Alatyr (mitolohiya)

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
Isang masining na rendisyon ng Alatyr sa isla ng Buyan

Ang Alatyr sa mga alamat at kuwentong-pambayan ng Rusya ay isang sagradong bato, ang "ama sa lahat ng mga bato", ang pusod ng lupa, na naglalaman ng mga sagradong titik at pinagkalooban ng mga katangian ng pagpapagaling. Bagaman ang pangalang Alatyr ay lumilitaw lamang sa mga mapagkukunan ng Silangang Eslabo, ang kamalayan ng pagkakaroon ng naturang bato ay umiiral sa iba't ibang bahagi ng Kaeslabuhan. Madalas itong binabanggit sa mga kuwento at tinutukoy sa mga gayuma ng pag-ibig bilang "isang makapangyarihang puwersa na walang katapusan."

Sa Dove Book, ang Alatyr ay nauugnay sa isang altar na matatagpuan sa "pusod ng mundo", sa gitna ng Karagatan ng Daigdig (mitolohiya), sa isla ng Buyan. Nakatatag dito ang puno ng Mundo. Ang bato ay pinagkalooban ng nakapagpapagaling at mahiwagang katangian. Ang mga espiritwal na talata ay naglalarawan kung paano "mula sa ilalim ng puting-batong-alatyr" ang dumadaloy sa isang mapaghimalang pinagmumulan na nagbibigay sa buong mundo ng "pagkain at pagpapagaling." Ang Alatyr ay binabantayan ng matalinong ahas na si Garafena at ng ibong Gagana.[1]

Etimolohiya[baguhin | baguhin ang wikitext]

Ang bato ay karaniwang tinatawag na Alatyr (Ruso: Алатырь), Alabor (Ruso: ала́бор), Alabyr (Ruso: ала́бы́рь) o Latyr (Ruso: ла́тырь) at kung minsan ay puting bato o asul na bato. Ang Alatyr ay may hindi tiyak na etimolohiya. Ang pangalan ay inihambing sa salitang "altar"[2][3] at sa bayan ng Alatyr. Ayon kay Oleg Trubachyov, ang salitang alatyr ay nagmula sa Eslabo at nauugnay sa salitang Ruso para sa ambar: янтарь yantar. Ayon kay Viktor Martynov [ru], ang salitang alatyr ay nagmula sa Iranikong *al-atar, literal na "puting-nasusunong", at ang etipeta na puting bato ay isang calque ng orihinal na pangalan ng bato.

Sa panitikan[baguhin | baguhin ang wikitext]

Sa alamat ng Rusya ito ay isang sagradong bato, ang "ama ng lahat ng mga bato",[1] ang pusod ng lupa, na naglalaman ng mga sagradong titik at pinagkalooban ng mga katangian ng pagpapagaling.[4] Bagaman lumilitaw lamang ang pangalang Alatyr sa mga pinagmumulan ng Silangang Eslabo, ang kamalayan sa pagkakaroon ng naturang bato ay umiiral sa iba't ibang bahagi ng Kaeslabuhan. Madalas itong binabanggit sa mga kuwento, at tinutukoy sa mga gayuma ng pag-ibig bilang "isang makapangyarihang puwersa na walang katapusan."[4]

Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]

  1. 1.0 1.1 Meletinsky 1990.
  2. "Alatyr (in Russian mythology)" . Small Encyclopedic Dictionary of Brockhaus and Efron (sa Ruso). p. 31. 1907–1909 – sa pamamagitan ng Wikisource.
  3. "Veselovsky" (sa Ruso). pravenc.ru. Nakuha noong 2020-03-20.
  4. 4.0 4.1 Petrukhin 1995.