Tingnan ang wikitext ng Potsdam

{{Infobox German place|name=Potsdam|type=Lungsod|image_photo={{Photomontage|position=centre
 |photo1a      = 2018-08-10 DE Potsdam, Havel, Potsdamer Stadtschloss, Charlottenhof 05609390 (49952695592).jpg
 |photo2a      = Schloss Sanssouci 2014.jpg
 |photo2b      = 17 Neues Palais Sanssouci Potsdam Steffen Heilfort.JPG
 |photo3a      = Potsdam-HollaendischesViertel-2007.jpg
 |photo3b      = Filmstudio Babelsberg Eingang.jpg
 |size         = 280
 |spacing      = 2
 |color        = #FFFFFF
 |border       = 0
 |foot_montage = {{nobreak|Mula sa taas at mula kaliwa pakanan:}}<br>[[Palasyo ng Lungsod, Potsdam|Palasyo ng Lungsod ng Potsdam]] kasama ang [[Simbahan ng San Nicolas, Potsdam|Simbahan ng San Nicolas]] sa likuran, <br>ang [[Sanssouci|Palasyo ng Sanssouci]], ang [[Bagong Palasyo (Potsdam)|Bagong Palasyo]], <br>ang [[Kuwartong Olanda]], at [[Estudyo Babelsberg|Estudyong Pampelikula ng Babelsberg]]
}}|image_flag=Flag of Potsdam.svg|image_coa=DEU Potsdam COA.svg|coordinates={{coord|52|24|N|13|4|E|format=dms|display=inline,title}}|state=Brandenburgo|district=urbano|area=187.28|elevation=32|area_metro=<!-- Metropolitan area, in km². XXX.XX (no commas or other text) -->|pop_metro=<!-- Metropolitan area, if available. No commas or other text -->|postal_code=14467–14482|area_code=0331|licence=P|Gemeindeschlüssel=12 0 54 000|divisions=<!-- Subdivisions within location (e.g. "XX districts" or boroughs) -->|website=[https://www.potsdam.de/ www.potsdam.de]|mayor=Mike Schubert<ref>[https://wahlen.brandenburg.de/wahlen/de/kommunalwahlen/bm-wahlen/ergebnisse/~s_14102018_12054000 Ergebnis der Bürgermeisterwahl in Potsdam] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220815102458/https://wahlen.brandenburg.de/wahlen/de/kommunalwahlen/bm-wahlen/ergebnisse/~s_14102018_12054000 |date=2022-08-15 }}, accessed 30 June 2021.</ref>|leader_term=2018&ndash;26|Bürgermeistertitel=Oberbürgermeister|party=SPD|ruling_party1=<!-- Leading political party currently in power - give abbreviations -->|ruling_party2=<!-- 2nd ruling political party - give abbreviations -->|ruling_party3=<!-- 3rd ruling political party - give abbreviations -->|year=1776}}

Ang '''Potsdam''' ({{IPA-de|ˈpɔt͡sdam|-|De-Potsdam.ogg}}) ay ang kabesera at pinakamalaking lungsod ng [[Länder ng Alemanya|estadong]] [[Alemanya|Aleman]] ng [[Brandeburgo|Brandenburgo]]. Direkta itong nasa hangganan ng kabeserang Aleman, ang [[Berlin]], at bahagi ng [[Kalakhang Rehiyon ng Berlin/Brandenburgo]]. Ito ay matatagpuan sa [[Havel|Ilog Havel]] mga {{Convert|25|km}} timog-kanluran ng sentro ng lungsod ng Berlin.

Ang Potsdam ay isang tirahan ng mga [[Prusya|Prusong]] hari at ng [[Aleman na Emperador|Alemang Kaiser]] hanggang 1918. Ang pagpaplano nito ay naglalaman ng mga ideya ng [[Panahon ng Kaliwanagan]]: sa pamamagitan ng maingat na balanse ng arkitektura at tanawin, ang Potsdam ay nilayon bilang "isang kaakit-akit, pastoral na panaginip" na magpapaalala sa mga residente nito ng kanilang relasyon sa kalikasan at katwiran.<ref>''The Potsdam project, 1996'', HRH The Prince of Wales, Charles; Hanson, Brian; Steil, Lucien; Prince of Wales's Urban Design Task Force; Prince of Wales's Institute of Architecture, Prince of Wales's Institute of Architecture, 1998, Introduction.</ref>

Ang lungsod, na higit sa 1000 taong gulang, ay malawak na kilala para sa mga palasyo nito, mga lawa, at pangkalahatang kahalagahan nito sa kasaysayan at kultura. Kasama sa mga tanawin ang mga parke at palasyo ng [[Sanssouci]], ang pinakamalaking Pandaigdigang Pamanang Pook ng Alemanya, pati na rin ang iba pang palasyo gaya ng Palasyo Orangery, Bagong Palasyo, Palasyo Cecilienhof, at ang Palasyo Charlottenhof. Ang Potsdam din ang lokasyon ng makabuluhang [[Kumperensiya sa Potsdam]] noong 1945, ang kumperensiya kung saan ang tatlong pinuno ng gobyerno ng Unyong Sobyetiko, Estados Unidos, at Reino Unido ay nagpasya sa paghahati ng Alemanya kasunod ng pagsuko nito, isang kumperensiya na nagbigay kahulugan sa kasaysayan ng Germany para sa mga sumusunod na 45 taon.

