Siniloan
Marami pong problema ang artikulong ito. Tulungang mapabuti po ito o di kaya'y talakayin ang mga problemang nakasaad sa pahina ng usapan nito.
|
Siniloan Bayan ng Siniloan | |
---|---|
Mapa ng Laguna na nagpapakita ng lokasyon ng Siniloan. | |
Mga koordinado: 14°25′N 121°27′E / 14.42°N 121.45°E | |
Bansa | Pilipinas |
Rehiyon | Calabarzon (Rehiyong IV-A) |
Lalawigan | Laguna |
Distrito | Pang-apat na Distrito ng Laguna |
Mga barangay | 20 (alamin) |
Pamahalaan | |
• Manghalalal | 27,813 botante (2022) |
Lawak | |
• Kabuuan | 64.51 km2 (24.91 milya kuwadrado) |
Populasyon (Senso ng 2020) | |
• Kabuuan | 39,460 |
• Kapal | 610/km2 (1,600/milya kuwadrado) |
• Kabahayan | 9,564 |
Ekonomiya | |
• Kaurian ng kita | ika-2 klase ng kita ng bayan |
• Antas ng kahirapan | 24.36% (2021)[2] |
• Kita | (2022) |
• Aset | (2022) |
• Pananagutan | (2022) |
• Paggasta | (2022) |
Kodigong Pangsulat | 4019 |
PSGC | 043429000 |
Kodigong pantawag | 49 |
Uri ng klima | Tropikal na monsoon na klima |
Mga wika | wikang Tagalog |
Websayt | siniloan.laguna.com.ph |
Ang Bayan ng Siniloan ay isang ikalawang klaseng bayan sa lalawigan ng Laguna, Pilipinas. Ayon sa senso ng 2020, ito ay may populasyon na 39,460 sa may 9,564 na kabahayan.
Ang bayan ng Siniloan ay matatagpuan sa hilaga-silangang bahagi ng lalawigan ng Laguna, 84 kilometro mula sa Maynila kung dadaan sa lalawigan ng Rizal sa mga paliku-likong daan nito, at 113 kilometro gamit naman ang South Luzon Expressway.
Ang Siniloan ay sentro ng edukasyon, komersiyo at transportasyon, na naglilingkod sa mga bayan sa silangang Laguna at ilang bayan mula sa mga lalawigan ng Quezon at Rizal. May masiglang gawaing negosyo at pangangalakal ang bayan.
Etymology
[baguhin | baguhin ang wikitext]Mula sa maagang panahon ng kolonyalisasyon ng Espanya, ang ilang mga babaeng naninirahan sa lugar ay nagpapaikut-ikot ng kanilang palay sa kanilang bukid. Habang ginagawa ito, dumating ang ilang mga Espanyol at tinanong sila, "Como se llama esta pueblo?" Ang mga katutubo, na hindi alam ang Espanyol ay naisip na tinanong sila kung ano ang kanilang ginagawa at ang isa sa kanila ay sumagot, "camí po ay gumiguiling". Inulit ng mga Espanyol, "Guiling-Guiling", kung saan tumango ang mga katutubo. Ang ilan sa lugar na ito na kilala bilang "Guiling-Guiling" mula 1583 hanggang 1604.
Ang isa pang kwento ay nagsabi na sa huling bahagi ng taon 1604, tatlong magkakapatid, na sina Juan Puno, Juan Pili, at Juan Puhuwan, ang lumipat sa pamayanan na ito. Napili nila ang maraming katabi ng ilog Río Romelo at pinaghati-hati ito sa kanilang mga sarili. Nang makita ng kura paroko ang katalinuhan ng tatlong magkakapatid sa pantay na paghati sa lupa, tinanong niya ang mga katutubo kung paano pantay ang ipinahayag sa Tagalog. Binigyan siya ng mga katutubo ng ekspresyong "Sinloan". Kaagad at doon, ang pangalang Guiling-Guiling ay binago sa Siniloang na nangangahulugang hustisya, pagkakapantay-pantay at pagiging patas. Ang salita ay naglakbay mula sa bibig hanggang bibig na may mga pagkakaiba-iba ng tunog. Dahil sa kahirapan ng ilang mga Espanyol sa pagbigkas ng Siniloang, ang pangalang Siniloan ay tumama at naging opisyal na pangalan ng bayang ito.
Ang pangalang Siniloan ay pinaniniwalaan din na kinuha mula sa isang maalamat na kwento tungkol kina Luis at Ana, isang mag-asawa na hinabol ang isang ligaw na baboy mula sa isang lugar na tinawag na Luisiana. Tinakbo nila ang malaking boar na iyon mula sa Luisiana hanggang sa Cavinti (kapit sa Binti). Ang mga tao sa daan na nakakita kina Luis at Ana na humahabol sa baboy ay naawa sa kanila at tinulungan silang mahuli ito. Hinabol ng mga tao ang baboy sa mga bayan ng Lumbán, Kalayaan, Loñgos, Paéte, Paquil, at Pañguil hanggang sa huli ay mahuli nila ang baboy sa bayang ito sa pamamagitan ng tinaboy na pagkabihag o Siniloan. Siniloan magsimula sa 3 itlog.
