Wikipedia:Cross-dressing

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Ang cross-dressing ay ang pagsusuot ng mga kasuotan at iba pang klase ng mga pananamit na karaniwang iniuugnay sa isang kasarian sa loob ng isang partikular na lipunan na nakikitang iba sa karaniwang isinusuot nito. Ang cross-dressing ay nagamit na para sa pagpapanggap at pagganap sa sining sa modernong panahon at sa buong kasaysayan.

Halos bawat lipunan sa buong kasaysayan ay nakagawa ng pamantayan sa kaibahan sa pagitan ng lalaki at babaeng kasarian sa pamamagitan ng mga estilo, kulay, o uri ng mga damit na inaasahan nilang suotin, at gayon din ang karamihan sa mga lipunan ay mayroon nang isang kalipunan ng mga kaugalian, paniniwala, mga alituntunin, o kahit na mga batas na nagtutukoy kung ano ang uri ng damit na angkop para sa bawat kasarian. Ang cross-dressing ay makabuluhang makikitang kontra sa mga nasasabing kaugalian at, samakatuwid, ay makikita bilang isang uri ng transgender na pag-uugali. Hindi ito, gayunman, nagpapahiwatig kaagad ng transgender na pagkakakilanlan; ang isang tao na nagco-crossdress ay hindi laging kinikilala bilang kasama sa kabilang kasarian.

Ang salitang cross-dressing ay nagsasaad ng isang aksiyon o isang pag-uugali na hindi ipinapakita o walang pagpapanukala sa mga dahilan para sa pag-uugaling iyon. Ang ilang mga tao ay agarang ikinokonekta ang pag-uugali ng cross-dressing sa transgender na pagkakakilanlan o sekswal, taong haling na haling, at homosekswal na pag-uugali, ngunit ang salitang cross-dressing mismo ay hindi nagpapahiwatig ng anumang motibo.

Kasaysayan ng crossdressing[baguhin ang wikitext]

Ang pag-ccrossdress ay umiral nang labis sa buong kasaysayan. Mayroong maraming mga halimbawa sa mga alamat ng Griyego, Norse, at Hindu. Isang makatwirang bilang sa kasaysayan ay napagkilalang nakapag-crossdress na sa iba't ibang antas at para sa isang iba't ibang mga kadahilanan. Mayroong isang mayamang kasaysayan ng pagccrossdress ang natagpuan sa alamat, panitikan, teatro, at musika.


Iba’t ibang uri ng crossdressing[baguhin ang wikitext]

Mayroong maraming iba't ibang uri ng pagco-crossdress at maraming iba't-ibang mga dahilan kung bakit ang isang indibidwal ay maaaring maakit sa pagccross-dress. Ang ilang mga tao ay nagccross-dress para sa kaginhawaan o estilo. Maaari nilang gustuhin ang pananamit na kaugnay ng kabaligtarang kasarian. Sa kasong ito, ang pagco-crossdress ng isang tao ay maaaring maliwanag o hindi maliwanag sa iba pang mga tao. Ang ilang mga tao ay nagco-crossdress upang gulatin ang iba o hamunin ang kaugalian sa lipunan.

Ang parehong mga kalalakihan at kababaihan ay maaaring magcrossdress upang magpanggap sa kanilang pisikal na kasarian. Sa kasaysayan, ang ilang mga kababaihan ay nagcrossdress upang kumuha ng kadalasang panlalaking mga propesyon, tulad ng serbisyo sa militar. Sa kabaligtaran, ang ilang mga kalalakihan naman ay nagcrossdress upang makatakas sa sapilitang serbisyo sa militar o bilang isang balatkayo upang makatulong sa pampulitika o panlipunang protesta, gaya ng ginawa nila sa Rebecca Riots.

Ang mga teatrong kinabibilangan ng purong lalaki o ng purong babae ay madalas na mayroong ilang mga tagapagganap na nagco-crossdress upang gampanan ang mga isinulat para sa mga kasapi ng kabilang kasarian. Ang pagco-crossdress, lalo na ang mga paglalarawan ng mga lalaking nagsusuot ng mga bestida, ay madalas na ginagamit para sa pagpapatawa sa tanghalan at pelikula.

Ang drag ay isang espesyal na porma ng pagganap sa sining batay sa pagco-crossdress. Ang isang drag queen ay karaniwang isang lalaking gumaganap bilang isang babae na karakter na inaksahera, sa higit na kasuutan na minsang binubuo ng isang pasikat na damit, sapatos na may matataas na mga takong, halatang pampaganda, at peluka. Ang isang drag queen ay maaaring gumagaya ng mga sikat na babaeng artista o mang-aawit. Ang faux queen ay isang babaeng gumagamit ng parehong pamamaraan.

