kazakhstan – Early Presidential Election , 2 April 2015 PAHAYAG NG MGA PAUNANG NATUTUNAN AT KONKLUSYON". Nakuha noong 15 Marso 2016.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ 8.0 8.1 "Ipinapakita ng Mga Partidong Pampulitika ang Kanilang mga Plataporma Bago ang Halalan sa Majilis". The Astana Times. 9 Disyembre 2020.
{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)