Ang Daga ay naging isang Kasambahay
Ang Daga na Naging Kasambahay ay isang sinaunang pabula na nagmula sa India na naglakbay patungong kanluran sa Europa noong Gitnang Kapanahunan at umiiral din sa Malayong Silangan. Ang kuwento ay Aarne-Thompson tipo 2031C sa kaniyang listahan ng mga pinagsama-samang kuwento,[1] isa pang halimbawa nito ay Ang Asawa ng Anak na Babae ng Daga. May kinalaman ito sa paghahanap ng kapareha sa pamamagitan ng sunud-sunod na mas makapangyarihang puwersa, na naresolba lamang sa pamamagitan ng pagpili ng katumbas.
Ang klasikong analogo ng pabula ay ang Pabula ni Esopo na "Venus at ang Pusa", kung saan ang isang lalaki ay umapela sa diyosa na si Venus na baguhin ang kaniyang pusa sa isang babae. Ang pabula na ito ay may mga tema ng hindi kumpletong pagbabago at ang imposibilidad ng pagbabago ng karakter. Nakatanggap ito ng maraming paggamot sa panitikan, alamat, at sining.
Ang Daga-Kasambahay Ginawang Daga[baguhin | baguhin ang wikitext]
Ang kuwentong matatagpuan sa Panchatantra ay nagsasalaysay kung paano ang isang daga ay bumaba mula sa tuka ng isang ibong mandaragit sa mga kamay ng isang banal na lalaki, na ginawa itong isang batang babae at pinalaki siya bilang kaniya. Sa kalaunan siya ay naghahanap ng isang makapangyarihang kasal para sa kaniya ngunit natuklasan sa bawat aplikasyon na may isa pang mas makapangyarihan: kaya ang ulap ay maaaring matakpan ang araw, ang hangin ay umiihip sa mga ulap ngunit nilalabanan ng bundok; ang bundok, gayunpaman, ay natagos ng mga daga. Dahil naramdaman ng dalaga ang tawag ng like to like sa kasong ito, binago siya pabalik sa kaniyang orihinal na anyo at tumira kasama ang kaniyang asawa sa kaniyang butas.[2] Lumilitaw ang isang pagkakaiba ng kuwento sa mga Folk-Tales ng Bengal sa ilalim ng pangalang "The Origin of Opium". Doon, ipinagkaloob ng isang banal na tao ang sunud-sunod na kagustuhan ng isang daga na maging higit pa sa sarili hanggang sa ito ay mapalitan ng isang babaeng sapat na para mahuli ang mata ng hari. Nang mamatay siya kaagad pagkatapos sa isang aksidente, tumubo ang isang halamang opyo na nagbabago ng mood mula sa kaniyang libingan.
Ang sinaunang pabula ng India ay kalaunan ay isinalin sa Pahlavi at pagkatapos ay sa Arabe, ngunit bago ang isang bersyon ng alinman sa mga gawang ito ay nakarating sa Europa ang pabula ay lumabas sa Ysopet ni Marie de France bilang isang babala laban sa social climbing sa pamamagitan ng pag-aasawa sa itaas ng estasyon.[3] Ang nilalang na kasangkot ay isang ambisyosong daga sa bukid na nalalapat sa araw para sa kamay ng kaniyang anak na babae. Siya ay ipinadala sa isang ulap, hangin, isang tore, at pagkatapos ay ang daga na nagpapahina dito, sa pagpapakumbaba ng kaniyang mga mithiin.[4]
Ang tema ng pag-iingat sa klase ng isang tao ay muling lilitaw sa isang Rumanong pambayang pagkakaiba kung saan ang isang daga ay naghahanda upang bisitahin ang Diyos. Siya ay nag-aaplay sa araw at sa mga ulap para sa mga direksyon, ngunit hindi sasagot sa gayong nilalang; pagkatapos ay tinanong niya ang hangin, na kinuha siya at itinapon siya sa isang bunton ng langgam - 'at doon niya natagpuan ang kaniyang antas', nagtatapos ang kuwento. Ang isang hindi gaanong malupit na paghatol ay ipinakita sa mga pagkakaibang Hapones at Koreano kung saan ang ama na naghahanap ng isang malakas na kapareha para sa kaniyang anak na babae ay ipinadala sa mga tradisyonal na tauhan ng araw, ulap at hangin, para lamang matuklasan na siya rin ay may lugar sa hagdan ng kapangyarihan. Ang lahat ng ito ay pabula ng hayop na kulang sa tema ng pagbabago. Sa kaso ng Hapon ay may kasamang daga at sa Koreano ay isang nunal.[5]
Ang susunod na bersyon sa mga Pabula ni La Fontaine, "The Mouse Metamorphosed into a Maid" (IX.7), ay kinikilala ang pinagmulan ng kuwento sa Indian sa pamamagitan ng paggawa nitong isang Brahmin na nag-aalaga sa daga at ibinalik ang katawan nito sa dating kapanganakan. Si La Fontaine ay nagkunwaring nabigla sa lahat ng ito at nahanap niya ang kasukdulan ng kuwento, kung saan ang batang babae ay umibig sa nakabaon na daga sa pagbanggit lamang ng pangalan nito, isang argumento upang lituhin ang mga paniniwala ng Silanganing pabulista:
- Sa lahat ng aspekto, inihambing at natimbang,
- Ang mga kaluluwa ng mga tao at mga kaluluwa ng mga daga
- Iba-iba ang ginawa -
- 'Di tulad sa katangian pati laki.
- Bawat isa ay umaangkop at pinupuno ang nakatakdang bahagi nito
- Gaya ng ipinagkakaloob ng Langit;
- Ni mangkukulam, ni halimaw, ni sining sa mahika,
- Maaaring isantabi ang kanilang mga batas.[6]
Ang pilosopikong tema ng pabula ay nagbigay inspirasyon sa Amerikanang makata na si Marianne Moore sa isang tabingi at idiosingkratikong libangan sa kaniyang bersiyon ng La Fontaine (1954):
- Tayo ay kung ano tayo sa kapanganakan, at ang bawat katangian ay nanatili
- alinsunod sa lohika ng lupa at ng langit:
- Maging kasangkapan ng diyablo, gumamit ng mahikang itim,
- Walang makakalayo sa mga dulo na itinakda ng Langit.[7]
Ito naman ay itinakda para sa walang kasamang soprano ng British na kompositor na si Alexander Goehr noong 1993 (Opus 54). Ang pabula ay naging paksa din ng Print 90 sa hanay ni Marc Chagall ng 100 ukit ng gawa ni La Fontaine na isinagawa sa pagitan ng 1927 at 1930.[8]
Mga sanggunian[baguhin | baguhin ang wikitext]
- ↑ D. L. Ashliman, "The Mouse Who Was to Marry the Sun: fables of Aarne-Thompson type 2031C"
- ↑ Arthur W. Ryder, The Panchatantra of Vishnu Sharma, University of Chicago 1925, pp. 353-7
- ↑ Poésies de Marie de France, Paris 1820, Fable LXIV, Vol.2, pp.274-80
- ↑ Charles Brucker, “The fables of Marie de France and the Mirror of Princes” in A Companion to Marie de France, Brill 2011, p.210
- ↑ See the selection of tales of this type at Fables of Aarne-Thompson-Uther type 2031C (as above)
- ↑ The Fables of La Fontaine, University of Adelaide e-book Naka-arkibo 2017-04-09 sa Wayback Machine.
- ↑ YQuotes
- ↑ "Diva Art Group". Inarkibo mula sa ang orihinal noong 2017-04-09. Nakuha noong 2022-03-30.