Potsdam

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Potsdam
Watawat ng Potsdam
Watawat
Eskudo de armas ng Potsdam
Eskudo de armas
Location of Potsdam
Map
Potsdam is located in Germany
Potsdam
Potsdam
Mga koordinado: 52°24′N 13°4′E / 52.400°N 13.067°E / 52.400; 13.067Mga koordinado: 52°24′N 13°4′E / 52.400°N 13.067°E / 52.400; 13.067
BansaAlemanya
EstadoBrandenburgo
Districturbano
Itinatag1776
Pamahalaan
 • Lord mayor (2018–26) Mike Schubert[1] (SPD)
Lawak
 • Kabuuan187.28 km2 (72.31 milya kuwadrado)
Taas
32 m (105 tal)
Populasyon
 (31 Disyembre 2022)
 • Kabuuan185,750
 • Kapal990/km2 (2,600/milya kuwadrado)
Sona ng orasUTC+01:00 (CET)
 • Tag-init (DST)UTC+02:00 (CEST)
Postal codes
14467–14482
Dialling codes0331
Plaka ng sasakyanP
Websaytwww.potsdam.de

Ang Potsdam (Pagbigkas sa Aleman: [ˈpɔt͡sdam]  ( pakinggan)) ay ang kabesera at pinakamalaking lungsod ng estadong Aleman ng Brandenburgo. Direkta itong nasa hangganan ng kabeserang Aleman, ang Berlin, at bahagi ng Kalakhang Rehiyon ng Berlin/Brandenburgo. Ito ay matatagpuan sa Ilog Havel mga 25 kilometro (16 mi) timog-kanluran ng sentro ng lungsod ng Berlin.

Ang Potsdam ay isang tirahan ng mga Prusong hari at ng Alemang Kaiser hanggang 1918. Ang pagpaplano nito ay naglalaman ng mga ideya ng Panahon ng Kaliwanagan: sa pamamagitan ng maingat na balanse ng arkitektura at tanawin, ang Potsdam ay nilayon bilang "isang kaakit-akit, pastoral na panaginip" na magpapaalala sa mga residente nito ng kanilang relasyon sa kalikasan at katwiran.[2]

Ang lungsod, na higit sa 1000 taong gulang, ay malawak na kilala para sa mga palasyo nito, mga lawa, at pangkalahatang kahalagahan nito sa kasaysayan at kultura. Kasama sa mga tanawin ang mga parke at palasyo ng Sanssouci, ang pinakamalaking Pandaigdigang Pamanang Pook ng Alemanya, pati na rin ang iba pang palasyo gaya ng Palasyo Orangery, Bagong Palasyo, Palasyo Cecilienhof, at ang Palasyo Charlottenhof. Ang Potsdam din ang lokasyon ng makabuluhang Kumperensiya sa Potsdam noong 1945, ang kumperensiya kung saan ang tatlong pinuno ng gobyerno ng Unyong Sobyetiko, Estados Unidos, at Reino Unido ay nagpasya sa paghahati ng Alemanya kasunod ng pagsuko nito, isang kumperensiya na nagbigay kahulugan sa kasaysayan ng Germany para sa mga sumusunod na 45 taon.

Ang Babelsberg, sa timog-silangang bahagi ng Potsdam, ay tahanan na ng isang pangunahing studio ng paggawa ng pelikula noong dekada 1930 pa at natamasa nito ang tagumpay bilang mahalagang sentro ng produksiyon ng pelikulang Europeo mula noong bumagsak ang Pader ng Berlin. Ang Filmstudio Babelsberg ay ang pinakalumang malakihang estudyo ng pelikula sa mundo.[3]

Ang Potsdam ay naging sentro ng agham sa Alemanya noong ika-19 na siglo. Ngayon, mayroong tatlong pampublikong kolehiyo, ang Unibersidad ng Potsdam, at higit sa 30 mga institusyong pananaliksik sa lungsod.

Heograpiya[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang Templiner Tingnan sa timog ng Potsdam

Ang lugar ay nabuo mula sa isang serye ng malalaking morrena na naiwan pagkatapos ng huling panahong glasyal. Ngayon, isang kuwarto na lamang ng lungsod ang naitatayo, ang natitira ay natitira bilang berdeng espasyo.

Mayroong humigit-kumulang 20 lawa at ilog sa loob at paligid ng Potsdam, gaya ng Havel, ang Griebnitzsee, Templiner See, Tiefer See, Jungfernsee, Teltowkanal, Heiliger See, at Sacrower See. Ang pinakamataas na punto ay ang 114 metro (374 tal) taas na Kleiner Ravensberg.

Mga pagkakahati[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang Potsdam ay nahahati sa pitong makasaysayang Stadtteile (mga kuwarto) ng lungsod at siyam na bagong Ortsteile (suburbs/ward, dating magkahiwalay na nayon), na sumali sa lungsod noong 2003. Ang hitsura ng mga boro ng lungsod ay medyo iba. Ang mga nasa hilaga at nasa gitna ay pangunahing binubuo ng mga makasaysayang gusali, ang timog ng lungsod ay pinangungunahan ng mas malalaking lugar ng mga mas bagong gusali.

Ang lungsod ng Potsdam ay nahahati sa 32 Stadtteile (mga boro, parehong mga kuwarto at suburb/ward na magkasama),[4] na nahahati pa sa 84 na estadistikal na Bezirke (mga distrito).

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. Ergebnis der Bürgermeisterwahl in Potsdam Naka-arkibo 2022-08-15 sa Wayback Machine., accessed 30 June 2021.
  2. The Potsdam project, 1996, HRH The Prince of Wales, Charles; Hanson, Brian; Steil, Lucien; Prince of Wales's Urban Design Task Force; Prince of Wales's Institute of Architecture, Prince of Wales's Institute of Architecture, 1998, Introduction.
  3. "About us".
  4. "Stadtteilkatalog der Landeshauptstadt Potsdam" (sa Aleman). Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2016-03-23. Nakuha noong 2016-12-28.

Mga pinagmumulan[baguhin | baguhin ang wikitext]

  • Paul Sigel, Silke Dähmlow, Frank Seehausen at Lucas Elmenhorst, Architekturführer Potsdam Architectural Guide, Dietrich Reimer Verlag, Berlin 2006,ISBN 3-496-01325-7 .

Mga panlabas na link[baguhin | baguhin ang wikitext]

Gabay panlakbay sa Potsdam mula sa Wikivoyage

Padron:Germany districts BrandenburgPadron:Capitals of the states of the Federal Republic of Germany