Ang isang drag king ay ang kapilas ng drag queen ngunit kadalasan ay higit na iba ang grupo ng tagapanood. Isang babae(madalas mga tomboy) na nagpapakita ng isang panlalaking persona sa pagganap o gumagaya ng isang lalaking sikat na artista o mang-aawit. Ang ilang mga kababaihan ay sumasailalim sa gender reassignment therapy na kinikilala bilang mga drag kings bagaman ang paggamit ng salitang “drag king” ay kadalasang masasabing hindi tamang-tama.

Ang mga taong transgender na sumasailalim o sumailalim na sa gender reassignment therapy ay karaniwang hindi itinuturing bilang nagco-crossdress. Ang isang transekswal na nakapagtapos ng gender reassignment surgery ay tiyak na hindi itinuturing na nagco-crossdress, maliban na lamang kung sila ay magsuot ng mga damit ng kabaligtarang kasarian ng kung saan sila ay lumipat. Ang mga transekswal bago ang operasyon ay maituturing din nang katulad.

Ang isang transvestic fetishist ay isang tao (karaniwang isang heterosekswal na lalaki) na nagco-crossdress bilang bahagi ng isang sekswal na fetish.

Ang salitang underdressing ay ginagamit ng mga lalaki na nagco-crossdress upang ilarawan ang pagsusuot ng pambabaing panloob sa ilalim ng kanilang mga panlalaking damit. Sinabi ng bantog na low-budget filmmaker na si Edward D. Wood, Jr na madalas siyang gumagamit ng pambabaing panloob sa ilalim ng kanyang unipormeng militar sa panahon ng World War II.

Ang ilang mga tao na nagco-crossdress ay maaaring magsikap na mapakita ang isang kumpletong impresyon ng kabilang kasarian, hanggang sa paraan ng pananalita, at pagtulad ng mga sekswal na mga katangian nito. Ito ay tinutukoy bilang pasado o "sinusubukan na ipasa" depende kung gaano katagumpay ang taong ito. Isang tagamasid o tagahusgang nakakikita ng pagtatangka ng nagco-crossdress magtagumpay ang siyang sumusuri sa kanila. May mga videos, mga libro, at mga magasin kung saan makakikita kung paano ang isang tao ay maaaring maging mas hawig pa ng isang babae.

Minsan, ang sinuman sa isang heterosekswal na pares ay maaring magsuot nito upang akitin ang isa. Halimbawa, ang lalaki ay magsusuot ng palda o damit-panloob ng mga babae at/o ang babae ay magsusuot ng boxers o iba pang mga panlalaki na damit. (Tingnan din ang forced femination)

Ang iba ay maaaring piliin ang isang pinaghalong diskarteng gumagamit ng ilang pambabaeng katangian at panlalakeng katangian sa kanilang mga hitsura. Halimbawa, ang isang tao ay maaaring magsuot ng isang bestida at balbas nang sabay. Ito ay minsang tinuturing bilang genderfuck.

Ang mga layuning utilitaryan din ay nagbibigay ng mga dahilan upang magcrossdress, tulad ng pagsusuot ng support hose para sa mga lalaking may masamang sirkulasyon sa kanilang mga binti, o ng bra para sa mga kalalakihan na may gynecomastia (male breasts).


Mga Kasuotan[baguhin ang wikitext]

Ang aktwal na tumutukoy sa pagco-crossdress ay higit ding nababatay sa katayuan ng kanilang lipunan. Halimbawa, sa Kanluran, ang pantalon ay naging kasuotan na rin ng mga kababaihan, at ito ay hindi itinuturing bilang pagco-crossdress. Sa kultura naman kung saan ang mga kalalakihan ay may kaugalian magsuot ng tila mga palda, tulad ng kilt o sarong, ang mga ito ay hindi kinikilala bilang kasuotang pambabae at hindi rin ito matatawag bilang pagco-crossdress para sa mga lalaki. Habang nagiging mas global ang mga lipunan sa kalikasan, ang parehong mga lalaki at mga babae ay sumasang-ayon sa mga estilo ng damit na kaugnay sa iba pang mga kultura.

Minsang naging bawal sa lipunan sa Kanluran para sa mga kababaihang magsuot ng damit na ayon sa kaugalian ay nauugnay sa mga kalalakihan, maliban sa ilang mga pangyayari, tulad ng para sa pangangailangan .

Habang ang pagbabawal na ito ay nanatili sa puwersa sa pangkalahatan sa kabuuan ng gitna at unang bahagi ng modernong edad, hindi na ito ang kalagayan ngayon at ang mga kababaihan sa Kanluran ay madalas nang makikitang nagsusuot ng pantalon, kurbata, at mga panlalaking sumbrero. Gayon pa man, marami pa ring kultura sa buong mundo ang nagbabawal sa mga kababaihang magsuot ng mga pantalon o iba pang kadamitan na ayon sa kaugalian ay panlalaki.

Ang cosplaying ay maaari ring gumamit ng cross-dressing, bilang ang ilang mga babae ay nais magdamit bilang isang lalaki, at kabaligtaran. Ang breast binding (para sa mga babae) ay hindi bihira at ito ay pinaka-malamang na kailangan upang magcosplay ng isang lalaking karakter.