Kasaysayan
[baguhin | baguhin ang wikitext]Noong 1583, Ang Sinilóan ay naging isang bayan. Ito ang taon nang dumating si Don Juan de Salcedo sa lugar na ito at ang parokya ay magkasamang itinatag nina Friar Diégo de Orpesa at Friar Juan de Palencia. Ang unang simbahan ng bato ay itinayo noong 1733 ng isang Franciscan Friar, Fr. Melchor de San Antonio.
Ang Famy na dating isang maliit na baryo ng Sinilóan at kilala bilang Barrio Calumpáng ay nahiwalay mula sa Sinilóan noong 1910, habang ang mga bayan ng Santa Maria (dating Caboan) at Mabitac, na dating mga bisita o baryo ng Sinilóan, ay nahiwalay mula sa bayan noong 1602 at 1613, ayon sa pagkakabanggit.
Geography
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang Sinilóan ay nakasalalay sa pagitan ng kapatagan ng Bundok ng Sierra Madre at ng Laguna de Bay, na hangganan sa pagitan ng munisipalidad ng Mabitac sa kanluran, Pañguil sa silangan, Real, Quezon sa Hilaga at Laguna de Bay sa Timog. Ang isang ilog na nagngangalang Río Romelo ay dumadaloy sa gitna ng bayan at ginagamit para sa mga lugar ng pangingisda at irigasyon. Ang bayan tamang lugar o población ay halos 84 na kilometro (52 mi) mula sa Maynila, dumadaan sa Lalawigan ng Rizal na pangunahing mga Highway Manila East Road o Marcos Highway, at mga 113 kilometro (70 mi) sa pamamagitan ng South Luzon Expressway na dumadaan sa bayan ng Santa Crúz, ang kabisera ng lalawigan.
Mga barangay
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang bayan ng Siniloan ay nahahati sa 20 mga barangay. Sa mga barangay na ito, 13 ay iniuri bilang urbano at 7 ay iniuring rural.
|
|
Demograpiko
[baguhin | baguhin ang wikitext]Taon | Pop. | ±% p.a. |
---|---|---|
1903 | 3,675 | — |
1918 | 3,913 | +0.42% |
1939 | 4,692 | +0.87% |
1948 | 5,450 | +1.68% |
1960 | 9,149 | +4.41% |
1970 | 12,413 | +3.09% |
1975 | 14,386 | +3.00% |
1980 | 17,220 | +3.66% |
1990 | 22,759 | +2.83% |
1995 | 26,914 | +3.19% |
2000 | 29,902 | +2.28% |
2007 | 34,877 | +2.15% |
2010 | 35,363 | +0.50% |
2015 | 38,067 | +1.41% |
2020 | 39,460 | +0.71% |
Sanggunian: PSA[3][4][5][6] |
Sa senso noong 2015, ang populasyon ng Siniloan ay 38,067 katao, [3] na may density na 590 na mga naninirahan kada kilometro kwadrado o 1,500 na mga naninirahan sa bawat square mile.
Relihiyon
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang relihiyon sa Sinilóan ay pangunahing sa Roman Catholicism, halos 90% ng populasyon, 7% ng Protestantism at iba pang mga Kristiyanong relihiyon at 3% Muslim. Ang santo ng patron ng bayang ito ay sina Saint Peter at Saint Paul (San Pedro y San Pablo) din ang Itim na Nazareno (Nazareno Negro o Cristo Negro) Ang kapistahan ng bayan ay ipinagdiriwang tuwing 29 Hunyo bawat taon.
Mga Atraksyon
[baguhin | baguhin ang wikitext]Saints Church ng Peter at Paul Parish
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang Saint Peter at Paul Parish Church din ang Parroquía de San Pablo y San Pedro ay ang una at nag-iisang simbahang Romano Katoliko sa Sinilóan mula pa noong 1604. Itinayo ito bilang simbahang bato mula 1733 hanggang 1739 ni Fr. Melchor de San Antonio, ngunit nawasak noong lindol noong 1880 noong 1880. Itinayong muli noong 1890 hanggang 1898 at napinsala ulit noong August 20, 1937 na lindol. Ang iglesya ngayon na tinatawag na Laguna Cathedral (hindi opisyal) ay itinayong muli, binago at binago bilang doble ang laki ng nakaraang simbahan para sa quadricentennial anniversary nito noong 2004 sa ilalim ng pangangasiwa ni Monsignor Mario Rafael M. Castillo, P.C. E.V. bilang kura paroko o 'cura parroco'.
