Pumunta sa nilalaman

Unang dantaon BC

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa 83 BC)
Milenyo: ika-1 milenyo BCE
Mga siglo:
Mga dekada: dekada 90 BCE dekada 80 BCE dekada 70 BCE dekada 60 BCE dekada 50 BCE
dekada 40 BCE dekada 30 BCE dekada 20 BCE dekada 10 BCE 0 BCE
Ang Aprika, Asya, Europa at Oseaniya sa simula ng unang dantaon BC
Ang Aprika, Asya, Europa at Oseaniya sa dulo ng unang dantaon BC

Ang unang dantaon BC, kilala din bilang ang huling dantaon BC, ay nagsimula noong unang araw ng 100 BC at nagtapos sa huling araw ng 1 BC. Hindi gumagamit ng notasyong AD/BC ang serong taon; bagaman, gumagamit ng isang sero ang pagbibilang ng pang-astronomiyang taon, gayon din ang isang simbulo ng pagbabawas, kaya ang "2 BC" ay katumbas ng "taon –1". Sumunod ang unang dantaon AD (Anno Domini).

Sa kurso ng siglo, binili ng tuloy-tuloy ang lahat ng natitirang mga malayang lupain sa Dagat Mediteranyo sa ilalim ng kontrol ng Romano, na pinamumunuan ng alinman sa direktang sumasailalim sa mga gobernador o sa pamamagitan ng mga papet ng mga hari na hinirang ng Roma. Nabaon sa digmaang sibil ang estadong Romano mismo ng maraming beses, na nagresulta sa wakas sa marginalisasyon ng 500-taong-gulang na Republikang Romano, at ang sagisag ng kabuuang kapangyarihan ng estado sa iisang tao-—ang Romanong emperador.

Nakikita ang panloob na kaguluhan na ginambala ang Roma ng mga panahon na ito bilang isang nasa bingit ng kamatayan para sa Romanong Republika, dahil nagbigay daan ito sa mga awtokratikong ambisyon ng mga makapangyarihang indibiduwal tulad ni Sila, Julio Cesar, Marco Antonio at Octavio. Tinuturing ang pag-akyat ni Octavio sa total na kapangyarihan bilang emperador Augusto na pagmarka ng punto sa kasaysayan kung saan natapos ang Republikang Romano at nagsimula ang Imperyong Romano. Tinutukoy ng mga iskolar ang kaganapan na ito bilang ang Romanong Rebolusyon.

Ang kapanganakan ni Jesus, ang pangunahing indibiduwal sa Kristiyanismo, ay naganap sa pagsasara ng dantaon na ito.

Sa silanganing kalupaan, magsimula ang Dinastiyang Han sa paghina at nasa kaguluhan ang korte sa Tsina sa huling kalahati ng siglo. Nakulong sa isang mahirap na sitwasyon, nagsimula ang Xiongnu pumunta sa kanluran o kumabit sila sa Han.

Mga pangyayari

[baguhin | baguhin ang wikitext]
Ang Nativity of Jesus, ni Botticelli, c. 1473–1475, na isinasalarawan ang kapanganakan ni Jesus

Mga mahahalagang tao

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Agham at pilosopiya

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  • Pompeyo Trogo , Romanong mananalaysay
  • Livio , Romanong mananalaysay
  • Sima Qian , Tsinong mananalaysay, ama ng Tsinong historiograpiya
  • Estrabon , Griyegong mananalaysay at heometro