Sa karamihan ng mga bahagi sa mundo, nananatili paring hindi pinangsasang-ayunan ang mga kalalakihan na magsuot ng damit ayon sa kaugalian na kaugnay sa mga kababaihan. May mga pagtatangka na paminsan-minsan ay ginawa, halimbawa sa pamamagitan ng fashion designers, upang itaguyod ang pagtanggap sa palda bilang araw araw na kasuotan para sa mga lalaki. Ang mga nagco-crossdress ay nagreklamo na ang lipunan ay pinapayagan ang mga kababaihan na magsuot ng pantalon o maong at iba pang mga panlalaki na damit, habang ipinagbabawal naman ang pagsusuot ng pambabaeng damit sa sinumang lalaki na nais magsuot nito.

Habang ang karamihan sa mga lalaking nagco-crossdress ay gumagamit ng mga kadamitan na nauugnay sa modernong kababaihan, may ilang mga gumagamit ng batay sa kultura na kinabibilangan ng pagdadamit bilang maliliit na batang babae o ng vintage na mga damit. May ilang kalalakihan ang nakapagsulat na sila ay nawiwili sa pagdadamit bilang babae hangga't maaari, upang sila ay makapagsuot ng magagarbong bestida na may laso at ribon, pati na rin ang maramihang petticoats, corsets, sintas at/o garter na sinturon na may kasamang medyas na gawa sa naylon.


Mga isyung panlipunan[baguhin ang wikitext]

Ang mga taong nagco-crossdress ay maaaring magsimulang magsuot ng damit ng kabilang kasarian nang sila ay mga bata pa lamang, gamit ang mga damit ng isang kapatid,magulang o kaibigan. May mga ilang mga magulang ang nagsasabing pinapayagan nila ang kanilang mga anak na magcrossdress at, sa maraming kaso, ang isang bata ay tumitigil kapag sila ay naging mas matanda na. Ito ay madalas na patuloy na nangyayari hanggang sa karampatang-gulang, kung saan maaaring magkaroon ng mga kumprontasyon sa kanilang asawa. Ang mga nagco-crossdress naman na may asawa na ay karanasang nakakaramdam ng higit na pagkabalisa at pagkakasala kung ang kanilang mga asawa ay nagrereklamo sa kanilang pag-uugali. Ang ilang mga nagco-crossdress naman ay itinatapon ang lahat ng kanilang mga damit pana-panahon, na tinatawag na "purging", lamang upang simulan ang isa pang collection pagkatapos nito.


Ang mga makasaysayang pagkakaugnay ng pagiging lalaki sa kapangyarihan at pagiging babae sa pagkamababang-loob at kahangalan ay nagsasabi na sa kasalukuyan, ang isang babae na nagbibihis panlalaki at ang isang lalake na nagbibihis pambabae ay pumupukaw ng dalawang tunay na magkaibang tugon. Ang lalaking nagdadamit ng mga pambabae ay makahulugang pumuputol sa kaniyang mga phallic na pribilehiyo. Ang isang babae na nagdadamit ng para sa mga lalaki ay makahulugang umaangkin ng kapangyarihan ng pagkalalaki, isang mas katanggap-tanggap na aktibidad. Ang feministang pagtataguyod para sa panlipunang pagbabago ay maraming naisakatuparan para marelaks ang pagkahapit ng mga papel ng kasarian sa mga kalalakihan at kababaihan, ngunit mahigpit pa rin itong binabantayan. ¬¬¬¬¬ Ang dahilan kung bakit mahirap na magkaroon ng mga istatistika para sa mga babaeng nagco-crossdress ay sapagkat ang linya kung saan ang hindi pagco-crossdress ay nahinto at ang pagco-crossdress ay nagsimula ay hindi malinaw na masabi, kung saan ang parehong linya para sa mga lalaki ay ganitong katukoy. Ito ay isa sa maraming mga isyu na hinarap ng third wave na peminismo pati na rin ang mga modernong-araw na panlalaking kilusan.

Ang ilang mga psychoanalysts ngayon ay hindi tinuturing ang pagccross-dress na isang sikolohikal na problema, maliban kung ito ay nakakasagabal na sa pagtakbo ng buhay ng isang tao. "Halimbawa," sinabi Dr Jose Merlino, Senior Editor ng librong Freud sa 150: 21st Century on a Man of Genius, "[ipagpalagay na] ... nagco-crossdress ako at hindi ko gustong panatilihin itong nakakulong sa aking mga grupo ng mga kaibigan, o sa grupo ng aking partido, at gusto ko ito dalhin sa aking asawa at hindi ko maintindihan kung bakit hindi niya ito kaya tanggapin, o dalhin ko ito sa aking opisina at hindi ko maintindihan kung bakit hindi nila ito tinatanggap, samaktwid ito ay naging isang problema na sapagkat ito ay nakakasagabal sa aking mga relasyon at mga kapaligiran. "