Holy Cross Orthodox Church
[baguhin | baguhin ang wikitext]Isang bagong-panahong pamayanang Kristiyanong Orthodokso sa ilalim ng kapangyarihang espiritwal ng Orthodox Metropolitanate ng Hong Kong at Timog Silangang Asya, na itinatag ng Kanyang All-Holiness Bartholomew I, Arsobispo ng Constantinople at Ecumenical Patriarch, na kilala bilang "Green Patriarch." Ang kura paroko na Archimandrite Philemon Castro (MDiv) ay nagsisilbi sa ika-4 na siglo Byzantine Liturgy ng St. John Chrysostom tuwing ika-2 at ika-4 na Linggo buwanang 9: 00-12: 00 ng umaga, na sinusundan ng Agape para sa mga miyembro at pakikisama sa mga panauhin at bisita. Ang Mga Pagdiriwang ng Patronal ay Pagtaas ng Holy Cross (Setyembre 14th), St. Peter at Paul (Hunyo 29), Sts. Constantine at Helene (Mayo 21). Matatagpuan sa # 84 Valderrama St., Barangay Bagong Pag-Asa.
Buruwisan Falls (Pagkuha sa Mt Romelo at Buruwisan Falls)
[baguhin | baguhin ang wikitext]Ang talon ng Buruwisan ay matatagpuan sa Siniloan Laguna na nasa walong kilometro ang silangan ng Maynila. Upang makarating doon kailangan naming tawirin ang mahabang paikot-ikot na mga kalsada ng Teresa at Bugarin hanggang sa Mabitac. Sa pamamagitan ng pampublikong transportasyon Sumakay ng mga UV express van na patungong Tanay market sa Starmall-Shaw terminal (P70). Pagkatapos sa palengke ng Tanay, sumakay ng dyip papunta sa Siniloan (P47). Sa Siniloan, sumakay ng traysikel patungong Brgy Macatad (jumpoff ng Mt Romelo) (P20). Sa pamamagitan ng pribadong transportasyon Mula sa Maynila, Dumaan sa linya na dumaan sa silangan ng Ortigas Avenue na pupunta sa Antipolo. Pagkatapos ay dumaan sa rutang Manila-silangan na pupunta sa Famy, Laguna. Mula rito, ang jump off ay mas mababa sa 10 minuto ang layo sa pamamagitan ng Siniloan-Famy-Real-Infanta Road. Major Jump-off: Barangay Macatad, �Elvation: 300 MASL · Mga araw na kinakailangan / oras upang summit: 1 araw, 2–3 oras�Specs: Minor Climb, Pinagkakahirapan 2/9, Trail Class 1 · Mga Tampok: Waterfalls, rain forest
Edukasyon
[baguhin | baguhin ang wikitext]Mga paaralan:
Colegio Santa Isabel ng Laguna
Laguna State Polytechnic University
Siniloan National High School
Bridgewater School
Siniloan Elementary School
Angela Ong Javier Elementary School
Halayhayin Elementary School
Solid Foundation Christian Academy
Kapatalan Elementary School
Kapatalan National High School
Antonio Adricula Memorial Elementary School
Buhay Elementary School
(Laguna Northwestern College) LNC-San Lorenzo Ruiz Montessori Center
Bernbelle Pre-School Learning Center
Camelean Academy
Kalusugan
[baguhin | baguhin ang wikitext]Siniloan Pioneer General Hospital Ito ang kauna-unahang ospital na naitatag sa bayan ng Siniloan, Laguna Philippines. Itinatag noong 2010, ang 22 kama ng pamayanan na ospital na ito ay kinilala bilang isang antas ng unang ospital ng Kagawaran ng kalusugan at accredited ng Philhealth.
Utility Services
[baguhin | baguhin ang wikitext]Siniloan Water District (SIWADI)
Mga sanggunian
[baguhin | baguhin ang wikitext]- ↑
"Province: Laguna". PSGC Interactive. Quezon City, Philippines: Philippine Statistics Authority. Nakuha noong 12 Nobyembre 2016.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑ "PSA Releases the 2021 City and Municipal Level Poverty Estimates". Pangasiwaan ng Estadistika ng Pilipinas. 2 Abril 2024. Nakuha noong 28 Abril 2024.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑
Census of Population (2015). "Region IV-A (Calabarzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. PSA. Nakuha noong 20 Hunyo 2016.
{{cite ensiklopedya}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑
Census of Population and Housing (2010). "Region IV-A (Calabarzon)". Total Population by Province, City, Municipality and Barangay. NSO. Nakuha noong 29 Hunyo 2016.
{{cite ensiklopedya}}
: CS1 maint: date auto-translated (link) - ↑
Censuses of Population (1903–2007). "Region IV-A (Calabarzon)". Table 1. Population Enumerated in Various Censuses by Province/Highly Urbanized City: 1903 to 2007. NSO.
{{cite ensiklopedya}}
: CS1 maint: url-status (link) - ↑
"Province of Laguna". Municipality Population Data. Local Water Utilities Administration Research Division. Nakuha noong Disyembre 17, 2016.
{{cite web}}
: CS1 maint: date auto-translated (link)
Mga Kawing Panlabas
[baguhin | baguhin ang wikitext]- Philippine Standard Geographic Code Naka-arkibo 2012-04-13 sa Wayback Machine.