Ungulata
| Unggulado Temporal na saklaw: Huling Cretaceous - Kamakailan lamang
| |
|---|---|
| |
| Ang mga lyama, na dalawang daliri sa paa, ay mga artiodactyl -- mga ungguladong-hayop na may pantay na bilang ng daliri sa paa | |
Klasipikasyong pang-agham 
| |
| Dominyo: | Eukaryota |
| Kaharian: | Animalia |
| Kalapian: | Chordata |
| Hati: | Mammalia |
| Klado: | Ungulatomorpha |
| Grandorden: | Ungulata |
| Mga orden at Klado | |
| |
Ang mga ungguladong mamalya[4] ay mga hayop na kabilang sa mga mamalya na nababalutan ang mga daliri sa paa sa halip na may mga ordinaryong kuko lamang. Unggulado ang tawag sa mga ito. Kabilang sa mga ito ang mga kabayo at mga baka.
Paglalarawan
[baguhin | baguhin ang wikitext]Mga katangian
[baguhin | baguhin ang wikitext]Bilang isang grupo, karaniwang mga malalaking hayop ang mga ito. Tinatayang umaabot sa mga sanlibo ang bilang ng kanilang mga uri sa mundo. Kumakain ng mga halaman at mga bahagi ng halaman ang lahat ng mga ito. Karamihan sa kanila ang may mga sungay na tumutubo sa ulo. Sila lamang ang mga mamalyang tinutubuan ng mga sungay.[4]
Klasipikasyon
[baguhin | baguhin ang wikitext]Dalawa ang pangunahing uri ng mga ungguladong mamalya: ang mga may pantay na bilang ng mga daliri at ang mga may di-pantay na bilang ng mga daliri. May pantay na bilang ng mga daliri sa lahat ng kanilang mga paa ang mga may pantay na bilang, samantalang may hindi-pantay na bilang ng mga daliri ang mga di-pantay ang bilang ng mga daliri sa kanilang mga panlikurang mga paa.[4]
May pantay na bilang ng mga kuko
[baguhin | baguhin ang wikitext]May mga isandaan ang bilang ng iba't iba uri ng mga ungguladong may pantay na bilang ng mga kuko. Tinatawag silang mga Artiodactyla na kinatitipunan ng mga Suiformes (mga wangis-baboy), Tylopoda (mga kamelyo), at Ruminantia (kumakain ng mga ruminante).[4]
Suiformes
[baguhin | baguhin ang wikitext]- May tatlong pamilya: baboy, pekaryo, hippopotamus
Tylopoda
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ruminantia
[baguhin | baguhin ang wikitext]- May limang pamilya: pilandok, usa, giraffe, pronghorn, at mga wangis-baka (ang mga kapong baka, buffalo, bison, antelope ng Matandang Mundo, tupa, at kambing)
May di-pantay na bilang ng mga kuko
[baguhin | baguhin ang wikitext]Kasama sa mga ito ang kabayo, tapir, at rinosero, na bumubuo sa mga orden ng Perissodactyla, ang "pamilya ng mga kabayo".[4]
Kahalagahang pantao
[baguhin | baguhin ang wikitext]Karamihan sa mga unggulado ang naging mga alagain o domestikado, katulad ng mga kabayo, baka, asno, baboy, tupa, kambing, kamelyo, at lyama na ginagamit ng mga tao bilang pagkain, sa transportasyon, at pag-aararo ng taniman.[4]
Sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑ Cooper et al. 2014
- ↑ Welker, F; Collins, MJ; Thomas, JA; Wadsley, M; Brace, S; Cappellini, E; Turvey, ST; Reguero, M; Gelfo, JN; Kramarz, A; Burger, J; Thomas-Oates, J; Ashford, DA; Ashton, PD; Rowsell, K; Porter, DM; Kessler, B; Fischer, R; Baessmann, C; Kaspar, S; Olsen, JV; Kiley, P; Elliott, JA; Kelstrup, CD; Mullin, V; Hofreiter, M; Willerslev, E; Hublin, JJ; Orlando, L; Barnes, I; MacPhee, RD (18 Marso 2015). "Ancient proteins resolve the evolutionary history of Darwin's South American ungulates" (PDF). Nature. 522 (7554): 81–84. doi:10.1038/nature14249. PMID 25799987. Nakuha noong 27 Abril 2015.
{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ BURGER, Benjamin J., THE SYSTEMATIC POSITION OF THE SABER-TOOTHED AND HORNED GIANTS OF THE EOCENE: THE UINTATHERES (ORDER DINOCERATA), Utah State University Uintah Basin Campus, Vernal, UT, United States of America, 84078, SVP 2015
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 "Hoofed mammals". The New Book of Knowledge (Ang Bagong Aklat ng Kaalaman), Grolier Incorporated. 1977.
{{cite ensiklopedya}}: CS1 maint: date auto-translated (link)