Ang [[Potsdam-Babelsberg|Babelsberg]], sa timog-silangang bahagi ng Potsdam, ay tahanan na ng isang pangunahing studio ng paggawa ng pelikula noong dekada 1930 pa at natamasa nito ang tagumpay bilang mahalagang sentro ng produksiyon ng pelikulang Europeo mula noong [[Pagbagsak ng Pader ng Berlin|bumagsak ang Pader ng Berlin]]. Ang [[Studio Babelsberg|Filmstudio Babelsberg]] ay ang pinakalumang malakihang estudyo ng pelikula sa mundo.<ref>{{Cite web |title=About us |url=https://www.studiobabelsberg.com/en/corporate/about-us/}}</ref>

Ang Potsdam ay naging sentro ng agham sa Alemanya noong ika-19 na siglo. Ngayon, mayroong tatlong pampublikong kolehiyo, ang [[Unibersidad ng Potsdam]], at higit sa 30 mga [[institusyong pananaliksik]] sa lungsod.

== Heograpiya ==
[[Talaksan:Templiner_See,_Vorderkappe_und_Hermannswerder_1.jpeg|link=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Templiner_See%2C_Vorderkappe_und_Hermannswerder_1.jpeg/220px-Templiner_See%2C_Vorderkappe_und_Hermannswerder_1.jpeg|left|thumb|Ang Templiner Tingnan sa timog ng Potsdam]]
Ang lugar ay nabuo mula sa isang serye ng malalaking [[morrena]] na naiwan pagkatapos ng [[Huling panahong glasya|huling panahong glasyal]]. Ngayon, isang kuwarto na lamang ng lungsod ang naitatayo, ang natitira ay natitira bilang berdeng espasyo.

Mayroong humigit-kumulang 20 lawa at ilog sa loob at paligid ng Potsdam, gaya ng [[Havel]], ang [[Griebnitzsee]], [[Tingnan ang Templiner|Templiner See]], [[Tiefer See]], [[Jungfernsee]], Teltowkanal, [[Heiliger See]], at [[Sacrower See]]. Ang pinakamataas na punto ay ang {{Convert|114|m|ft|0}} taas na ''[[Kleiner Ravensberg]]''.

=== Mga pagkakahati ===
Ang Potsdam ay nahahati sa pitong makasaysayang ''Stadtteile'' (mga kuwarto) ng lungsod at siyam na bagong ''Ortsteile'' (suburbs/ward, dating magkahiwalay na nayon), na sumali sa lungsod noong 2003. Ang hitsura ng mga boro ng lungsod ay medyo iba. Ang mga nasa hilaga at nasa gitna ay pangunahing binubuo ng mga makasaysayang gusali, ang timog ng lungsod ay pinangungunahan ng mas malalaking lugar ng mga mas bagong gusali.

Ang lungsod ng Potsdam ay nahahati sa 32 ''[[Kuwarto (urbanong pagkakahati)|Stadtteile]]'' (mga boro, parehong mga kuwarto at suburb/ward na magkasama),<ref>{{Cite web |title=Stadtteilkatalog der Landeshauptstadt Potsdam |url=https://www.potsdam.de/cms/beitrag/10088596/513412/ |access-date=2016-12-28 |language=de |archive-date=2016-03-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160323080412/http://www.potsdam.de/cms/beitrag/10088596/513412 |url-status=dead }}</ref> na nahahati pa sa 84 na estadistikal na ''Bezirke'' (mga distrito).

== Mga sanggunian ==
{{Reflist}}

== Mga pinagmumulan ==

* Paul Sigel, Silke Dähmlow, Frank Seehausen at Lucas Elmenhorst, Architekturführer Potsdam Architectural Guide, Dietrich Reimer Verlag, Berlin 2006,{{ISBN|3-496-01325-7}} .

== Mga panlabas na link ==
{{Commons|Potsdam}}
{{Wikivoyage}}

* {{Official website}} {{In lang|de}} and [https://en.potsdam.de/ English]
* [http://www.medienarchiv.com/Deutschland/Brandenburg/Index-Brandenburg-Potsdam.htm Extensive photoarchive about Potsdam]
{{Germany districts Brandenburg}}{{Capitals of the states of the Federal Republic of Germany}}{{Talaan ng mga kabiserang European batay sa rehiyon}}{{Mga lungsod sa Alemanya}}

[[Kategorya:Berlin]]