Pumunta sa nilalaman

Republikang Bayan ng Donetsk

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Republikang Bayan ng Donetsk

Донецкая Народная Республика (Ruso)
Donetskaya Narodnaya Respublika
Republika ng Rusya Rusya (de facto)
Oblast ng Ukraine Ukranya (de jure)
Watawat ng Republikang Bayan ng Donetsk
Watawat
Eskudo de armas ng Republikang Bayan ng Donetsk
Eskudo de armas
Awit: Славься республика
Slav'sya respublika
"Luwalhati sa Republika"
  • Lokasyon ng Republikang Bayan ng Donetsk, na sumasakop sa mga bahagi ng Donetsk Oblast ng Ukranya, sa Europa
  •   Kontrolado ng Rusya
  •   Inaangkin ng Rusya ngunit hawak ng pamahalaang Ukranyo
Deklarasyon7 Abril 2014
Pagsasanib sa Rusya30 Setyembre 2022
Sentrong administratiboDonetsk
Pamahalaan
 • KonsehoKonsehong Bayan
 • HepeDenis Pushilin
 • Punong MinistroYevgeny Solntsev
Populasyon
 (2019)
 • Kabuuan2,220,500

Ang Republikang Bayan ng Donetsk, dinadaglat na RBD (Ruso: ДНР), ay isang bahagyang di-kinikilalang republika ng Rusya, na binubuo ng timog-silangang bahagi ng Oblast ng Donetsk sa Ukranya. Itinatag ito ng mga maka-Rusong paramilitar noong 2014 at pinatakbo bilang malayong entidad bago ito pinagsama sa Pederasyong Ruso noong 2022. Pinapaligiran ito ng Oblast ng Rostov sa silangan at Dagat ng Azov sa timog. Sumasaklaw ito ng lawak na 26,517 km2 at tinatahanan ng higit 850,000 tao. Ang kabisera at pinakamalaking lungsod nito ay Donetsk.

Kasunod ng Rebolusyon ng Dignidad ng Ukranya noong 2014, sumiklab ang maka-Rusong, kontra-rebolusyonaryong kaguluhan sa silangang bahagi ng bansa. Sinanib ng Rusya ang Krimeya mula sa Ukranya, habang inagaw ng mga armadong separatista ang mga gusali ng pamahalaan at idineklara ang Republikang Bayan ng Donetsk (RBD) at Republikang Bayan ng Luhansk (RBL) bilang mga malayang estado. Nagsimula ito ng digmaan sa Donbas, bahagi ng mas malawak na digmaang Ruso-Ukranyo. Ang RBD at RBL ay madalas na inilarawan bilang mga papet na estado ng Russia sa panahon ng labanang ito. Wala silang natanggap na internasyonal na pagkilala mula sa mga miyembrong estado ng Nagkakaisang Bansa bago ang 2022.

Noong 21 Pebrero 2022, kinilala ng Rusya ang RBD at RBL bilang mga soberanong estado. Pagkaraan ng tatlong araw, inilunsad ng Rusya ang isang malawakang pagsalakay sa Ukranya, na bahagyang nasa ilalim ng pagkukunwari ng pagprotekta sa mga republika. Nakuha ng mga pwersang Ruso ang higit pa sa Donetsk Oblast, na naging bahagi ng RBD. Noong Setyembre 2022, idineklara ng Rusya ang pagsasanib ng RBD at iba pang nasasakupang teritoryo, kasunod ng mga reperendum na malawakang inilarawan bilang mapanlinlang ng mga komentarista. Ang Pangkalahatang Pagpupulong ng Nagkakaisang Bansa ay nagpasa ng isang resolusyon na nananawagan sa mga bansa na huwag kilalanin ang tinatawag nitong "sinubukang iligal na pagsasanib" at hiniling na ang Rusya ay "agad-agad, ganap at walang kondisyon na umatras".

Ang Pinuno ng Republikang Bayan ng Donetsk ay si Denis Pushilin, at ang parlyamento nito ay ang Konseho ng Bayan. Ang ideolohiya ng RBD ay hinubog ng kanang pakpak na nasyonalismong Ruso, imperyalismong Ruso at pundamentalismo ng Orthodox. Malaki ang papel na ginagampanan ng mga grupong pinakakanan ng Rusya sa mga separatista, lalo na sa simula ng labanan. Ang mga organisasyon tulad ng UN Human Rights Office at Human Rights Watch ay nag-ulat ng mga pang-aabuso sa karapatang pantao sa RBD, kabilang ang internment, tortyur, extrajudicial na pumatay, at sapilitang pagpapatala, gayundin ang pampulitika at panunupil sa media. Ang Milisya ng Bayan ng RBD ay pinanagot din sa mga krimen sa digmaan, kabilang sa mga ito ang pagbaril sa Malaysia Airlines Flight 17. Itinuturing ng Ukranya ang DPR at LPR bilang mga teroristang organisasyon.

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]