Kristiyanismong proto-ortodokso
Ang Kristiyanismong proto-ortodokso ang terminong inimbento ng eskolar ng Bagong Tipan na si Bart D. Ehrman upang ilarawan ang sinaunang kilusang Kristiyanismo na nanguna sa ortodoksong Kristiyanismo. Ikinakatwiran ni Ehrman na ang kilusang Kristiyanismong ito na naging kilala sa huling ng ika-3 siglo CE ay
sinupil ang oposisyon, nag-angkin na ang mga pananaw nito ang palaging posisyon ng mayoridad at ang mga katunggali nito ay palaging mga heretiko na sadyang pinili na itakwil ang tunay na paniniwala. [1]
Ayon kay Ehrman, ang "Ang mga Kristiyanong proto-ortodokso ay nangatwirang si Hesus ay parehong diyos at tao at siya ay isa kesa dalawa at kanyang itinuro sa kanyang mga alagad ang totoo." [2] Ang pananaw na si Hesus "ay isang pagkakaisa ng parehong diyos at tao" (unyong hipostatiko) ay salungat sa adopsiyonismo (tanging tao), dosetismo (tanging diyos), at diyopisitismo (may dalawang kalikasan).