Rutang pandumi-pambibig
Ang rutang pandumi-pambibig (Ingles: fecal-oral route, oral-fecal route, o orofecal route) ang ruta ng transmisyon(pagpasa) ng mga sakit kung saan ang mga ito ay naipapasa kung ang mga patoheno(pathogens) sa mga partikulo ng tae mula sa isang hosto(host) ay naipakilala sa kabidad ng bibig sa isang potensiyal na hosto.
May karaniwang mga panggitnang hakbang na minsan ay marami sa mga ito. Kabilang sa pinakakaraniwang mga sanhi ang:
- tubig na dumikit sa tae at hindi sapat na ginamot bago inumin
- pagkain na hinawakang may umiiral na tae
- mababang uri ng paggamot ng poso negro(sewage) kasama ang mga bektor ng sakit gaya ng langaw
- mga gawaing pakikipagtalik na maaaring sumangkot ang tae gaya ng analingus
- mga sekswal na fetish na sumasangkot ang tae na tinatawag na coprophilia o pagkain ng tae
Ang ilang mga sakit na maaaring maipasa sa pamamagitan ng rutang pandumi-bibig ay kinabibilangan:
- Poliomyelitis
- Giardiasis[1]
- Hepatitis A[2]
- Hepatitis E[3]
- Rotavirus
- Shigellosis (bacillary dysentery)[4]
- Typhoid fever[5]
- Vibrio parahaemolyticus infections[6]
- Enteroviruses, including poliomyelitis
- Cholera
- Clostridium difficile
- Cryptosporidiosis
- Ascariasis
Sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ Meyer EA (1996). Other Intestinal Protozoa and Trichomonas Vaginalis in: Baron's Medical Microbiology (Baron S et al., eds.) (ika-4th (na) edisyon). Univ of Texas Medical Branch. (via NCBI Bookshelf) ISBN 0-9631172-1-1.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Zuckerman AJ (1996). Hepatitis Viruses in: Baron's Medical Microbiology (Baron S et al., eds.) (ika-4th (na) edisyon). Univ of Texas Medical Branch. (via NCBI Bookshelf) ISBN 0-9631172-1-1.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Wang L, Zhuang H (2004). "Hepatitis E: an overview and recent advances in vaccine research". World J Gastroenterol. 10 (15): 2157–62. PMID 15259057.
{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Hale TL, Keusch GT (1996). Shigella in: Baron's Medical Microbiology (Baron S et al., eds.) (ika-4th (na) edisyon). Univ of Texas Medical Branch. (via NCBI Bookshelf) ISBN 0-9631172-1-1.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Giannella RA (1996). Salmonella:Epidemiology in: Baron's Medical Microbiology (Baron S et al., eds.) (ika-4th (na) edisyon). Univ of Texas Medical Branch. (via NCBI Bookshelf) ISBN 0-9631172-1-1.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ Finkelstein RA (1996). Cholera, Vibrio cholerae O1 and O139, and Other Pathogenic Vibrios in: Baron's Medical Microbiology (Baron S et al., eds.) (ika-4th (na) edisyon). Univ of Texas Medical Branch. (via NCBI Bookshelf) ISBN 0-9631172-1-1.
{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)